De bekende Chinese columnist Jia Jia die al sinds enkele dagen vermist was, blijkt aangehouden. Vermoedelijk wordt hij verantwoordelijk geacht voor een opruiende anonieme open brief die onlangs gedurende korte tijd op het Chinese internet opdook.
De advocaat van Jia Jia staat in verbinding met de politie van Beijing die hem bevestigde dat de man vorige week opgepakt werd op de luchthaven van Beijing toen hij op het punt stond aan boord te gaan voor een vlucht naar Hongkong. Noch de politie noch de advocaat maakten bekend waarvan hij precies verdacht wordt.
In kringen rond de columnist was er al dagenlang beroering omdat sommigen ondervraagd werden over een anonieme opruiende brief ondertekend ‘enkele loyale partijleden’ die op 5 maart kort verscheen op de website van Wujie News, een aan de overheid gelinkte site in Xinjiang die bekend staat voor kritische opinies. De brief was voordien in het buitenland al gepubliceerd op de website Canyu. Alles wees erop dat Jia Jia ervan verdacht werd iets met die brief te maken te hebben, ook al ontkende hijzelf dat herhaaldelijk. Ouyang Hongliang, de hoofdredacteur van de site is een vriend en Jia Jia had hem gewaarschuwd na de publicatie van de brief op de website. De hoofdredacteur is intussen zelf al enkele dagen onbereikbaar.
Westerse media verwijzen naar aanleiding van deze arrestatie opnieuw naar het geval van de vijf verdwenen boekhandelaren uit Hongkong: geruime tijd werd beweerd dat China hen uit Hongkong ontvoerd had en dus op grove wijze het principe ‘één land, twee systemen ‘ geschonden had. Uiteindelijk is gebleken dat de boekhandelaren zelf clandestien de grens met het vasteland waren overgestoken om er hun boeken illegaal te kunnen verspreiden. Media leggen ook een verband met gepensioneerd vastgoedmagnaat Ren Zhiqiang die onlangs president Xi publiekelijk aanviel omdat hij de staatsmedia opriep de Partij te volgen. Sindsdien is de blog van Ren van het net gehaald. Ook het kritische blad Caixin zag een artikel met kritiek op het gebrek aan vrijheid in de media gecensureerd. Westerse media zien achter deze verspreide feiten een patroon van versterkte censuur, nu het land doorheen complexe economische hervormingen moet. De staatskrant Global Times ontkent dat. De wettelijk voorziene procedures worden gevolgd. Wel wijst Global Times erop dat buitenlandse krachten alle gevoelige zaken met een vergrootglas volgen, steeds klaar om er politieke munt uit te slaan. De krant roept de rechterlijke instanties dan ook op er zich volledig bewust van te zijn dat het buitenland hen met argusogen volgt en strikt de procedures te volgen. Global Times veroorlooft zich zelfs wat indirecte kritiek, door erop te wijzen dat bij een aanhouding binnen 24 uur de familie op de hoogte gebracht moet worden; enkel wanneer de veiligheid van de staat in het gedrang komt mag die termijn verlengd worden.
Opruiende brief
Dat de overheid niet opgetogen is met de open brief is niet verwonderlijk. Hij stelt onomwonden dat Xi Jinping een slechte president en partijleider is en onmiddellijk moet aftreden, voor het goed van de Partij, het land en het volk, en ook omwille van zijn eigen veiligheid en die van zijn familie.
De argumentatie begint met enkele loftuitingen. Xi doet goed werk in de strijd tegen corruptie en voor de hervormingen op economisch vlak. Maar verder is volgens de brief alles slecht. Xi heeft te veel macht naar zich toe getrokken. Er is geen collectieve leiding meer, iedereen moet Xi volgen. Xi heeft de partijcomités bij de overheid versterkt en zo de overheidsfuncties uitgehold. De disciplinaire commissies van de Partij, die ook de ministeries en de staatsbedrijven onderzoeken, leiden tot onduidelijkheid over wie de macht heeft en zaaien verwarring in beslissingsmechanismen. Op diplomatiek vlak is de oude tactiek van Deng (‘verberg uw sterkte’ ) opgegeven waardoor de toestand in Noord-Korea ontspoord is en de Amerikanen hun bondgenootschappen met Japan en de Filipijnen versterken. Taiwan en Hongkong zijn slecht aangepakt waardoor er nu onafhankelijkheidspartijen de wind in de zeilen hebben. De aanpak van de boekverkopers van Hongkong heeft voor de Volksrepubliek imagoschade veroorzaakt. Op economisch vlak is er volgens de brief chaos op de beurs en de vastgoedmarkt, en brengt het sluiten van overtollige productiecapaciteit grote aantallen ontslagen mee zowel in staatsbedrijven als in de privé. Het OBOR project (one belt, one road, de nieuwe zijderoutes) verspilt massa’s geld in chaotische landen. Door de devaluatie van de yuan en de daling van de valutareserves is het vertrouwen weg en staat de economie op instorten. Mensen willen verandering.
De media mogen volgens de brief niet langer het volk dienen, maar moeten uitsluitend ten dienste van de Partij staan. Aan het hoofd van de cultuursector zijn twee controversiële figuren geplaatst, en Xi laat toe dat een cultus rond zijn persoon ontwikkeld wordt. Zelfs de nieuwjaarsshow op de centrale TV wordt nu geregisseerd door de schoonzuster van de president. Het lijkt wel of een nieuwe culturele revolutie op komst is. De anticorruptiecampagne verloopt zonder duidelijke objectieven en verlamt het werk van de overheid. De campagne is blijkbaar vooral een machtsstrijd. Die kan zich ook tegen Xi keren en zijn eigen veiligheid in het gedrang brengen.
Tot besluit van de analyse stelt de brief: Xi is een onbekwame president en moet vervangen worden door iemand die China krachtig naar de toekomst kan leiden.
Het is nog onduidelijk wie er achter de brief zit, binnenlandse dissidenten of buitenlandse krachten, en welke rol Jia Jia gespeeld heeft. Het is een frontale aanval op Xi en via hem op de Partij die samen met hem beslissingen neemt en uitvoert. Daarbij worden alle argumenten tegen China uit de westerse media, ook de meest twijfelachtige, voor waar aangenomen.
Bronnen: BBC, South China Post, Global Times.
De volledige Engelse vertaling van de brief vind je hier
Wat een lastercampagne tegen president Xi. Het is jammer dat de economisch hervorming niet helemaal verloopt zoals het moet. Zijn bedoeling is goed en het is fout om alles wat misgaat op zijn kap te steken.
Ik ga ervan uit dat dit brief is geschreven door “boze krachten uit het buitenland”. Toeval of niet, Amerika heeft veel invloed op de argumenten die opgesomd zijn: Filipijnen, Taiwan, Hongkong, de beurzen.
Nieuwsuur van de Nederlandse TV had gisteren een item over China.
http://www.npo.nl/nieuwsuur/26-04-2016/VPWON_1248449 (kijken vanaf minuut 32).
Het was een karikatuur met dissident Zhang Lifan in een hoofdrol. De buitenlandcorrespondente van Nieuwsuur vertelde dat China geen aandacht wil voor de ontslagen in de staalsector: pertinent onwaar voor al wie het nieuws in China en de uitspraken van de regeringsleiders een beetje volgt. Jammer dat de Nederlandse televisie iemand betaalt om in China wat onzin te lopen verkopen met een cameraman erbij.
Veel van de stellingen over de actuele situatie in China uit het programma van Nieuwsuur kwamen overeen met wat er in die brief staat waar het artikel over Jia Jia naar verwijst. Een aantal ideeën is ook al door de Amerikaanse professor Shambaugh gelanceerd. De personen die de campagne tegen Xi voeren, zoeken inspiratie bij elkaar (of in dezelfde bron). Allemaal spreken zij de nauwelijks verhulde hoop uit dat partijgenoten van Xi Jinping of leden van de middenklasse tegen de Chinese president en de leiding van de CPC een soort opstand zullen organiseren. Misschien beseffen ze het onheil niet dat dit zou aanrichten in China, en in andere landen.
Het bestrijden van zulke lasterpropaganda gebeurt via het overklassen van hun macht (economisch, financieel, militair en ideologisch). Dit betekent in de praktijk de eigen hervormingsprogramma’s met vaste beradenheid blijven doorvoeren: zichzelf versterken en samenwerken met iedereen. Het is vergelijkbaar met een situatie waarin een kansarme zesjarige constant geterroriseerd wordt door een verwende bullebak van 18 jaar. (Niet alle mensen hanteren deze vreedzame tactiek en gebruiken liever explosieven.)