Dashanzi Kunstdistrict in Beijing is bij ons beter gekend als 798. In deze bijdrage geven we enkele achtergronden , in een volgend artikel bespreken we enkele andere , nieuwere kunstzones in Beijing en Shanghai.
Space gallery in Bauhaus stijl
798 ligt in het vroegere dorp Dashanzi van het district Chaoyang. Het kunstdistrict dankt zijn naam aan de voormalige fabriek nr. 798 waarvan het de gebouwen gerecupereerd heeft. Dashanzi ligt niet zo ver van de luchthaven van Beijing en eigenlijk is 798 maar één van zeven fabrieken ontstaan uit de opsplitsing van het vroegere combinaat nr. 718 in 1967.
Fabriek nr. 718 is een beetje een buitenbeentje. Ze werd opgericht in het kader van de samenwerking tussen China en Oost-Europa en begon te produceren in 1957. Het was oorspronkelijk een fabriek van vooral militaire electronica gebaseerd op Oost-Duitse technologie. De architectuur van de gebouwen is dan ook geen Sovjet-stijl maar eerder Bauhaus. De kwaliteit van gebouwen en machines was volgens de Duitse normen, wat tot spanningen leidde met de Russische en Chinese deskundigen die bij het project betrokken waren. Het complex had een totale oppervlakte van 64 hectare;vermits het militair was begon de nummering met 7. De fabriek had tot 20.000 mensen in dienst.
Na het begin van de hervormingen werd niet geïnvesteerd in het combinaat dat stilaan volledig verouderd geraakte. Begin de jaren 90 vielen de activiteiten in de aparte fabrieken zo goed als stil en werd hetgeheel omgevormd tot een vastgoedgroep die de gebouwen en gronden moest doen renderen.
In 1995 werd een deel van de gebouwen gehuurd door de Centrale Academie voor Schone Kunsten van Beijing. In haar zog begonnen ook avant-garde artisten er studios te betrekken; in Beijing is er sprake van avant-garde kunstenaars sinds 1984. De sector was bij de overheid niet goed gezien maar had wel succes bij buitenlanders. In 2001trok de eerste buitenlander, een boekhandel, in nr.798 in. De gebouwen werden bewaard en sommige gerenoveerd. Vanaf 2003 begon 798 zich met internationale kunsthappennings te laten opmerken in het wereldje van de mondiale avant-garde. De Chinese avant-garde ging daarbij schokkende performances niet uit de weg. Ook het Ullens Centre voor avant-garde Chinese kunst is in 798 gevestigd. Met het toenemende succes kwam de verburgerlijking. Sjieke gallerijen, lofts, design firmas, boetieks, cafés en clubs. Multinationals lanceren er soms nieuwe trendy modellen. Een van de lokale goeroes is Ai Weiwei die een zelfontworpen huis liet bouwen vlakbij 798.
Vanaf 2003 werd Dashanzi opgeslorpt door de stadsagglomeratie. Er werden plannen gemaakt om het fabriekscomplex te slopen en de bouwgrond te verkopen. Uit artistieke hoek kwam echter veel reactie, ook vanuit de officiële artistieke middens. Er werd zelfs gewezen op het economisch voordeel van het kunstenaarscomplex voor de hele buurt: het complex wordt immers een belangrijke toeristische aantrekkingspool. In 2004 werden pogingen gedaan om de huurcontracten op te zeggen, doch in 2007 viel de beslissing het complex te bewaren. In 2009 werd het gerenoveerd.
Typisch voor 798 is dat dat er nog garages,wasserijen en dergelijke in sommige werkhuizen van het complex actief zijn. De interessante artistieke locaties zijn intussen echter onbetaalbaar geworden. Je vind er dan ook geen studios van gewone artiesten meer; die zijn intussen uitgeweken naar andere meer betaalbare locaties, in andere dorpen of gewezen dorpen rond Beijing.
You Tube video 2006; video 10 min
