Reisverslag Roger McKenzie (2)
Wat Roger McKenzie van de buitenlandredactie van de Morning Star schreef over zijn waarnemingen in Xinjiang en zijn overdenkingen hierbij. Een opiniestuk dat eerder in de Morning Star verscheen. Dit is deel 2 van de reportage. Deel 1 verscheen hier op 16 juli.
Er wonen 56 etnische bevolkingsgroepen in de autonome regio Xinjiang in het noordwesten van China. Deze groepen vormen samen een bevolking van 25 miljoen Chinezen. Een van deze bevolkingsgroepen is die van de Oeigoeren en ik had het geluk om wat tijd met ze door te brengen toen ik negen dagen lang vijf steden in de regio bezocht. De Oeigoeren maken ongeveer 51 procent van de bevolking van de regio Xinjiang uit.
Een aparte definitie van genocide?
In het verleden heeft het Westen de Chinese regering beschuldigd van genocide op de Oeigoeren. Het lijkt erop dat de westerse landen hun eigen definitie van genocide hebben gecreëerd, want ze slagen er maar niet in om dat etiket op de Israëlische regering en zijn aanvallen op de Palestijnen in Gaza te plakken. Ik ben de eerste om toe te geven dat ik geen expert in het internationaal recht ben, maar bij het woord genocide denk ik aan de beelden van wat er nu plaatsvindt in Gaza en wat we in het verleden hebben gezien in Rwanda en in Darfoer in Soedan.
Er vindt geen genocide plaats in Xinjiang. Ik heb geen enkel bewijs gezien van enige vorm van onderdrukking van de Oeigoeren. Al het bewijsmateriaal wijst juist op het tegendeel. Ik ben er vast van overtuigd dat alle feiten erop wijzen dat de beschuldiging een totaal verzinsel is, bedacht door het Westen. Sommige leden van uiterst linkse bewegingen zijn helaas in deze leugen getrapt. Dat is volgens mij een vorm van opportunistisch anticommunisme dat in sommige kringen is doorspekt met een akelige dosis sinofobie (Chinezenhaat).
De (nieuwe) koude-oorlogsverhalen
In dit tweede deel van een serie die ik tijdens mijn laatste bezoek aan China heb geschreven, wil ik een poging doen om te laten zien wat er volgens mij echt aan de hand is. Het Westen gebruikt deze leugens – geholpen en bijgestaan door journalisten van de gevestigde media die als doorgeefluik fungeren – om de koude oorlog tegen China op te voeren. De door de VS geleide Westerse mogendheden proberen weer eens de reputatie van een land dat ze willen aanvallen te ondermijnen en ze gebruiken elementen die je alleen maar als huurlingen kunt bestempelen om China te infiltreren en daar chaos te veroorzaken.
Xinjiang grenst aan acht landen. In sommige daarvan zijn gemakkelijk inzetbare groepen van ontevreden burgers te vinden die de westerse mogendheden een kans bieden om terroristische organisaties te rekruteren en te financieren, iets wat eerder gebeurde in landen zoals Afghanistan en Libië. De massamedia hebben in het geheel geen verslag uitgebracht van de wreedheden die deze personen en organisaties hebben begaan. Ze hebben integendeel besloten om de pogingen van de Chinese regering om de willekeurige aanvallen op hun burgers te stoppen af te schilderen als autoritarisme of, erger nog, genocide.
Harde feiten
Xinjiang is al vele jaren het doelwit van aanvallen van islamitische fundamentalisten en separatistische groeperingen. In de meeste andere landen waar dodelijke terreuraanslagen plaatsvinden kan je verwachten dat de autoriteiten stappen ondernemen om hun burgers te beschermen. Je kan verwachten dat de autoriteiten de terroristen willen wegvagen en streng tegen hen optreden via de eigen wetgeving. De uitzondering hierop is voor het Westen natuurlijk elk land waar het imperialisme tegen gekant is. Elk optreden tegen terroristen door China of andere landen die als een bedreiging voor de Amerikaanse hegemonie worden beschouwd, doet men af als autoritarisme en op de een of andere manier typerend voor het communisme.
Maar laat de feiten in Xinjiang voor zichzelf spreken. Op 5 februari 1992 plaatsten terroristen vier bommen in autobussen, in het Qunzhong Theater en in een woonblok van de Literatuurbond van Xinjiang. Bij de aanslagen vielen drie doden en meer dan een dozijn gewonden. Tussen juni en september 1993 pleegden terroristen 10 bomaanslagen in Kashagan en in de regio’s Yeching, Yingjishan en Sache. In Kashgar vielen twee doden bij de aanslag op een bedrijf waar landbouwmachines worden geproduceerd die van cruciaal belang zijn voor de economie van het gebied. Op 22 maart 1996 werd Akmudik Aji, de vicevoorzitter van de Islamitische Associatie van Xinhe in de Prefectuur Akse, in zijn huis doodgeschoten door gewapende mannen, nadat terroristische groeperingen hem als ketter hadden aangeklaagd. Nauwelijks een woord viel hierover in de westerse media.
Op 10 februari 1996, in Wensu, drongen zeven terroristen, vermomd als politieagenten, dreigend met vuurwapens de huizen van de lokale bevolking binnen, waarbij drie doden vielen. Op 5 februari 1997 lokten terroristen rellen uit in Yining, waarbij ze vier mensen vermoordden en honderden verwondden terwijl ze huizen en auto’s vernielden. De massamedia lieten hierover nauwelijks iets horen, behalve dan dat ze elke poging van de autoriteiten om dit geweld aan te pakken afschilderden als een overdreven reactie van de staat.
In 2009 sloten de autoriteiten de regionale hoofdstad Urumqi een tijdlang af, nadat er tijdens een week van rellen op aanstichting van de terroristen 140 doden en 828 gewonden vielen. De terroristen hadden het gemunt op Han-Chinezen en op Oeigoeren die hun separatistische en islamitisch-fundamentalistische ideeën niet steunden. Maar het waren eerder de begrijpelijke acties van de Chinese autoriteiten om het geweld te stoppen die kritiek van het Westen kregen dan de aanvallen op de lokale bevolking die aan de basis van de overheidsaanpak lagen.
Wat is er van de werkkampen?
Men heeft in de media veel gesproken over zogenaamde harde werkkampen waar ‘de Oeigoeren’ naar verluidt routinematig worden onderworpen aan allerlei soorten martelingen. Ik heb dergelijke plaatsen niet gezien. Ik vind het ongeloofwaardig dat de Chinezen hun toevlucht zouden moeten nemen tot dit soort ingrepen. Het past ook gewoon niet bij de andere dingen die ik wel in de regio heb gezien. Er is afdoende bewijsmateriaal om aan te tonen dat het de terroristen zijn die naar detentie- en heropvoedingskampen worden gestuurd. Het zijn wel degelijk diegenen die wreedheden hebben begaan – en lid zijn van organisaties zoals de Oost-Turkestaanse Bevrijdingsorganisatie en de Oost-Turkestaanse Islamitische Beweging. Maar ‘waarom zouden we ons door dat bewijsmateriaal laten tegenhouden als we China willen aanvallen, nietwaar?’
Internationaal debat over Xinjiang
In 2019 stuurden 22 landen een brief naar de Raad voor de Mensenrechten van de VN (UNHCR), waarin ze de vermeende massale detentie van Oeigoeren en andere etnische minderheden in Xinjiang veroordeelden. China en 37 andere landen reageerden door te wijzen op het soort feiten dat ik hierboven beschrijf en door te stellen dat dit een politisering is van de mensenrechten. Ze vroegen de UNHCR om de situatie in Xinjiang op basis van feiten en ‘op een objectieve en onpartijdige manier’ te benaderen. Enkele weken later stuurden 50 staten, waaronder 23 moslimlanden, nog een andere brief waarin ze de beschuldigingen aan het adres van China weerlegden.
Onder de ondertekenaars bevonden zich grote moslimlanden zoals Egypte, Iran, Irak, Pakistan, Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten. De Turkse president Erdogan zei tijdens een officieel bezoek aan China dat het een onbetwistbaar ‘hard feit’ was dat ‘inwoners van verschillende etnische groepen gelukkig leven in de Oeigoerse autonome regio Xinjiang dankzij de welvaart van China’.
Hierbij moet mij iets van het hart dat ik nooit eerder heb gezegd: hier heeft Erdogan wel degelijk gelijk. De Chinezen hebben geprobeerd het extremisme in Xinjiang aan te pakken door de economische welvaart te stimuleren, maar ook door te benadrukken dat ze de religieuze en culturele diversiteit van hun bevolking in ere houden. De toenemende welvaart is wat het verzet van de mensen in Xinjiang tegen de terroristen zal ondersteunen en duurzaam maken. En China zet duidelijk reuzenschreden op welvaartsgebied. Maar we moeten allemaal de leugens over etnische onderdrukking en dwangarbeid die over China worden uitgekraamd aan de kaak stellen.
Zoals ik al eerder heb gezegd: als je me niet gelooft, bezoek dan de regio en ga zelf kijken.
Meer lezen van Roger McKenzie? https://morningstaronline.co.uk/article/chinas-diplomatic-vision-five-principles-harmonious-world
Meer lezen over Xinjiang?
Zomernummer van China Vandaag 2024
Voor wie liever kijkt en luistert is er nog dit:
