Het Chinese gerecht heeft een van de bekendste ‘mensenrechtenadvocaten’ en haar man en collega formeel laten arresteren. Nog zeven andere advocaten van een bekend kantoor ondergingen eerder deze week dezelfde behandeling: formele arrestatie en aanklacht wegens ondermijning, na maandenlange detentie. Anderzijds werkt het Hooggerechtshof aan een betere bescherming van de veiligheid en de rechten van advocaten.
Volgens buitenlandse journalisten is er een grote campagne tegen juristen in China. Tientallen van deze mensen werden vastgehouden, maar de meesten zijn, aldus de buitenlandse correspondenten, weer vrijgelaten.
Campagne?
Justitie heeft Wang Yu, een raadsvrouw van dissidenten, en Bao Longjun, die haar confrater en echtgenoot is, aangeklaagd voor subversie. De beide juristen zitten al zes maanden vast. Zij werkten voor het advocatenkantoor Fengrui. Het Chinese gerecht lijkt het kantoor Fengrui, dat erom bekend staat de verdediging op te nemen in zaken die veel publiciteit krijgen, strenger dan anderen aan te pakken.
Pu Zhiqiang, nog een dissident en advocaat voor andere dissidenten, is onlangs veroordeeld tot drie jaar voorwaardelijke gevangenisstraf. Ook hij zat lange tijd in voorarrest en werd direct na zijn proces vrijgelaten. In een commentaar in de officiële Global Times wordt erop gewezen dat het hof in deze zaak zijn uitspraak strikt heeft gebaseerd op de wet en op het bewijsmateriaal.
Er is volgens GT voor andere advocaten en hun juridische medewerkers geen reden om te vrezen voor onrechtvaardige straffen. De krant schrijft ook dat het alleen aan het gerecht toekomt om te beslissen over schuld of onschuld, nadat de rechtszaak alle procedures heeft doorlopen. Media en het publiek mogen hun mening wel geven, maar kunnen maar beter niet op voorhand zelf uitmaken dat beklaagden onschuldig zijn. Dat zou het hof onder druk zetten en een poging inhouden tot ‘trial by public opinion’.
Betere bescherming
Volgens de Chinese media maakt het land overigens weer vooruitgang op het gebied van de rechtsstaat.
Het Hoogste Volksgerechtshof heeft afgelopen dinsdag richtlijnen bekrachtigd die in september 2015 waren voorgesteld, om de rechten van advocaten te beschermen. Tijdens en om processen heen moeten rechters de veiligheid van de juristen en hun rechten waarborgen. Het gerecht moet direct en krachtig optreden tegen procederende partijen die bedreiging uiten of soms zelfs uitvoeren. De rechters dienen er voor te zorgen dat raadslieden over de nodige tijd en voorzieningen beschikken om zaken voor te bereiden en hun cliënten correct te kunnen verdedigen. Zo is er een online platform nodig om processen aan te spannen, zaken te volgen en uitspraken te ontvangen. Advocaten hebben de richtlijnen zeker verwelkomd, maar zeggen dat er nog veel ruimte voor verbetering is: de regels bieden nog niet genoeg bescherming omdat ze te vaag zijn en de politie en het openbaar ministerie moeten hun eigen specifieke regelgeving nog wettelijk verbeteren.
BBC, Global Times, Wikipedia, China Daily Europe