China heeft eind vorige week cijfers bekend gemaakt over de covid-19 golf sinds het versoepelen van de preventiemaatregelen op 8 december. De piek van de hospitalizaties werd rond 5 januari bereikt. We overlopen de toestand.
Tussen 8 december, toen de covid-19 preventiemaatregelen formeel werden afgebouwd, en 12 januari werden er 59.938 covid-doden geteld in de Chinese hospitalen. Dat is bekend gemaakt door
Jiao Yahui, hoofd van de Nationale Gezondheidscommissie (NHC).
Van deze slachtoffers stierven er 5.503 door ademnood. De overigen overleden aan een combinatie van covid-19 en onderliggende kwalen.
De gemiddelde leeftijd van de slachtoffers is 80,3 jaar. Meer dan 90% van hen had andere kwalen zoals hart- en vaatziekten of diabetes. 56,5% waren meer dan 80 jaar oud en 65,1% meer dan 65 jaar. Jiao zei nog dat het aantal overlijdens relatief hoog was omdat men in de winter veel combinaties van ademhalings- en andere ziekten meemaakt.
Daarom, zei ze ‘moeten we het grootste belang hechten aan het beschermen van oudere personen en het redden van hun levens’.
Piek op 5 januari
Uit verdere cijfers die Jiao gaf blijkt dat het aantal mensen dat met lichte klachten de koortsklinieken bezoekt, en het aantal patiënten dat ernstig ziek is en moet opgenomen worden beiden over hun piek zijn.
Na een piek van 128.000 op 5 januari daalde het aantal ernstig zieken in de hospitalen langzaam. Op 12 januari waren het er nog 105.000 wat nog steeds een hoge belasting betekent. Daarbij waren 97,8% patiënten met een andere onderliggende aandoening.
De bezettingsgraad van bedden voor personen in kritieke toestand bedroeg op 12 december 75,3%. Dat ligt onder de alarmdrempel van 80%. Op dit ogenblik is de beschikbaarheid van dit soort bedden voldoende.
De daling van het aantal besmettingen wordt geïllustreerd door de covid-19 testen in de koortsklinieken. Op 20 december testte een derde van alle personen die zich aanmeldden positief. Op 12 januari was dit gedaald tot 10,8%.
Het aantal bezoekers van de koortsklinieken piekte met 2,87 miljoen op 23 december. Op 12 januari kwamen er nog 477.000 personen.
Platteland bereidt zich voor op erger
Tot 12 januari hebben de 5.000 kantonhospitalen 301.000 ernstig zieke patiënten opgenomen. Dat is bijna een kwart van alle ernstig zieken. Het aantal nieuwe gevallen daalt er al zeven dagen op rij. In instellingen op het hogere, arrondissementele niveau werd 15,1% van de ernstig zieken geregistreerd. Dat wijst erop dat covid-19 ook op het platteland al meer rondgewaard heeft dan men oorspronkelijk dacht.
Toch houdt men rekening met een nieuwe golf door de massale binnenlandse reizen tijdens de Chinese nieuwjaarsperiode. Er worden volop voorbereidingen getroffen. De eerstelijnsgezondheidscentra in de dorpen verhogen hun voorraden geneesmiddelen, zuurstofcilinders, meettoestellen voor de zuurstof in het bloed en andere nuttige apparatuur. Waar mogelijk moeten stedelijke dokters naar het platteland gestuurd worden. De beschikbaarheid van antivirale geneesmiddelen en van behandelingsapparaten op dit niveau verbetert.
Op het niveau van de arrondissementen worden speciale ploegen gevormd die ernstig zieken naar het hospitaal van het arrondissement moeten brengen. Bovendien moet elk kantonhospitaal minstens één ambulance beschikbaar hebben.
Kloppen de Chinese cijfers?
Jiao Yahui legde ook uit waarom nog niet eerder accurate data bekend gemaakt werden. Voor een correcte rapportering van de slachtoffers is een speciaal nationaal platform opgericht. Sinds 31 december moeten alle medische instellingen dagelijks het aantal covid-19 overlijdens rapporteren aan dat platform. Ze moeten ook retroactief de data van 8 tot 31 december melden.
Het rapporteren begon volgens haar pas in januari omdat er relatief veel discussie was geweest met experts om uit te maken wie al dan niet als covid-19 dode moest geregistreerd worden. Sinds het begin van de epidemie gebruikte China de PCR-test als criterium voor een covid-19 slachtoffer. Volgens haar geldt dit nog steeds en ligt het in lijn met de instructies van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
Over de correctheid van de cijfers hebben Chinese experts al verschillende keren gesproken op persbriefings en een bijeenkomst met buitenlandse diplomaten. Toen Liang Wannian, het hoofd van de expertengroep dat de nationale Covid-19 strategie coördineert al in december de vraag kreeg waarom China geen precieze gegevens bekend maakte antwoordde hij dat het in piekperiodes van een epidemie moeilijk is om correct te rapporteren. Op dat moment is het alle hens aan dek om mensenlevens te redden. Een goed cijferoverzicht kan je pas krijgen wanneer de piek wegebt.
Dat standpunt werd vorige week nog eens door hem en andere experts herhaald. Ze verzekerden hun publiek van buitenlandse diplomaten er ook van dat nieuwe ultrabesmettelijke XBB.1.5 variant (die in de VS en 40 andere landen woedt) in China (nog) niet aanwezig is maar wel van dichtbij gevolgd wordt.
Op de vermelde vergadering met buitenlandse diplomaten gingen experts in op de criteria om iemand als covid-19 slachtoffer te klasseren. Verschillende landen werken met verschillende criteria. Daardoor zijn internationale vergelijkingen van de cijfers kaduuk. Sommige landen zoals België registreren iedereen die overlijdt met covid-19 als covid-19 slachtoffer. China en een aantal andere landen proberen uit te maken wat de hoofdoorzaak van het overlijden is. De regels van de WHO zijn voor interpretatie vatbaar.
Bovendien moet men rekening houden met de evolutie van het virus. De omikron variant is veel minder dodelijk dan eerdere varianten. De kans dat men overlijdt met het virus maar niet door het virus is dus ook groter dan bij vorige varianten.
Voor een correctere inschatting van het echte aantal covid-19 slachtoffers vinden experts dat men de cijfers van oversterfte moet onderzoeken eenmaal de epidemie luwt. Ook het Chinese Center for Disease Control and Prevention (CDC) heeft aangekondigd op die manier te werken. Het is de bedoeling dat er regelmatig cijfers gepubliceerd worden door het CDC.
Een tweede caveat bij de cijfers is de exclusieve registratie door hospitalen. Wie elders sterft zit voorlopig niet in de statistieken. China is wel van plan dit zo snel mogelijk te corrigeren.
Toch kan men ervan uitgaan dat de cijfers over opnames van ernstig en kritiek zieke patiënten een goed idee geven van de omvang van de piek en het begin van de algemene dalende trend.
Op zaterdag had de minister van volksgezondheid een uitgebreid en constructief telefonisch gesprek met de voorzitter van de WHO over de situatie in China en de manieren om informatie uit te wisselen.
Bronnen: China Daily, Global Times, People’s Daily
