Premier Wen Jiabao heeft bij de gelegenheid van de zitting van het Volkscongres de regeringsprioriteiten toegelicht voor het komend jaar en van het elfde vijfjarenprogramma. De leiddraad betreffende duurzame ontwikkeling en energiebesparing staat voorop in het nieuwe programma samen trouwens met het aanmoedigen van eigen innovatieve technologie. Verder gaan opnieuw meer middelen naar de uitbouw van de landelijke gebieden en de landbouw met een klemtoon op het sociale zoals onderwijs en gezondheidszorg.
Elk jaar wordt bij de zitting van het Volkscongres uitgekeken naar de toespraak van de premier om de prioriteiten van het komende jaar te vernemen. Dit was in maart des te meer het geval omdat dit jaar het startjaar is van het elfde vijfjarenplan dat –markteconomie oblige- nu vijfjarenprogramma wordt geheten. De premier vertrok met het analyseren van de cijfers van vorig jaar. Het BNP groeide met 9,9 % en de inkomsten bedroegen 3.000 miljard yuan of 523 miljard meer dan in 2004. De inflatie met 1,8 % was verwaarloosbaar en de buitenlandse handel groeide met bijna een kwart. Tien miljoen nieuwe jobs werden geschapen en het inkomen van stedelingen en ruralen groeide respectievelijk met 9,6 % en 6,2 %. Tijdens het voorbije jaar werd bij het beklemtonen van de landbouw de landbouwbelasting afgeschaft en werden toelagen verstrekt voor graanboeren. Ook het sociale werd er versterkt in onderwijs en gezondheidszorg. Een speciaal fonds van 7 miljard yuan gingen naar 17 miljoen leerlingen uit arme kantons om de schoolplicht goedkoper te maken. Aan 17 miljoen leerlingen uit de centrale- en westerse regio’s werden gratis leerboeken verschaft. 2400 internaten werden verbouwd en 160.000 scholen kregen materiaal voor leren op afstand. Op het vlak van de gezondheidszorg werden de afgelopen drie jaren 10 miljard gespendeerd voor een preventiesysteem inzake ziektes en 16 miljard ging naar een systeem voor de behandeling van dringende noodgevallen. Het piloot coöperatief gezondheidssysteem ten lande werd uitgebreid tot 671 kantons waar reeds 177 miljoen boeren van profiteren. Tenslotte daalde het aantal arme landelijke bewoners met 2,45 miljoen.
Na de verwezenlijkingen volgen normaal de moeilijkheden of knelpunten. De prijzen van landbouwinputs gaan omhoog en voortdurend wordt de landbouwoppervlakte kleiner en heeft het alarmpeil van 120 miljoen ha bereikt. Ten tweede liggen de investeringscijfers te hoog zodat het gevaar van overproductie dreigt. De hoge kost van een medische behandeling is een zorg voor velen en bij onteigeningen worden de procedures niet gerespecteerd. Ten slotte zijn er ernstige problemen qua arbeidsveiligheid en dit uit zich vooral in de mijnbouw.
Wat zijn de doelstellingen voor 2006, het eerste jaar van het elfde vijfjarenprogramma? Vooreerst wordt de groeivoet verminderd tot 8 %, maar dit wordt gekoppeld aan een vermindering van een energiebesparing van 4 % per eenheid van het BNP. De inflatie moet onder de 3 % blijven, er moeten 9 miljoen nieuwe jobs bijkomen zodat de stedelijke werkloosheidsgraad onder 4,6 % blijft. Om deze doelstellingen te bereiken wordt vooreerst een politiek gevolgd om de binnenlandse vraag te stimuleren. Dus er wordt eerder verwacht dat meer consumptie de economie stimuleert dan meer investeringen zoals totnogtoe. Daartoe wordt vooreerst getracht om het inkomen op te trekken door aanpassing van pensioenen, minima, ambtenarensalarissen…Ten tweede zal geprobeerd worden om de zorgen van de inwoners over een latere onbetaalbare gezondheidsfactuur (wat ook consumptie uitstelt) te verlichten door het verbeteren van sociale dienstverlening. Ten derde zullen de markten voor consumptie ten lande worden gestimuleerd door rurale distributienetwerken of uitbreiding van stedelijke netwerken naar het platteland. Ten vierde zal het aanbod op het vlak van toerisme, cultuur en bodybuilding worden opgevoerd. Complementair aan deze actiepunten zal er op gewaakt worden dat de investeringen in toom gehouden worden. Dit is vooral nodig in de vastgoedsector waar prijzen de pan uitswingen voor projecten die niet strikt noodzakelijk zijn, terwijl er onvoldoende sociale huisvesting voor handen is.
Landelijke gebieden
Zoals we eerder al schreven wil de leiding van de Chinese Communistische partij dat de stedelijke gebieden de steun terugbetalen die de landbouwgebieden de afgelopen decennia afgedragen hebben voor de opbouw van industrie en de steden. Nu staat bijgevolg de bouw van de socialistisch rurale gebieden op het programma. Daartoe is vooreerst -het lijkt een open deur- een moderne landbouw noodzakelijk en bijgevolg een voorkeurspolitiek voor de boerensector. 339 miljard yuan zal daaraan aan besteed, 42 miljard meer dan in 2004. Dit moet leiden tot een minder snelle stijging van de productiemiddelen en tot toelagen voor zaden en voor landbouwmachines. Ten tweede zijn de wetenschappelijke en technologische verwezenlijkingen in de landbouwsector aan verbetering toe. Ook moet de structuur in de verschillende sectoren verder aangepast met ontwikkeling van veeteelt en de uitbreiding van de secondaire en tertiaire sector. Ten derde moet de bouw van infrastructuur in de landbouwgebieden worden versterkt: hier ligt de klemtoon op kleinschalige projecten van waterhuishouding; het versterken van de overstromingspreventie en het verminderen van rampen. Anderzijds wordt de bouw van wegen, wateraanvoer, methaanvoorzieningen, elektriciteitsnetwerken ook versterkt evenals faciliteiten in de sociaal-culturele sector. Om dit te verwezenlijken zullen alle overheden hun investeringenmoeten opdrijven. Ten vierde moet een alomvattende hervorming plaats grijpen, waarbij de eliminatie van de landbouwtaks een eerste begin was. Vanaf dit jaar zal de regering jaarlijks 103 miljard yuan overhevelen voor de goede werking van de lokale regeringen en meer speciaal om de noden van de schoolplicht te lenigen (die door de lokale overheden bekostigd werd). Hoe de lokale regeringen en administraties hervormd zullen worden, werd niet door Wen gepreciseerd.
Duurzame ontwikkeling
Het verhogen van het technologische niveau van de nijverheid wordt voortgezet en een klemtoon ligt vooral op de fundamentele nijverheden zoals transport, energie en water. Ook de informatisering gaat door. De sleutel tot het verhogen van het niveau bij de industriële technologie ligt in het versterken van onafhankelijke innovatievaardigheden. Daartoe wordt de rol van de ondernemingen versterkt in dit in een geheel van een markt-georiënteerd technologisch innovatiesysteem dat zowel de nijverheid integreert met de academische wereld en het onderzoek. Er wordt gestreefd naar eigen merken met intellectuele rechten, waarvan trouwens ook de bescherming wordt versterkt. Voorts zullen aanpassingen worden doorgevoerd in nijverheden met overproductie. Er zal worden geherstructureerd en de ondernemingen die vervuilen of schade aanrichten aan grondstoffen of incompatibel zijn met de veiligheid, zullen gesloten worden. Daaruit vloeit logisch voort dat op een rationele manier moet worden omgesprongen met grondstoffen en hierbij zullen belastingen en prijzen ingeschakeld worden. Er zullen standaarden bepaald worden betreffende het duurzame gebruik van energie, grond en bouwmaterialen. Bij de technologische renovatie moet nadruk gelegd op energiebesparing en de vermindering van energieverbruik. Er zal geprobeerd worden om pilootprojecten op te starten die een recyclage-economie bevorderen. Bovendien moet deze groene bezorgdheid in het statistische materiaal weergegeven worden. Overigens is een meer brede maatschappelijke beweging nodig die de duurzame ontwikkeling in de hand werkt zodat dit een trend wordt. De premier somde ook een waslijst op van projecten die het milieu beter moeten beschermen en dit van rivieren en meren, behandeling van afvalwater, luchtvervuiling, afval, gevaarlijk afval…
Na het beklemtonen van de duurzame ontwikkeling pleitte de premier ook voor een gecoördineerde, harmonieuze ontwikkeling van de diverse regio’s. Hij bevestigde in zijn regeringsbericht dat de strategie wordt doorgetrokken voor de promotie van de westerse gebieden. Zowel de politieke ondersteuning als de fondsen op lange termijn zullen niet ontbreken. Daarnaast blijft het noodzakelijk om de noordoostelijke regio te revitaliseren. Een nadruk ligt hier op grote graanbases en de omvorming van traditionele nijverheden. Er zal daar een ondersteuning moeten komen voor nijverheden die hun beste tijd gehad hebben. Nieuw is de promotie van de ietwat vergeten centrale regio die belangrijk is qua ligging, grondstoffen, nijverheden en geschoolde krachten. Voor deze regio wordt gefocust op moderne landbouw meer bepaald op het ontwikkelen van bases voor handelsgraan, van bases tot productie van energie en belangrijke grondstoffen, op het ontwikkelen van een alomvattend modern transportsysteem en een modern detailhandelsysteem. De oosterse regio neemt het voortouw inzake innovatie en duurzame ontwikkeling. Naast Sjanghais speciale zone Pudong werd nog Tianjins nieuw gebied Pinhai vernoemd.
Wetenschap
China is op een punt aangekomen dat het meer en meer afhangt van wetenschappelijke en technologische innovaties aldus premier Wen die stelde dat een strategisch belang wordt toegekend aan het doorvoeren van het “Plan op lange termijn voor Wetenschap en techniek”, een plan dat een land voorstaat gericht op innovatie. Dit jaar wordt 20 % meer uitgetrokken voor wetenschap en techniek. Hij herhaalde nogmaals dat de schoolplichtige leeftijd gratis wordt en dat daartoe een systeem van toelagen moet opgezet dat middelen van de nationale regering met deze van de lokale combineert. Daartoe zet de centrale regering reeds 218 miljard yuan opzij voor de komende vijf jaar. De ontwikkeling van de beroepsopleiding is eveneens een belangrijke taak waar in de komende vijf jaren 10 miljard yuan zal in geïnvesteerd door de regering.
Hervormingen
De hervormingen zitten in een cruciaal stadium. Het controlesysteem van de staatsactiva zal worden verbeterd zodat geen activa verkwanseld worden. Het overdrachtssysteem van activa zal beter worden gereglementeerd. Op het financiële vlak staan verschillende veranderingen op stapel. Bij de commerciële banken van de staat wordt het aandelensysteem ingevoerd. Ten tweede wordt de kapitaalmarkt ontwikkeld. Ten derde zijn ook de financiële instellingen op het platteland aan een vernieuwbeurt toe. De verzekeringen en het spaarwezen via de post zullen evenmin aan hervormingen ontsnappen. In de open-deur-politiek wordt gestreefd naar een optimalisatie van de import-exportstructuur. Producten met hoge toegevoegde waarde, bekende merken en met intellectuele eigendom zullen worden gestimuleerd terwijl vervuilende, energieverslindende producten en grondstoffenproducten beter zullen worden gecontroleerd. De verwerkende nijverheid moet ook verbeterd worden qua kwaliteit. De dienstensector moet open getrokken worden naar de buitenwereld. China steunt de ondernemingen die willen op wereldvlak opereren. Dit jaar wil het land de overgangsperiode qua toetreding tot de WTO afsluiten en een opbouwende rol spelen in de nieuwe ronde van onderhandelingen die er op stapel staat.
Sociaal
De regering probeert de mensen doorheen de politiek centraal te stellen. Er wordt 25 miljard yuan uitgetrokken voor de tewerkstellingspolitiek of 4,2 miljard yuan meer dan voorheen. De periode waarin afgedankten uit de staatsondernemingen van speciale steun genoten, wordt gedurende drie jaar verlengd en indien lokaal mogelijk uitgebreid tot andere categoriën. Het systeem van sociale zekerheid wordt verbreed zodat zo veel mogelijk personen zonder vaste baan in het systeem worden betrokken.
Bij een verbeterde toegang tot de gezondheidsdiensten worden drie zaken aangepakt. Vooreerst moet er een plan komen voor een openbaar gezondheidssysteem op het platteland met een netwerk op de drie niveaus: kanton, gemeente (township) en de dorpen. De staat zal de komende vijf jaren 20 miljard uit de begroting spenderen aan de renovatie van gebouwen en verbetering van de uitrusting bij deze rurale gezondheidscentra of klinieken. Anderzijds wordt het piloot coöperatief gezondheidssysteem uitgebreid tot 40 % van de kantons. Bovendien zullen de overheden hun bijdrage optrekken van 20 tot 40 yuan per persoon. Tegen 2008 moet dit systeem veralgemeend zijn.
Ten tweede zal in de steden een buurtgebonden gezondheidssysteem worden ontwikkeld. China kent het systeem van huisbezoeken door de dokter niet en al voor een verkoudheid belandt men in stedelijke ziekenhuizen die uiteraard dan een te grote toeloop kennen, om nog niet te spreken over de rekening. Dus zal ook in de steden gestreefd naar een eerste lijnsgezondheidssysteem waarbij een (nog te definiëren) band moet komen met de ziekteverzekering. Ten derde wordt de gezondheidszorg hervormd, vooral het reguleren van het verstrekken van medische diensten en het verspreiden van de geneesmiddelen. Nu worden vaak te dure geneesmiddelen verstrekt om de inkomstenkas van het hospitaal op te krikken. Het gebruik van de traditionele Chinese geneesmiddelen zal worden bevorderd.
Een hete aardappel is natuurlijk de arbeidsveiligheid. Hoewel al maatregelen getroffen werden, bleef het aanmodderen. De wil is wel de problemen bij de wortel aan te pakken en daartoe volgt een trein maatregelen. Vooreerst moeten de regeringen op alle niveaus de arbeidsveiligheid een meer belangrijke plaats toekennen. Ten tweede moet de economische politiek zo uitgevoerd dat de veiligheid er in verweven zit. Bijvoorbeeld zal in de steenkoolnijverheid zo hervormd dat gestreefd wordt naar grote groepen waarbij fusies plaats grijpen en de middelgrote of kleine mijnen “geremodelleerd” worden. Ten vierde worden de investeringen in arbeidsveiligheid verhoogd en trekt de staat drie miljard fondsen uit voor pilootprojecten voornamelijk in het beheersen en gebruik van mijngas. Overigens zullen er ook diepgaande wetenschappelijke studies komen in verband met gevaarlijke chemicaliën, vuurwerk, transport, de bouwsector en brandbeveiliging. Ten zesde zal het management worden versterkt qua regels, standaarden, veiligheidspersoneel en opleiding in veiligheid en dit met participatie van de werkers. Tenslotte zal de wetgeving worden verbeterd.
Vijfjarenprogramma
Uiteindelijk lichtte de premier ook de kenmerken toe van het elfde vijfjarenprogramma dat al sinds juli 2003 voorbereid werd en elf maal werd veranderd na suggesties van 5000 personen beoordeeld door een panel van 37 specialisten. Twee draden lopen doorheen het plan: het zogenaamd wetenschappelijke ontwikkelingsproject dat duurzame ontwikkeling beoogt en het bouwen van een harmonieuze samenleving die onder meer het opheffen van de tegenstellingen tussen het economische en het sociale, tussen stad en platteland wil. Overigens heeft het vijfjarenplan nu een vijfjarenprogramma om aan te duiden dat niet alles via één commando wordt geregeld, overigens zitten er verplichte doelstellingen in én doelstellingen die vooropgesteld worden. Wen Jiabao overliep eerst de verwezenlijkingen van het voorbije tiende vijfjarenplan waarbij China’s tempo van industrialisering, verstedelijking, marketisering en internationalisering beduidend toenam. Het BNP in 2005 was 57 % groter dan in 2000 en de totale buitenlandse handel verdubbelde op 5 jaar tijd. Het netto inkomen van de stedelijke inwoners groeide met 58 %, deze van de landelijke met 30 %. Er werden 42 miljoen nieuwe banen geschapen. Minister Ma Kai van de “Nationale ontwikkelings-en hervormingscommissie” lichtte van zijn kant toe dat tijdens het voorbije vijfjarenplan de consumptiegraad daalde van 61 naar 50 % terwijl de investeringen stegen van 36 % naar 44 %, een ongezonde situatie te meer dat de afhankelijkheid van buitenlandse handel eventjes steeg van 36 % tot 63 %.
In het elfde vijfjarenprogramma wordt een groei van 7,5 % voorop gezet. Dit is minder dan tijdens het voorbije plan, maar het is wel de bedoeling dat minder kwantiteit met meer kwaliteit gepaard gaat. Immers het programma voorziet dat het verbruik van energiebronnen met 20 % wordt gereduceerd en dat de vervuiling vermindert met 10 %. Concreet stelt het programma zes prioriteiten voorop. Vooreerst beoogt China de bouw van nieuwe socialistische landelijke gebieden: dit houdt zoals reeds hoger aangestipt in dat landbouw en rurale gebieden prioritair worden gesteund. Volgens minister Ma Kai zullen de komende vijf jaar 100 miljoen meer landelijke inwoners toegang krijgen tot veilig drinkwater. Ook zullen 1,2 miljoen landbouwwegen opnieuw worden aangelegd of verbeterd.
Ten tweede wordt bij de nijverheid de klemtoon gelegd op informatisering, high-tech, energiebesparing, bescherming van het leefmilieu en een recyclageconomie. De “South China Morning Post” heeft de hand kunnen leggen op een meer gedetailleerd plan ter bescherming van het milieu: het plan wil de helft van het stedelijk afvalwater zuiveren dit jaar en tot 70 % in 2010 en minister Ma Kai voegde hierbij nog 60 % van het residentieel afval aan toe als doelstelling. Qua luchtvervuiling moeten 90 % van de uitlaatgassen door de elektriciteitscentrales worden gereinigd. Inzake alternatieve energiebronnen is het de bedoeling dat tegen 2010 5000 MW opgewekt wordt door windenergie en 5500 MW door biomassa. Wat energiebesparing betreft zullen 1000 ondernemingen met hoge energieconsumptie regelmatig worden beoordeeld. Het is nog volgens het plan van de “Nationale ontwikkelings- en hervormingscommissie” de bedoeling om dit jaar tot een energiebesparing van 4 % te komen en tot 2 % min vervuiling. Ten derde wordt gestreefd naar een gecoördineerde ontwikkeling van de diverse regio’s (zie hoger). Ten vierde wil het programma meer onafhankelijke innovatie: meer bepaald worden een aantal speciale technologische projecten voorgestaan in strategische sectoren zoals informatie en biologie, energie, leefmilieu, volksgezondheid en het dubbel gebruik van technologie voor civiel en militair gebruik. Om de innovatie te verbeteren wordt vooral het technologisch onderwijs versterkt en het opbouwen van een contingent getalenteerden. Onderzoek en ontwikkeling zullen kunnen rekenen op 1,45 % van het BNP; het onderwijs op 4 %. Als vijfde punt wordt vermeld dat de hervormingen en de open-deurpolitiek wordt doorgetrokken en als laatste punt volgt de harmonieuze samenleving: deze klemtoon op het sociale kan ook nauwelijks verbazen in een samenleving die zich socialistisch noemt. Het inkomen van de stedelingen moet groeien tot 13.300 yuan en bij de landelijken tot 4110 yuan.
De premier beloofde ook dat de administratie verder hervormd wordt waarbij taken die niet strikt tot de regering behoren worden overgeheveld naar markt, ondernemingen, burgerlijke organisaties en andere intermediaire organisaties. Openbare dienstverlening en sociaal bestuur is dan weer aan versterking toe. De strijd tegen de corruptie wordt aangezwengeld door een campagne tegen omkoperij in de zakenwereld, ongezonde praktijken in de bouwsector, grondtransfers en eigendomstransacties, het verkopen van geneesmiddelen en overheidsbestellingen.
Tot zover de krachtlijnen van het nieuwe plan. Ondertussen werden de cijfers bekend van het eerste kwartaal van het vijfjarenplan. Duidelijk is dat de geest van het plan niet wordt gerespecteerd want de groei zat weer boven de 10 %, er werd weer te veel geïnvesteerd en bij de voorstelling van de cijfers bleven de verantwoordelijken nogal zwijgzaam over de impact op duurzame ontwikkeling en energiebesparing. Nauwelijks waren de resultaten van het eerste kwartaal beschikbaar of de “Nationaal leidinggevende groep voor energiebronnen” kwam bijeen om de situatie te bespreken en de groep riep op tot volgende “taken” in 2006. Iedereen moet energiebesparing een meer prominente plaats toekennen en hierbij zullen fiscaliteit, belastingen, krediet- en de prijzenpolitiek moeten ingeschakeld. Speciale inspanningen moeten gaan naar het verbeteren van de technologische niveaus van de energie-nijverheden. Energiewetgeving- en planning moeten geïntensifieerd. Er wordt gesproken dat een algemeen plan zal worden uitgewerkt voor de ontwikkeling van de energiebronnen onder het vijfjarenprogramma. Uiteindelijk wordt opgeroepen om de ontwikkeling van alternatieve energiebronnen te versterken. We zijn benieuwd nu of de goede bedoelingen wat uithalen. Het blijkt verre van evident om de ecologische factor in te bouwen in de praktijk van het ontwikkelingsconcept.
China Vandaag 1/06/2006