Op 7 januari heeft Meng Jianzhu, de nieuwe nationale verantwoordelijke voor binnenlandse veiligheid, volgens CCTV op een conferentie over gerechtelijke hervormingen aangekondigd dat het systeem van ‘heropvoeding door arbeid’ dit jaar zal afgeschaft worden, na goedkeuring door de vaste parlementscommissie, vermoedelijk in maart.
Volgens een aanwezige journalist verklaarde Meng verder dat er onmiddellijk zal gestopt worden met het toepassen van het systeem op mensen die ‘herhaaldelijk en op een hinderlijke manier’ vanuit de provincie naar Beijing komen om hun grieven bij de nationale overheid bekend te maken. De berichten over de uitspraken van Meng werden echter uit de media gehaald en vervangen door een officieel bericht van het persagentschap Xinhua dat het niet heeft over afschaffen maar over ‘hervormingen van het systeem in de loop van het jaar’.
‘Heropvoeding door arbeid’ is een systeem van administratieve straffen opgelegd door de politie voor kleine vergrijpen, tot maximum drie jaar opsluiting in een heropvoedingskamp, eventueel met een jaar te verlengen indien de gevangene zich niet goed gedraagt. Volgens een rapport van de UNO Raad voor Mensenrechten zaten in 2009 in 320 centra 190.000 mensen opgesloten, volgens recentere Xinhua berichten gaat het om 360 centra met 160.000 mensen. In anti-Chinese media zoals de Laogai Research Foundation van Harry Wu werd in 2008 nog beweerd dat tot twee miljoen gevangenen in deze laojiao of ‘Chinese goelag’ zouden zitten. In normale gevangenissen zaten 1,6 miljoen personen( wat neerkomt op ongeveer evenveel gevangenen per inwoner als België).
‘Heropvoeding door arbeid’ bestaat sinds 1957. Sinds het ‘gewone’ gerecht de voorbije decennia beter uitgebouwd werd, kwam er toenemende kritiek op het systeem. Er zijn te veel mogelijkheden tot willekeur door politiemensen en lokale overheden. Recentelijk was er in de media te doen rond enkele flagrante misbruiken. Zo was er het geval van de gemeentefunctionaris Ren Jianyu die naar het heropvoedingskamp gestuurd werd nadat hij kritiek gaf op het bestuur. Of het bij het grote publiek erg bekende geval van Tang Hui die eiste dat de verkrachter van haar dochter strenger zou gestraft worden en zelf in een kamp terechtkwam.
Indien het systeem toch niet helemaal afgeschaft wordt maar hervormd dan zou het kunnen gaan om betere procedures met meer rechtszekerheid, zoals een correcte hoorzitting en bijstand door een advocaat. (Bron: Reuters)
Zie ook Dialogue