De Australische premier Albanese heeft zondag aangekondigd dat hij begin november een officieel vierdaags bezoek aan China zal brengen. In Beijing zal hij president Xi Jinping en premier Li Qiang ontmoeten. Wat zijn de plannen (en de kansen) voor Australië en China?
Albanese kon verder laten weten dat China de avond voordien had ingestemd met een herziening van de invoertarieven op Australische wijn, die al sinds 2020 de handel met de grootste exportmarkt van de wijnmakers blokkeren. Australië en China lijken het hierover eens te worden.
Ingezette dooi
Albanese wordt de eerste Australische premier in zeven jaar die China bezoekt. ‘Het is in het belang van Australië om goede relaties met China te hebben,’ vertelde hij aan verslaggevers in het Australian Parliament House. Sinds de Labourpartij van Albanese eind vorig jaar aan de macht kwam zijn de betrekkingen tussen de beide landen licht maar gestaag verbeterd. Het bezoek aan China en een mogelijke doorbraak in het wijnconflict behoren tot de tekenen daarvan.
Wijn, windmolens en meer
China heeft ermee ingestemd om zijn tarieven op Australische wijn over een periode van vijf maanden te herzien. In ruil daarvoor heeft Australië zijn klacht tegen zijn handelspartner bij de Wereldhandelsorganisatie opgeschort. Er zou verder zicht zijn op het wegwerken van een ander handelsconflict, de zogenaamde antidumpingtarieven tegen Chinese windtorens, een belangrijk onderdeel van windmolens voor de opwekking van groene energie. Bovendien zal de Australische regering de huurovereenkomst van de Port Darwin door een Chinees bedrijf niet opzeggen, zodat Chinese investeerders daar wat meer zekerheid wordt geboden. De reactie van het Chinese ministerie van Handel: ‘We zijn bereid om met Australië samen te werken om elkaar tegemoet te blijven komen door middel van dialoog en overleg.’ Voor de samenwerking tussen China en Australië zijn economische betrekkingen en een goede handelsrelatie essentieel. Dat Albanese China zal bezoeken tijdens de China International Import Expo (CIIE) en dat als smaakmaker van dat bezoek de beide landen op dat gebied enkele plooien gladstrijken is betekenisvol en logisch.
‘…with friends like these…’
Chinese experts zien echter nog wat andere aspecten en kansen. De Australische premier kondigde zijn reis aan vlak voordat hij naar de VS vertrok voor een ontmoeting met president Joe Biden. Dit kan erop wijzen dat Albanese wil voorkomen dat Washington zijn invloed nog aanwendt om zijn reisplan te verstoren of zelfs op te zeggen. Het bondgenootschap tussen de VS en Australië blijft ongetwijfeld centraal staan in het buitenlands beleid van Canberra, maar het is mogelijk dat de Labour-premier wat meer onderhandelingsruimte en onafhankelijkheid tegenover Washington nastreeft. Daarbij zal hij rekening moeten houden met landgenoten die ervan overtuigd blijven dat China een veiligheidsrisico betekent, en met de politieke krachten die niet tevreden waren met de verlenging van de huurovereenkomst in Port Darwin, waar ook meer Amerikaanse troepen worden gelegerd.
Aukus, pijnlijke kwestie of kans?
Nu Albanese deze week de VS bezoekt, zal het belangrijkste gespreksonderwerp waarschijnlijk AUKUS zijn, het militaire verdrag tussen de VS, Groot-Brittannië en Australië, en een bouwsteen voor een soort NAVO in Azië, waarmee president Joe Biden volgens waarnemers ‘de Koude Oorlog tegen China een versnelling hoger schakelde’. AUKUS zou Australië nog maar weinig van de beloofde voordelen hebben opgeleverd. De vraag is dan: wil Albanese uit dat verdrag meer halen of wil hij er net afstand van nemen? Dat zou de goede betrekkingen met China pas echt sterk bevorderen, maar het is zeer de vraag of de premier de nodige speelruimte daarvoor krijgt. Hij wekt wel de indruk dat hij het wil proberen met uitspraken zoals: ‘het is belangrijk dat we onze relatie met China stabiliseren’ en ‘ik kijk uit naar een nauwere samenwerking met president Xi en premier Li in het nationale belang van Australië’.
Bronnen: Reuters, Morning Star, Global Times, Financial Review (Australische beurskrant)
