China heeft een ontwerp van nieuwe internetregels. Gaan die China omvormen tot een interneteiland? Of is de stemmingmakerij in Westerse media een storm in een glas water?
Situatie begin 2015
Het Ministerie van Industrie en Informatietechnologie (MIIT) heeft op zijn website een ontwerp van reglement betreffend de internetdomeinen in China ter discussie door het publiek gepubliceerd. Sites die vanuit China beheerd worden zullen volgens die regels een Chinese domeinnaam moeten aanvragen. Boetes kunnen oplopen tot 30,000 yuan. De internet providers krijgen opdracht de overtreders van het net te halen. Wat betekent dit concreet?
In Westerse media wordt gesuggereerd dat met deze regels elke buitenlandse website uit China zou gebannen kunnen worden. Ook sommige Chinese specialisten vinden het ontwerp te vaag.
MIIT zelf heeft al gereageerd dat de normale toegang tot de sites van buitenlandse bedrijven, instellingen en overheden niet gehinderd zal worden. Sites die vanuit buitenlandse servers beheerd worden, vallen buiten het reglement. Uitsluitend sites die door servers in China zelf beheerd worden, zullen een Chinese domeinnaam moeten hebben.
In de praktijk is het aanvragen van een Chinese domeinnaam snel gebeurd en niet moeilijk. Maar sites met schadelijke inhoud met een Chinese domeinnaam kunnen namelijk gemakkelijk via de Chinese service provider van het internet gehaald worden terwijl dergelijke sites met een buitenlandse domeinnaam door een firewall geblokkeerd moeten worden en er altijd nog middelen zijn om die te omzeilen. De maatregel mikt dus specifiek op personen of organisaties in China die nu nog via Chinese servers maar met een buitenlandse domeinnaam informatie in China verspreiden.
Specialisten wijzen erop dat onder de geviseerde ongeoorloofde inhoud niet uitsluitend politiek gevoelige inhoud verstaan moet worden; het gaat ook om pornografie, informatie van terroristen, frauduleuze informatie en dergelijke. Volgens MIIT is er geen tegenspraak tussen de nieuwe regels en de wereldwijde regels voor het toekennen van domeinnamen.
Ondertussen zijn de consequenties voor het zakenleven toch niet helemaal duidelijk. Een aantal grote buitenlandse bedrijven – Microsoft en Apple om er enkele te noemen- hebben hun servers fysiek in China geïnstalleerd om hun Chinese klanten een snellere toegang te verschaffen; in theorie moeten zij in het vervolg met Chinese domeinnamen werken. De communicatie op dit punt is dubbelzinnig: Enerzijds stelt MIIT dat buitenlandse bedrijven geen hinder zullen ondervinden, anderzijds suggereert Fang Binxing van de Chinese Academie voor Engineering dat ze beter een Chinese domeinnaam kunnen aanvragen en deze doorverbinden met hun buitenlandse domeinnaam. De situatie is eveneens onduidelijk voor internationaal actieve Chinese bedrijven zoals Baidu en Alibaba die werken met in het buitenland geregistreerde domeinnamen, omwille van kostprijs, betrouwbaarheid en imago.
De nieuwe maatregel voedt de discussie over het strenger worden van de censuur sinds het aantreden van president Xi Jinping. Waarnemers zijn het er over eens dat de controle op de informatie door nieuwe regels duidelijker vastgelegd en versterkt wordt en dit wordt in buitenlandse media uitgelegd als toenemende censuur. Hierbij wordt echter zelden of nooit de vraag gesteld of de informatie en opinies die de facto in de media en op het internet verschijnen nu vrijer of minder vrij zijn dan voor het aantreden van Xi.
MIIT zegt dat het open staat voor suggesties van het publiek en dat een aantal praktische details nog verder uitgekristalliseerd moeten worden.
Bronnen: China.org.cn, Global Times, Reuters.
