China-Europa vrachttrein ondervindt weinig hinder van de oorlog

Omdat slechts een minimaal aandeel van de vrachttreinen uit China naar Europa door Oekraïne lopen, kunnen die vrachttreinen alsnog hun trajecten normaal verder zetten. Toch wordt al gedacht aan een zuiders alternatief dat echter over de Kaspische zee loopt. Het is de vraag of de EU hieraan wil meewerken.

Volgens gegevens van Russian Railways RZD Logistics staat het containerverkeer uit de westelijke route van de vrachttrajecten tussen China en Europa die door Oekraïne sporen maar in voor 2% van het totaal. Deze trajecten zijn gestopt, maar die doorheen Rusland rijden, functioneren normaal. Bijgevolg is de hinder van de oorlog alsnog beperkt. Zo komen er wekelijks nog steeds in Luik 6 treinen uit Zhengzhou aan en vertrekken er 6. Wel bestaat de vrees dat indien de sancties tegen Rusland uitgebreid worden, dat de logistiek er ook zou kunnen onder gaan lijden. Het vereffeningssysteem voor vrachtkosten tussen China en Rusland kan dan verstoord worden want Rusland is immers een essentieel bestanddeel van deze routes. De Russian Railways zijn ook vervat in de VS- en EU sancties zij het dat deze laatste meer betrekking hebben op transacties van financiële activa dan op de treinwerking.

De eerste vrachttrein tussen China en Europa vertrok in 2011 uit Chongqing naar Duisburg in Duitsland. De vraag naar vracht versnelde nadat Xi Jinping in 2013 de nieuwe zijderoute lanceerde. De pandemie deed vele in- en uitvoerders overschakelen van scheepsvervoer naar de trein.  Vorig jaar vervoerden 15.183 treintrajecten langsheen de Euraziatische route 1,46 miljoen containers. In totaal hadden in januari meer dan 50.000 treinreizen in totaal 4,55 miljoen TEU vracht ter waarde van $240 miljard naar 180 steden in 23 Europese landen gebracht, aldus gegevens van China State Railway Group Company.

3 routes

Er bestaan drie routes voor de vrachttreinen tussen China en Europa. De oostelijke route vertrekt uit de oostelijke gebieden zoals bijvoorbeeld uit Yiwu, verlaat China via Manzhouli en passeert via Rusland, Wit-Rusland en Polen.  De centrale route vervoert goederen uit Centraal- en Zuid China, komt Mongolië binnen door Erenhot vooraleer Rusland binnen te treden. Changsha in de centrale provincie Hunan is een grote logistieke basis voor de vrachttreinen naar Europa met in 2021 1030 vertrekkende treinen geladen met goederen ter waarde van $2.975 miljard . Changsha is één van de 5 Chinese steden van waar uit vorig jaar meer dan 1000 vrachttreinen naar Europa vertrokken. Deze maand zullen bijvoorbeeld meer dan 100 containers met uitrusting van Sany Heavy Industry naar Europa vervoerd worden.  De westerse route voor goederen uit west China komt Kazahkstan binnen ofwel via  Alashankou or Khorgos en zo verder naar Rusland.

Alternatief

Om niet te afhankelijk te zijn van de route via Rusland denken China en zakenkringen al aan een alternatief. De bestaande lijn via Kazahstan heeft immers ook een zuidelijke aftakking die leidt naar de Kazachse zeehaven Aqtau aan de Kaspische zee met nieuwe installaties in de nabije Kuryk haven. Er zullen hierbij ongetwijfeld flessenhalzen opduiken want de Kaspische havens hebben uitbreiding en investeringen nodig. Sommige zakenkringen denken echter al dat het gebied een nieuwe Middellandse zee kan worden, maar dan tussen China en het westen. Of Europa hieraan wil meewerken is niet zeker. De multimodale zuiderse Zijderoute over land verbetert de Europese toegang tot de Kaukasus, Centraal-Azië, het Midden-Oosten, India en China.

Houding EU

In het verleden stond de Europese Unie echter kritisch tegenover de samenwerking tussen China en de landen van Oost- en Centraal Europa. Er kwam Europese kritiek op de Budapest-Belgrado spoorweg en de EU weigerde Montenegro ter hulp te schieten voor het tekort van $ 1 miljard bij de Chinese aanleg van een autoweg naar de haven van Bars. Langs de andere kant heeft de EU recentelijk met China een overeenkomst getekend om een spoorwegverbinding met Turkije te financieren die zowel de steun geniet van de Asian Infrastructure Investment Bank (AIIB) en de European Bank for Reconstruction and Development (EBRD).

Ook de Azerbeidzjaanse haven Baku aan de Kaspische zee zal meer aandacht krijgen. Van hier uit zijn er immers verbindingen door de Kaukasus, Georgië tot de Poti haven aan de Zwarte zee. Daar heeft de Georgisch-Amerikaanse groep PACE op 29 januari ’s lands grootste zeeterminal geopend, net op tijd om de toegenomen vracht op te vangen die voorheen via Russische havens getransporteerd werd, merkt silkroadbriefing.com op. Voorts zijn er nog spoorverbindingen langs de geplande  Baku-Tbilisi-Kars spoorweg  die het Turkse netwerk vervoegt.

Mocht de EU het zuiders traject van de Zijderoutes steunen, biedt dit een alternatief voor blokkeringen op het Suez kanaal. Bovendien bestaat tussen Georgië en de EU een  ‘Deep and Comprehensive Free Trade Agreement’ en het land diende recentelijk een aanvraag in om lid te worden van de EU. Van Georgië is het overigens maar een korte tijd sporen naar de Baku haven en verder transport zowel naar Turkmenistan, Oezbekistan, Iran, China en India.

Global Times, SCMP, silkroadbriefing.com

..