De regering van China zal volgens een officiële verklaring flink werk maken van de overcapaciteit in de sectoren van steenkool en staal.
Premier Li Keqiang heeft een aantal belangrijke toezeggingen gedaan op een vergadering over het probleem van de overcapaciteit. Veel van zijn uitspraken zijn opgenomen in de regeringsverklaring hierover. Het al langer bestaande probleem van overcapaciteit is verscherpt door de verminderde vraag in buiten- en binnenland en door dalende grondstofprijzen op de wereldmarkt. De bedrijven die meer en meer in moeilijkheden verkeren belemmeren de groei van de economie en zorgen niet voor een betrouwbare werkgelegenheid.
De aanpak is begonnen
Het is nodig de crisis van de overcapaciteit in de beide sectoren te bezweren. Dat moet correct en methodisch gebeuren en met een dergelijke aanpak is al begonnen: de afgelopen drie jaar heeft China meer dan 90 miljoen ton productiecapaciteit van de staalbedrijven en meer dan 200 miljoen ton productiecapaciteit van de steenkoolmijnen geëlimineerd. Op grond van een zorgvuldige studie van de markt zal China een redelijke doelstelling voor de komende drie jaar bepalen. Sinds 2013 zijn er geen vergunningen meer gegeven voor nieuwe capaciteit in de staalnijverheid.
Er zullen ook geen nieuwe steenkoolmijnen meer mogen komen. De bestaande mijnen krijgen geen toestemming om nog verbeterde technologie in te voeren als die dient om hun productie te verhogen. Staalbedrijven die niet voldoen aan de eisen op het gebied van milieu en veiligheid en waar het niet veilig werken is gaan geleidelijk aan dicht. Koolmijnen die illegale methodes toepassen of die zich niet aan de veiligheidsnormen houden zullen ook worden gesloten. De productie die blijft moet gedeeltelijk worden geoptimaliseerd door op de markt te gaan met hogere normen voor milieubescherming en voor het gebruik van energie, grondstoffen en water. Die optimalisering moet ook doorgevoerd in moderne sectoren waar geen overcapaciteit heerst. Ze is een van de middelen om banen te scheppen.
De opvang van de sociale effecten
De regering zal, aldus Li Keqiang, fusies en verwervingen aanmoedigen en zal ‘de vrijwillige opheffing begeleiden’ van zwakke en blijvend verlieslatende ondernemingen. Ook zal, volgens de premier, de regering met ‘een combinatie van ingrepen’, onder andere fiscale en financiële ondersteuning, de bestaanszekerheid van ontslagen arbeiders verzekeren en toezicht houden op het beleid dat lokale regeringen tegen overcapaciteit ondernemen. Dat beleid en de zorg voor ontslagen arbeiders worden ook gesubsidieerd door middel van speciale fondsen. Ex-werknemers van de gesloten bedrijven zal nieuwe banen worden aangeboden of ze zullen stimulansen krijgen om met een zaak te beginnen of in de non-profit sector actief te worden. Li heeft eraan toegevoegd dat lokale regeringen de branches met overcapaciteit niet meer mogen bevoordelen of beschermen. De inspanningen om overcapaciteit weg te werken zullen een belangrijk beoordelingscriterium voor functionarissen worden.
De vergadering waar Li Keqiang de bovenstaande beleidsvoornemens bekendmaakte vond plaats in Taiyuan, in Shanxi (een van de ‘kolenprovincies’) in het noorden van China. Ze werd bijgewoond door kaderleden van 24 grote bedrijven in de kolen-en staalsectoren en door ambtenaren van de betrokken provincies.
Xinhua