Waarom wil Geely James Bond-wagens Lotus overnemen?

Geely wil voor 51% eigenaar worden van het merk Lotus dat de James Bond wagens produceert. Terzelfdertijd neemt de Chinese groep 49,9% in Proton dat Maleisisch blijft. Terwijl de gesprekken met de Maleise controlegroep DRB-Hicom over de prijs nog voortduren, blijkt duidelijk dat de koop voor Geely een springplank betekent naar de Zuidoost Aziatische automarkt.

Lotus is het merk dat de befaamde ‘James Bond’ wagens vervaardigt. Het eigenaarschap is tijdens de voorbije decennia veranderd van Amerikaans (met General Motors) naar Italiaans (met zakenman Romano Artiolo) tot Maleis waar nationaal autoproducent Proton Lotus kocht in 1996. Naar verluidt wou de Franse PSA groep die Peugeot en Citroen op de markt brengt eveneens Lotus/Proton kopen.
Een ommekeer deed zich vorige week voor met de bevestiging van Zhejiang Geely dat de Chinese groep 49,9% wil kopen van Proton en 51% van Lotus. Nu wordt nog met de controlegroep DRB-Hicom van tycoon Syed Mokhtar Al-Bukhary onderhandeld over de uiteindelijke prijs voor Proton terwijl Lotus op 130 miljoen dollar wordt geschat. Geely verwacht dat de deal binnen de maand beklonken wordt.

Afgang

Proton werd in 1983 gesticht door de voormalige eerste minister Mahathir Mohamad in zijn streven naar industrialisering. Het ontbrak de firma aan schaalgrootte en ze kon nooit echt doorbreken  in de bredere regio. Volgens Bloomberg stond het merk in 1993 in voor 74% van de nieuw verkochte wagens in Maleisië, maar dit daalde tot 12,5% vorig jaar. Terwijl in 2013 het doel van een half miljoen auto’s voorop gesteld werd voor 2017, maakte het vorig jaar maar 150.000 voertuigen.
De andere ingevoerde modellen zagen de invoertarieven verminderen na het ASEAN-vrijhandelspact. Onder Proton ontbrak het Lotus aan investeringen om de verkoopcijfers te verbeteren. Van het model Esprit zouden vorig jaar in het Verenigd Koninkrijk maar 339 auto’s zijn verkocht. Wereldwijd zou de Lotus verkoop vorig jaar nog met 242 stuks gezakt zijn tot 1584 wagens. Volgens 21CN Business Herald zou Lotus 290 miljoen dollar schulden hebben ondanks herhaalde kapitaalinjecties van Proton.

Motieven

Geely bezit al Volvo en de London Taxi Corp die de zwarte taxi’s voor Londen vervaardigt. Volgens Bloomberg komt Lotus Cars er bij net zoals Porsche bij Volkswagen of Lexus bij Toyota om een brede portefeuille te hebben. Door Volvo dat drie jaar van recordverkopen achter de rug heeft, kon Geely zijn aanwezigheid versterken in Europa en Noord Amerika. Het verkoopnetwerk van Lotus Cars zal Geely onder meer helpen bij de uitbreiding in het Verenigd Koninkrijk. Geely koopt ook Lotus Engineering een zusterbedrijf dat fungeert als een consulting firma voor andere autoproducenten. Bovendien is Lotus een leider in composiet materialen en lichtgewicht technologie. Die zal Geely zeker willen aanwenden om de strikte emissienormen te halen.
Volgens Geely vicevoorzitter Daniel Li zal het akkoord met Proton de wereldwijde aanwezigheid versterken en ook een bruggenhoofd vormen in Zuidoost Azië. Met de koop van de Proton fabrieken wordt Geely bovendien in Maleisië een binnenlands producent. Dit houdt in dat de wagens naar ASEAN uitgevoerd mogen worden zonder invoertarieven. De regio wordt nogal gedomineerd door goedkopere, kleinere Japanse modellen zoals Honda, Toyota en Nissan. Deze 3 producenten hebben het leeuwenaandeel  van de markt terwijl het Chinese Chery tijdens het eerste kwartaal maar 95 auto’s verkocht in Maleisië en Beijing Automobile het met een tiental moest doen. ASEAN is echt wel de achtertuin van de Japanse merken.
Misschien dat de koop van Proton/Lotus een start betekent van een Chinese inhaalbeweging. Om deze markt snel te betreden voorziet een onderdeel van de overeenkomst om een sports utility vehicle (SUV) platform in Proton te brengen. Van Geely wordt een aanzienlijke investering verwacht. Anderzijds kreeg de Maleise autoproducent vorig jaar 500 miljoen dollar aan overheidssubsidies op voorwaarde dat het een buitenlandse partner vond en een saneringsplan voorlegde. CFO Li Donghui van Geely beloofde tegen 2020 de autoproductie in Maleisië te verviervoudigen tot 3 miljoen waarvan er een half miljoen in het land zelf zouden verkocht worden.

Reacties

Van de Chinese autoriteiten wordt geen tegenstand verwacht. Weken vooraleer de deal met Proton werd aangekondigd nam voorzitter Li Shufu niet enkel deel aan het ‘Belt & Road-Forum’, maar werd hij ook gekozen om er de privésector qua auto’s te vertegenwoordigen. Vergeleken met HNA Group en Anbang die qua overnames wild toeslaan in diverse sectoren, blijft Zhejiang Geely gefocust op de autosector. Zelfs de 30% die Geely nam in de Deense Saxo Bank geeft de groep een betere toegang tot de Scandinavische financiële sector.
Nochtans zou de uitbreiding in Maleisië op meer weerstand kunnen stuiten dan die in Scandinavië. Mahathir Mohamad heeft de verkoop van zijn geesteskind veroordeeld op zijn blog. ‘Mijn kind is verloren en binnenkort mijn land’ zuchtte hij. Dit wordt op weinig sympathie in Maleisië onthaald. Hierop wordt immers gerepliceerd dat hij in 2014 zelf naar Beijing trok om een partnerschap tussen Proton en Geely in gang te zetten. Overigens blijft onder de recente deal DRB-Hicom eigenaar voor 50,1%.

Li Shufu stelt Belgische regering nieuwste Volvo voor

Na de geruchten over de overeenkomst met Proton schoot de beursprijs van Geely de hoogte in: enkel in mei steeg die met 20%. Sinds de verbinding tussen de beurs van Hongkong en die van Shanghai is Geely een van de meest begeerde aandelen voor de investeerders van Shanghai die ‘zuidwaarts’ gaan. Ondertussen is de waarde van Geely verviervoudigd. Nogal een schril contrast met BYD uit Shenzhen waarvan het aandeel gelijk bleef.
In maart werd Geely verrassend opgenomen als de eerste Chinese autoproducent in de blue-chip index van de Hongkong Beurs. De marktkapitalisatie van Geely bedraagt immers minder dan die van BYD en Guangzhou Automobile (GAC). Een van de grootste concurrenten is staatsonderneming SAIC. De internationale merken die de Chinese autobedrijven als SAIC vervaardigen, doen dit echter via hun joint-ventures met buitenlandse bedrijven. SAIC bouwt momenteel samen met de lokale groep Charoen Pokphand Group in Thailand een fabriek die jaarlijks 200.000 voertuigen kan vervaardigen.
De autoproducenten uit de privésector zoals Geely, BYD en Great Wall Auto cultiveren meer hun eigen technologie en merken. BYD zet zwaar in op elektrische voertuigen. Great Wall focust op lager geprijsde voertuigen voor de Chinese massamarkt. Volgens Tencent Auto is Geely de Chinese autoproducent die in het buitenland het best presteerde. Ook zou de firma uit Zhejiang de steun van Xi Jinping genieten die van deze provincie gouverneur was.
Wanneer de autoriteiten niets in de weg leggen, wordt het akkoord allicht getekend in juli. Daarna valt te bezien of zoals directeur Yale Zhang van auto-consultancy Automotive Foresight verwacht dat de koop het startschot voor Geely wordt ter verovering van de Aziatische markten. Naar verluidt groeien de automarkten in Maleisië en Thailand vrij snel. Toch is het moeilijk er door te dringen omdat de Japanners er vroeg bij waren en hoge standaarden toepassen. Proton is echter een goed gevestigd merk in Azië en dus hoopt Geely ook van het merk en de verkoopkanalen gebruik te maken.
Bronnen: Week in China, Financial Times