Gisteren maakten China en Noorwegen bekend dat ze hun relaties gaan normaliseren. Ze waren zes jaar onderbroken nadat dissident Liu Xiaobo de Nobelprijs voor de vrede kreeg.
In een gezamenlijk communiqué vermelden China en Noorwegen hun langdurige vriendschap en goede relaties. Die werden verstoord naar aanleiding van de toekenning van de Nobelprijs voor de vrede in 2010 aan Liu Xiaobo, een Chinese dissident. ‘ Noorwegen is zich volledig bewust van het standpunt en de bezorgdheid van China en heeft actief gewerkt om de bilaterale betrekkingen terug te normaliseren’ ‘Na talrijke en moeizame discussies de voorbije jaren is er weer voldoende vertrouwen opgebouwd’. Noorwegen ‘…hecht veel belang aan de kernbelangen en de grootste bezorgdheden van China en zal geen acties ondersteunen die ze ondermijnen..’. Noorwegen bevestigt zijn één-China politiek in verband met Taiwan. China en Noorwegen hebben brede gemeenschappelijke belangen en grote mogelijkheden voor samenwerking in vele belangrijke gebieden. Beide partijen zullen zich actief inzetten om die te ontwikkelen, aldus het communiqué.
De relaties tussen Noorwegen en China werden abrupt onderbroken nadat het in Oslo gevestigde comité van de Nobelprijs voor de vrede de prijs in 2010 toekende aan Liu Xiaobo. Liu was in december 2009 tot 11 jaar gevangenis veroordeeld voor staatsondermijnende activiteiten. De Nobelprijs voor iemand die als misdadiger veroordeeld was werd door China als een zware provocatie ervaren. Alhoewel het comité in theorie onafhankelijk is, bestaat het in feite uit Noorse politici. China hield daarom Noorwegen aansprakelijk.
In zijn memoires vermeldt de voormalige secretaris van het comité, Geir Lundestad dat de toenmalige Noorse buitenlandminister Jonas Gahr Store het comité probeerde te overtuigen de prijs niet toe te kennen aan Liu Xiaobo. Dat zou in de 25 jaar toen hij secretaris was nooit eerder zijn voorgekomen. Store zelf ontkent de demarche. De normalisering van de betrekkingen is het werk van de nieuwe Noorse regering die er al drie jaar naar gestreefd heeft. Ze weigerde bijvoorbeeld in 2014 een ontmoeting met de dalai lama.
Vooruitzichten
Premier Li en buitenlandminister Wang Yi ontmoetten de Noorse buitenlandminister Brende in Beijing. Beide landen zijn geïnteresseerd in het afsluiten van een vrijhandelsverdrag en willen over de vrijmaking van investeringen praten. Belangrijke domeinen van economische samenwerking zijn waterkracht en offshore olie- en gaswinning.
De staatsoliefirma Statoil drong al enige tijd aan op normalisering. Vóór de betrekkingen bevroren werden leverde Noorwegen zalm en andere vis aan China. Optimistische Noren hopen nu dat deze handel tot twintig keer het oude volume kan groeien. In de lente van 2017 komt al een grote Noorse delegatie van politici en zakenmensen naar China. Naast handel komen cultuur en onderwijs in aanmerking voor samenwerking. China heeft ook interesse in een onderzoeksbasis op de Noorse eilandengroep Svalbard in de Noordelijke IJszee.
Bronnen: Xinhua, Global Times, Financial Times, South China Morning Post
