Chinese boekwinkels hebben de laatste jaren een grote ontwikkeling doorgemaakt. Leken ze een paar jaar geleden nog meer op boekpakhuizen, ze zien er nu steeds meer uit als hun Europese tegenhangers, inclusief de gelegenheid boeken door te bladeren onder het genot van een kop thee of koffie.
Een standaardfiliaal van Sisyphe; foto China Daily (disclaimer)
Sisyphe
Sisyphe is in 1993 in Chongqing opgericht. De ondernemers introduceerden het westerse concept van boekhandel + café, waardoor het makkelijker was een groep vaste klanten te creëren. Het kreeg al in 1996 de titel ‘nationale topboekhandel’ toegekend. In 1997 opende het een eerste filiaal in Guiyang, de hoofdstad van de province Guizhou. Daarna werd het aantal filialen jaarlijks uitgebreid naar verscheidene Chinese steden. Een bijzonder kenmerk van Sisyphe is dat het de filialen bij voorkeur in winkelcentra opent. De winkels zijn gestileerd naar wat in China als ‘Europese stijl’ bekend staat. Je waart je in een boekwinkel van Dickens’ tijd.
Divers aanbod
Een schap in Sisyphe in de Qibao Wanke Shopping Mall Shanghai; foto van de auteur
Het aanbod in Sisyphe is heel divers. Meteen bij binnenkomst valt het aantal vertaalde boeken op. De foto bij dit verslag is op 16 april in een filiaal in Shanghai genomen. Het toont o.a. vertalingen Wiliam Goldings Lord of the Flies en L’Amant van Jean-Jacques Annaud. Dat is niet bepaald de recentste literatuur, maar er is meer. Nietzsche en Schopenhauer liggen naar Confucius, Karl Marx en Max Weber. Onder biografieën vind je Xi Jinping en Mao Zedong, maar ook Jack Ma, Bill Gates en zelfs James Dyson (van de stofzuigers). Deze diversiteit lijkt het idee dat de Chinese burger toegang tot westers denken grotendeels ontzegd wordt tegen te spreken. Ach ja, er is veel dat je niet in een filiaal van Sisyphe vindt, maar geldt dat niet voor iedere boekwinkel waar ook ter wereld?
Motor van hervorming
Sisyphe is een motor van de hervorming voor de boekverspreiding in China geworden. Oude Chinakenners kennen nog de Xinhua Boekhandels. Die bestaan nog steeds, evenals de filialen van de Foreign Language Press, die Chinese boeken in vertaling verkoopt. Steeds meer van die oudere boekwinkels beginnen zich stap voor stap aan het nieuwe formaat van Sisyphe aan te passen. Beide staatsbedrijven blijven bestaan, omdat ze een eigen maatschappelijke functie hebben. Een private onderneming als Sisyphe vervult een gidsfunctie voor die staatsbedrijven en brengt zo de gehele Chinese boekenmarkt op een hoger niveau.
Bronnen: Chinasquareredacteur Peter Peverelli is een aantal weken in China en zal geregeld rapporteren over onderwerpen die hij op straat tegenkomt, op de lokale TV ziet, of in gesprekken met Chinezen opdoet. Dit artikel is geschreven na een bezoek aan een filiaal van Sisyphe in Shanghai.
