Het zal niemand ontgaan zijn: de Chinese president Xi Jinping is in Frankrijk, op uitnodiging van president Macron. Vooraf en meteen in zijn eerste verklaringen maakte Xi de doelstellingen bekend van dit bezoek, die hij formuleerde als ‘drie boodschappen van China aan Frankrijk’.
3 boodschappen voor de Fransen
Bij zijn aankomst in Parijs bracht Xi uiteraard de hartelijke groeten en beste wensen over aan de Franse regering en het Franse volk. De Chinese president hoopt dat ‘China en Frankrijk hun betrekkingen nog zullen verbeteren en samen zullen bijdragen aan de vrede, stabiliteit en ontwikkeling in de wereld’. Hij wil de Fransen ervan overtuigen dat China zich nog verder zal openstellen voor de wereld en dat Beijing de samenwerking met Frankrijk (en andere landen) wil verdiepen. Verder wil China de communicatie en coördinatie versterken om de wereldvrede en stabiliteit te handhaven.
Xi’s brief
Vooraf had Xi een open brief gericht aan de Franse media. Le Figaro publiceerde die tekst waarin Xi herinnerde aan enkele historische, maar ook actuele voorbeelden van contacten en samenwerking tussen Frankrijk en China. Verder wees de Chinese president op de prestaties die van China een grote economie hebben gemaakt waarmee het voordelig kan zijn samen te werken. Hij verzekerde zijn gastheren dat China nog meer zal openstaan voor handel en investeringen. De afgelopen jaren is de relatie tussen China en Frankrijk naar nieuwe hoogten gestegen. De twee landen werken inderdaad verder samen op het gebied van de luchtvaart, ruimtevaart, kernenergie, landbouwproducten en groene ontwikkeling. Ook wat betreft de omgang met de klimaatcrisis en de bescherming van de biodiversiteit is er een zekere wederzijdse belangstelling en beïnvloeding.
Voor een onafhankelijke koers
Xi wees er ook op dat zowel Frankrijk als zijn eigen land vaak een onafhankelijke koers varen in de wereldpolitiek, waarbij ze soms tegen de blokvorming ingaan in tijden van koude oorlog. Deze houding schept volgens de Chinese president kansen om te werken aan vreedzame oplossingen voor de oorlog in Oekraïne, de conflicten tussen Palestina en Israël en andere problemen die Frankrijk, China en eigenlijk de hele wereld aangaan en ‘pijn doen’. Xi nodigde Frankrijk uit te overwegen om, net zoals China, de vijf principes van vreedzame co-existentie te huldigen en om zich aan te sluiten bij de drie globale initiatieven die hij en zijn regering hebben gelanceerd, mondiale programma’s voor ontwikkeling, veiligheid en contact tussen de beschavingen. China en Frankrijk hebben zestig jaar geleden het blokdenken doorbroken en diplomatieke betrekkingen op ambassadeursniveau tot stand gebracht. Sindsdien vormen ze volgens Xi ‘een goed voorbeeld van landen met verschillende sociale systemen om in vrede naast elkaar te bestaan’.
Trilateraal: China – Frankrijk – EU
(UPD) Xi heeft gesprekken gevoerd met de Franse president Emmanuel Macron en het hoofd van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen. Xi stelde onder meer: ‘of je het nu bekijkt vanuit het perspectief van comparatief voordeel of vanuit de mondiale marktvraag, er bestaat niet zoiets als een overcapaciteitsprobleem met China’.
China bekijkt zijn relaties met de EU strategisch en met een langetermijnperspectief. Europa is een belangrijke en potentieel positieve partner voor diplomatie en bij de modernisering van China. Xi hoopt dat ‘de betrekkingen tussen China en Frankrijk en tussen China en de EU elkaar zullen versterken en samen zullen opbloeien’.
‘c’est la culture, mes amis’
Onder impuls van Xi zelf leggen de Chinese diplomatie en de officiële media extra de nadruk op de culturele en beschavingsaspecten van het contact met Frankrijk. Xi appelleert aan het bewustzijn dat de Franse cultuur in de geschiedenis een grote uitstraling had en tot op de dag van vandaag heeft. De Chinese president doet dat met uitspraken zoals ‘China en Frankrijk zijn belangrijke vertegenwoordigers van oosterse en westerse beschavingen en hebben daardoor een lange geschiedenis van wederzijdse waardering en bewondering’.
Xi heeft het ook over Franse Verlichtingsdenkers die eeuwen geleden de Chinese cultuur gingen bestuderen, wat China dus nog steeds waardeert. Hij laat weten dat belangrijke Franse denkers en schrijvers als Voltaire, Diderot, Hugo en Balzac wijd en zijd bekende namen in China zijn. China en Frankrijk organiseren samen hun Jaar van Cultuur en Toerisme. Merkwaardig is ook het feit dat Xi een overeenkomst ziet in twee citaten van enerzijds Confucius en anderzijds de Franse schrijver Romain Rolland. Confucius zou gezegd hebben ‘een mens met echte morele integriteit is iemand die zowel vriendelijk als onafhankelijk is, die zijn principes niet in gevaar brengt, en onafhankelijk is zonder enige vooringenomenheid of partij te kiezen. Hoe onwrikbaar standvastig is zo iemand in zijn kracht!’ Van Rolland is de uitspraak: ‘het is zoveel gemakkelijker om je te laten leiden dan om zelf te denken. Afstand doen van zelfstandig denken is de kern van alle onheil.’ Xi haalt deze wijsheden ongetwijfeld aan om zijn gastheren aan te moedigen in hun neiging tot een zelfstandige opstelling tegenover bepaalde buitenlandse machten die Frankrijk (en Europa) graag in een bepaalde richting willen ‘leiden’.
ce n’est qu’un début..?
In 2014 en 2019 bracht Xi bezoeken aan Frankrijk, telkens in het voorjaar, om de 50e en 55e verjaardag van de diplomatieke betrekkingen van dat land met China te vieren. Dit jaar is de officiële aanleiding de 60e verjaardag van die diplomatieke banden. De Chinese president en zijn echtgenote werden ontvangen door de Franse premier Gabriel Attal op de luchthaven Parijs Orly en bij aankomst hartelijk verwelkomd door Chinese expats. Na dit staatsbezoek reist Xi naar Servië en Hongarije, landen waar hij ook door de respectievelijke staatshoofden is uitgenodigd.
Bronnen: Xinhua, CGTN, culture.gouv.fr, MO*
De Franse vertaling van Xi’s brief in Le Figaro vindt u hier.
