Commissievoorzitter Ursula von der Leyen volgt Amerika’s harde lijn ten aanzien van China, terwijl de President van de EU Raad Charles Michel confrontaties wil vermijden. De uitkomst van dit debat kan grote gevolgen hebben. Chinasquare publiceerde hier onlangs al uitgebreid over en hier zal ik een meer persoonlijk commentaar toevoegen.
Von der Leyen en Michel; foto Euroreporter (disclaimer)
Zwakke leider
We kunnen het niet mooier voorstellen dan het is: Ursula von der Leyen is een zwakke leider. Om toch krachtig over te komen volgt zij, wat betreft de internationale betrekkingen van de EU, trouw de lijn van die de regering van de VS in het algemeen en president Biden in het bijzonder de EU zou willen zien volgen. Zij staat daarin niet alleen. Mijn eigen premier Rutte vloog ook voor advies over ASML naar Washington. Voor vertrek verklaarde hij dapper dat Nederland een eigen weg zou kiezen, maar hij kwam terug als getrouwe uitvoerder van een opdracht van Joe.
Andersdenkenden
Er zijn gelukkig ook nationale overheden met een afwijkende mening. Zo hebben meerdere EU lidstaten aan de Middellandse Zee, zoals Griekenland, zich bij China’s Belt & Road Initiative aangesloten. Hongarije heeft besloten niet mee de doen aan de westerse campagne tegen Huawei en ontwikkelt zijn 5G-netwerk dus gewoon met de marktleider op dat gebied. Deze besluiten ontlokken bij veel West-Europese politici kritische opmerkingen, maar hebben tot nu toe ook niet tot echte conflicten geleid. Er is zeker nog ruimte voor discussie die tot compromissen kan leiden.
Bruggenbouwer
Charles Michel is een politicus met een lange ervaring in het bruggen bouwen in een conflictueuze omgeving. Ik ken zijn persoonlijk mening over (samenwerking met) China niet, maar dat is eigenlijk een bevestiging dat hij een goed politicus is die niet meteen het achterste van zijn tong laat zien. Echter, we moeten nog zien of hij genoeg in zijn rugzak heeft om in de slangenkuil die de EU is een beleid tot stand te brengen dat op voldoende steun kan rekenen. Hij zou er goed aan doen de bovengenoemde samenwerking met China van individuele lidstaten te inventariseren en neutraal op hun merites te beoordelen.
Lachende derde
China is in deze zaak de lachende derde. De VS heeft China de facto de oorlog verklaard. Er wordt geen ruimte voor twijfel gelaten: de Chinese technologische ontwikkeling moet zoveel mogelijk afgezwakt worden. De twijfelaars zitten in de hopeloos verdeelde EU. De twee hoogste leiders zijn in dit opzicht elkaars tegenpolen en, om bij deze metafoor te blijven, dreigen elkaar te neutraliseren waardoor de EU een stuurloos schip zal worden. Hoewel China op korte termijn liever een goede relatie met de EU zou willen, maakt het voor de ontwikkeling van het land niet zoveel uit. De trouwe lezers van Chinasquare weten alles van de enorme technologische ontwikkelingen in China. Indien de EU toch besluit de VS te volgen, dan zijn de negatieve gevolgen vooral voor de EU, niet voor China. Ik herhaal mijn favoriete citaat, van een collega van Computerwetenschappen die een onderzoeksproject met Huawei leidde: ‘als we niet met China samenwerken, zullen we snel achterlopen’.
Bronnen: politico.eu, dewereldmorgen.be, china-ceec.org, naftemporiki.gr