De stad Beijing breekt een aantal scholen voor kinderen van migranten af. Dat gebeurt bij de opruiming van illegale krottenwijken. Maar ook het afremmen van de bevolkingsexplosie van Beijing speelt mee.
Op 1 augustus is de Zhiquan school in het district Changping afgebroken. Het was een gammel gebouw in een zone van illegaal opgetrokken constructies in een voorstad van Beijing. Op deze plaats komt een groene zone. Vijfhonderd kinderen van migranten hebben volgend schooljaar geen school meer. De ouders staan voor de keuze: de kinderen naar school sturen in hun streek van herkomst, of indien ze de verplichte negen jaar doorlopen hebben, hun opleiding stoppen. Ook de Tuanhe school in het district Daxing is afgebroken. Zij moet baan ruimen voor de nieuwe internationale luchthaven van Beijing.
Geen alleenstaande gevallen
Zhiquan en Tuanhe zijn geen alleenstaande gevallen. Veel migranten in Beijing willen hun kinderen niet alleen op het platteland achterlaten om daar school te lopen. In het stedelijk onderwijs van Beijing is het aantal plaatsen beperkt en weinig migranten voldoen aan de strenge administratieve vereisten om hun kinderen er binnen te krijgen. Kwaliteitsvolle privéscholen zijn te duur voor migranten. Daardoor is een markt ontstaan voor goedkope privéscholen, gehuisvest in gammele gebouwen en met leraren van het platteland.
Veel van die scholen hebben geen vergunning. Zhiquan was sinds 2004 wel erkend als school, één van de 63 legale privéscholen voor migrantenkinderen in Beijing. De school is intussen al twee keer moeten verhuizen. Maar de huidige schoollokalen waren illegaal gebouwd. De directie is er (nog) niet in geslaagd een nieuwe locatie te vinden.
Sommige van de scholen voor migranten zijn erg succesvol. De Mingyuan school begon in 1995 met 53 leerlingen. Een jaar later had ze al 14 bijkomende terreinen en telde ze 40.000 leerlingen.
In Changping waren er in 2016 27 scholen zonder vergunning met in totaal 8,600 leerlingen.
Bevolkingsexplosie
De bevolking van Beijing explodeerde van 10,1 miljoen burgers in het jaar 2000 tot 21,7 miljoen in 2016. Daarvan zijn er minstens 8 miljoen migranten zonder stedelijke identiteitskaart (hukou). Al meer dan 20 jaar probeert de stad de snelle groei af te remmen. Na 2006 is de campagne intensiever geworden. De overbelasting van de openbare voorzieningen en de vervuiling lieten weinig andere keuze. In dat kader zijn vanaf 2014 bijvoorbeeld al honderden niet erkende markten gesloten die door migranten gerund werden.
De oplopende kosten voor onderwijs, die grotendeels ten laste van de districts- en wijkbesturen vallen, zijn een aansporing de toegang tot het stedelijk onderwijs moeilijk te maken voor migrantenkinderen. Vooral typische migrantendistricten zoals Changping en Daxing ervaren de migrantenkinderen als een financiële last.
Dit jaar is de stad Beijing van plan 100 dorpen in de periferie van de stad te saneren. 40 miljoen m² illegale bouwsels worden afgebroken om extra groene zones te scheppen. In het district Zhiquan zijn nog twee andere scholen gesloten. En in Daxing zijn in een dorp met een hoge concentratie migranten al vier van de zes scholen dicht gegaan.
Enkele jaren terug had Beijing ongeveer 500 scholen voor migrantenkinderen. Nu zijn er minder dan 100. Minstens 40 daarvan werken nog zonder vergunning en moeten normaal ten laatste in 2020 dicht.
Naar één enkel scholennet
Als compensatie voor de afbraak van de migrantenscholen heeft Beijing formeel de toegang tot de stadsscholen vereenvoudigd. Maar de migrant moet bovenop de normale aanvraag nog altijd vijf extra documenten kunnen voorleggen. Daarmee moet hij kunnen aantonen dat hij en zijn echtgenote al voldoende tijd legaal in Beijing werken en verblijven, er bijdragen aan de sociale zekerheid en belastingen betalen. Vorige week is wel aangekondigd dat de verplichting om in Beijing een huis te kopen afgeschaft wordt; voortaan volstaat een huurcontract.
Een kind dat naar het hoger middelbaar onderwijs gaat moet een soort overgangsproef afleggen. Maar ook tot dit examen kan het migrantenkind maar met grote moeite toegang krijgen. Toch is iedereen overtuigd dat op termijn de migrantenscholen moeten verdwijnen en er één net voor alle kinderen zal komen.
Ongeveer 30% van de kinderen waarvan de school afgebroken wordt, keert terug naar het platteland. In 2014 zouden er 61 miljoen ‘achtergelaten kinderen’ op het platteland geleefd hebben.
Bron: Caixin