China stopt met eenkindpolitiek

De afschaffing van de eenkindpolitiek is opgenomen in de voorstellen voor het volgende vijfjarenplan. Het gaat om een verdere versoepeling van de geboorteplanning. Alle koppels zullen twee kinderen mogen hebben. Twee jaar geleden werd het al toegestaan aan koppels waarvan ten minste een ouder enig kind was, om zelf twee kinderen te nemen. Demografen hadden gewaarschuwd voor een snel dalende bevolking en arbeidsreserve.

Volgens het vijfjarenplan dat einde 2015 afloopt, zou in deze periode de totale bevolking met 7,2% gestegen zijn, tot 1,39 miljard. Het ziet er echter naar uit dat er einde 2015 vijftien miljoen mensen minder zullen zijn. De jongeren krijgen minder kinderen dan verwacht en de sterftegraad ligt door vergrijzing hoger. Indien men extrapoleert, dan komt men in 2020 aan een totale bevolking van 1,4 miljard mensen, heel wat lager dan de vroeger verwachte 1,45 miljard. De Chinese bevolking zou vroeger dan verwacht  afnemen.
De huidige geboorteplanning, die twee kinderen voorziet voor sommige gezinnen, geeft te weinig geboorten: jonge koppels zien dikwijls af van een tweede kind. Het aantal personen op actieve leeftijd, tussen 16 en 59, piekte rond 2011 zowel in absolute cijfers als in percentage van de totale bevolking. In 2010 was dat 74,5% in 2014 nog slechts 66%. Om een verdere verslechtering van de verhouding actieven/niet-actieven te vermijden is een stijging van het geboortecijfer noodzakelijk.

De versoepeling van de geboorteplanning in 2013 gaf 11 miljoen koppels die zelf uit een één-kindgezin kwamen de kans een tweede kind te hebben. Half 2015 hadden er slechts 1,5 miljoen van die kans gebruik gemaakt. Het volledig afschaffen van beperkingen op een tweede kind zou 100 miljoen koppels betreffen. In die groep zitten in verhouding meer plattelandsbewoners dan in de eerste, en die zijn meer geïnteresseerd in grotere gezinnen. Het aantal geboorten zou ook aangemoedigd kunnen worden door sociale en economische maatregelen om het opvoeden van kinderen te vergemakkelijken. Krijgen de Chinese ouders binnenkort kinderbijslag?
De Chinese overheid heeft dertig jaar lang de eenkindpolitiek gepland uitgevoerd, overtuigd van de analyse dat er aan bepaalde prioriteiten niet te ontkomen viel. De politici hebben wetenschappelijke adviezen ingewonnen om erachter te komen op welke manier, hoe streng en hoe lang het beleid moest worden ontwikkeld. Ook de geleidelijke versoepeling van de afgelopen jaren is gepland en wetenschappelijk onderbouwd verlopen. Volgens Chinese deskundigen heeft de geboortebeperking in belangrijke mate mede de voorwaarden geschapen voor de spectaculaire welvaartsstijging die China de laatste dertig jaar heeft gekend. In China wonen nu 1,34 miljard mensen. Zonder de strenge geboorteregeling, waren er wellicht 400 miljoen monden meer te voeden geweest.
Over dat beleid is in het Westen meestal zeer vijandig gesproken. In China zelf is het een gevoelig en complex onderwerp van open en verdoken discussie geweest. Tegenover het inzicht van de noodzaak stond de weerzin voor de hoge boetes voor overtreders en voor tragische uitwassen zoals veel of mislukte abortussen, discriminatie tegen meisjes. Nobelprijswinnaar Mo Yan heeft bijvoorbeeld met Kikker(2009),een roman geschreven waarin de eenkindpolitiek het hoofdthema is. en waarvoor hij een door de staat gesteunde literaire prijs heeft gekregen. Mo Yan liet in het verhaal zien wat voor dramatische impact het beleid kon hebben op de inwoners van een dorp en op de uitvoerders van de overheidsregels.
De Communistische Partij van China (CPC), waarvan het Centraal Comité zijn vijfde plenaire zitting houdt, heeft vandaag op die vergadering besloten in de plannen voor het 13e Vijfjarenplan op te nemen dat voortaan alle koppels in China twee kinderen zullen mogen hebben. Het Vijfjarenplan wordt in maart 2016 aangenomen. De CPC heeft het opvallende voorstel over het afschaffen van de eenkindpolitiek vanochtend bekendgemaakt.
Bron: China Daily, SCMP, Xinhua
video over het 13e Vijfjarenplan