Het Mercator Institute for Chinese Studies is een Duitse particuliere denktank uit Berlijn. De stichting heeft voor 2016 een update gemaakt van een vorige studie over Chinese investeringen in Europa. De Chinese investeringen in de EU bereikten in 2016 een nieuw record. Maar ze werden kritischer beoordeeld dan voordien.
De Chinese investeringen in de EU bereikten in 2016 een nieuw record. Ze bedroegen ongeveer 35 miljard dollar. In 2015 was het slechts 20 miljard dollar, wat al 44% meer was dan in 2014. De voorbije vijf jaar investeerde China gemiddeld 10 miljard dollar in de EU. In de vijf jaar daarvoor gemiddeld nauwelijks één miljard.
In de andere richting dalen de Europese investeringen in China langzaam, voor het vierde jaar op rij. Ze bedragen nog ongeveer 8 miljard dollar. De tragere groei in China en zogenaamde obstakels voor buitenlandse firma’s in China zijn de oorzaken.
China is intussen opgeklommen tot de top drie van buitenlandse investeerders in de wereld. Daarbij is er een duidelijke verschuiving van investeren in ontwikkelingslanden naar investeringen in de rijkste ontwikkelde landen. Europa is een belangrijke bestemming. Het totaal van Chinese buitenlandse investeringen in 2016 bedroeg 170 miljard dollar. Dat is een stijging met meer dan 40% over het jaar voordien. China tekent nu voor ongeveer 11% van alle buitenlandse investeringen wereldwijd.
De Chinese interesse ging in Europa vooral naar technologisch sterke bedrijven. De grootste overname was die van het Finse computerspelbedrijf Supercell door Tencent voor 6,7 miljard euro. De grootste ophef veroorzaakte de overname van de Duitse robotmaker Kuka door Midea. Ook Avolon, een Iers leasingbedrijf van vliegtuigen, EEW energie uit Duitsland, het Britse reisplatform Skyscanner, het Franse modebedrijf SCMP, en de Britse cinemagroep Odeon&UCI kwamen elk voor minstens één miljard euro in Chinese handen.
Na een periode van grote interesse in het Zuiden van Europa, kwam de focus terug op de grote drie (Duitsland, Frankrijk en het VK) te liggen. Samen ontvingen ze 59% van de investeringen. De rest van Noord-Europa zat ook duidelijk in de lift. Ondanks veel publiciteit rond het project Zijderoute 2.0 is nog weinig gerealiseerd in Oost-Europa.
Kritiek
Dit jaar werd het debat over het weglekken van waardevolle technologie naar China heviger. De Kuka overname was een katalysator. De Duitse regering gaf in eerste instantie omwille van de nationale veiligheid geen toestemming voor de overname van chipmaker Aixtron door een Chinees staatsbedrijf. De deal kreeg dan de doodsteek toen de VS de overname van de Amerikaanse activiteiten van Aixtron verbood. In België kwamen er bezwaren tegen het plan voor een minderheidsparticipatie van een Chinees staatsbedrijf in het Vlaamse stroomverdelingsbedrijf Eandis. De meer kritische houding van de EU zal samen met strengere maatregelen van de Chinese overheid tegen deviezenvlucht waarschijnlijk zorgen dat de investeringen in 2017 niet veel zullen toenemen.
De EU en China onderhandelen al twee jaar over een investeringsverdrag waarvan de EU hoopt dat het de Chinese deuren voor Europese investeerders wijder zal open zetten. Dit kan eventueel de Europese investeerders weer aanmoedigen en een gunstiger klimaat scheppen voor nieuwe Chinese investeringen in de EU.
De volledige update voor 2016 vind je hier
De oorspronkelijke studie van 2015 staat hier
