Vietnam organiseert dit jaar de top van de Asia-Pacific Economic Cooperation (APEC). Voor China een belangrijk gegeven, vanwege de speciale verhouding tussen de twee landen.
China komt met voorstellen voor een vreedzame, regionale samenwerking. Die moeten een alternatief bieden voor de visie van de Verenigde Staten.
VS vs China
Die is dat China in bedwang moet worden gehouden en dat Washington samen met grote en kleine bondgenoten in Azië daarvoor kan zorgen. Trump heeft dat in een nogal agressieve speech voor de APEC met zoveel woorden gezegd. Een van zijn uitspraken was: ‘de toekomst van de regio hangt af van de vrijheid van navigatie en overvlucht, met open scheepvaartroutes’. Toen de Amerikaanse president besloot met een herinnering aan de geschillen tussen Vietnam en China, van de afgelopen 2.000 jaar tot nu, was verdere uitleg overbodig.
China en Vietnam
China zal proberen Vietnam ervan te weerhouden voor geschillen verder de steun van de vroegere Amerikaanse vijand te vragen. Beijing wil Hanoi ook warm maken voor nog meer economische samenwerking. Xi en zijn collega’s willen dat Vietnam kiest voor het Belt&Road initiatief. Zij zoeken de bemiddeling van ASEAN bij de territoriale geschillen in de Zuid-Chinese Zee. De Chinese leiders willen het wantrouwen van hun Vietnamese collega’s wegnemen en hen overhalen tot vreedzame onderhandelingen, het liefst van staat tot staat als het over betwiste eilanden gaat.
Afterparty
Xi is dus in Vietnam voor de APEC, maar het is niet toevallig dat hij na afloop in Hanoi blijft voor een staatsbezoek. Xi wijst, zeker na het 19e partijcongres, meer nadruk op het feit dat China en Vietnam socialistische landen zijn. Hij herinnert er de Vietnamezen aan dat ze in het verleden ook solidair hebben samengewerkt en samen hebben gestreden. De gemeenschappelijke vijand was toen het kolonialisme en imperialistische inmenging (vooral en uitgerekend van de VS). De communistische partijen van beide landen onderhouden goede betrekkingen.
Open brief
Die ideeën kwamen voor in de toespraak die Xi hield toen hij in Hanoi arriveerde. Ze waren ook verwerkt in een open brief die de Chinese partijleider in het partijdagblad van Vietnam liet publiceren, eerder deze week. In tegenstelling tot president Trump ziet Xi Jinping in de geschiedenis die China en Vietnam delen, vooral ‘perioden van vriendschap, uitwisseling en wederzijds leren van elkaar’. Historische leiders zoals Ho Chi Minh, Mao Zedong en Zhou Enlai waren volgens hem ‘als broeders’.
Kansen
Xi wees erop dat helden offers brachten in elkaars bevrijdingsstrijd. De twee landen maken een proces van economische hervormingen door, nog een punt van wederzijdse herkenning. Er is al een goede samenwerking tussen hun bedrijven en uitwisseling tussen hun volkeren. Het door de Chinezen gepromote ‘Belt and Road’ initiatief en het Vietnamese ‘Two Corridors, One Economic Belt’ zijn complementair.
en dan de Zuid-Chinese Zee
Xi Jinping besloot zijn brief met de oproep om een fundamentele en duurzame oplossing te zoeken voor de meningsverschillen. Hij prees daarvoor de Declaration on the Conduct of Parties in the South China Sea van de ASEAN aan. Hij vroeg de Vietnamezen om mee te werken aan een snelle opstelling van een definitieve Code of Conduct in the South China Sea. Dat is de visie van China op de toekomst van de regio. Zij zijn ervan overtuigd dat het een weg is naar vrede en stabiliteit.
Bronnen: SCMP, Xinhua.
De volledige tekst van Xi’s brief, met kenmerkende beeldspraak en culturele verwijzingen, staat in de People’s Daily, http://en.people.cn/n3/2017/1109/c90000-9290820.html
