China was in 2023 al voor de zevende maal op rij ’s werelds grootste goederenhandelaar en verwacht wordt dat dit in 2024 aanhield. Dit komt door een verbetering in de buitenlandse vraag en door een betere productiviteit in het binnenland. Vooral ASEAN en Latijns-Amerika komen opzetten ten koste van meer traditionele westerse markten. Qua producten domineren mechanische en elektrische producten, maar ook de uitvoer van paling en diamanten valt op.
Na de toetreding tot de Wereldhandelsorganisatie (WTO) is de Chinese internationale handel de afgelopen 23 jaar uitzonderlijk gegroeid. Volgens het rapport Global Trade Outlook and Statistics van de WTO behield China in 2023 voor het zevende achtereenvolgende jaar zijn positie als ’s werelds grootste goederenhandelaar en verwacht wordt dat dit momentum aanhoudt. Uit douanegegevens blijkt dat in de eerste 11 maanden zowel de export als de import de niveaus van vorig jaar hebben overtroffen. Het handelsoverschot steeg tot 885 miljard $, een stijging van meer dan 8% ten opzichte van vorig jaar. Viceminister van de Algemene Administratie van de Douane Wang Lingjun ziet twee oorzaken: het herstel van de wereldwijde vraag, dat gunstige voorwaarden heeft gecreëerd voor de export en verbeteringen in de productiviteit met duidelijke trends in de richting van geavanceerde, intelligente en groene productie.
Diversificatie
Wang legt uit dat China’s export naar traditionele markten zoals Europa, de Verenigde Staten en Japan in de eerste drie kwartalen van 2024 met 4,2% is gegroeid. Ondertussen steeg de uitvoer naar twee opkomende markten namelijk ASEAN en Latijns-Amerika, echter met respectievelijk 12,3% en 13,7%. Als de op twee na grootste economie in Azië heeft ASEAN de afgelopen jaren een indrukwekkende economische groei doorgemaakt. Dankzij de ontwikkeling van de vrijhandelszone tussen China en ASEAN is dit blok al vier jaar op rij de grootste handelspartner van China. Het aandeel van de export naar ASEAN-lidstaten is gestegen van 6,9% aan het begin van deze eeuw naar 16,3% nu. Bovendien is in het kader van het Belt and Road Initiative en BRICS de handel met zowel Afrika als Latijns-Amerika veelvuldiger en sterker geworden.
Het relatieve aandeel van de traditionele markten namelijk Europa, de VS en Japan is daarentegen gedaald. Japan heeft de grootste daling doorgemaakt: het aandeel in de Chinese export is gedaald van 16,7% naar 4,3%. De handelsspanningen hebben zo sinds 2018 het Chinese exportaandeel naar de VS teruggebracht van ongeveer 20% naar 14%. Ondanks de uitdagingen boekte China echter in de eerste 11 maanden van 2024 een handelsoverschot van 326 miljard $ met de VS.
Producten
Sinds 1995 zijn mechanische en elektrische (ME) producten voortdurend China’s belangrijkste geëxporteerde goederen geweest.. Volgens douanegegevens bedroeg de exportwaarde van ME-producten 1,93 biljoen $ tijdens de eerste 11 maanden van dit jaar, goed voor 59 % van China’s totale uitvoer. Zo exporteerde China in de eerste 10 maanden van dit jaar wereldwijd 27 miljoen wasmachines, 53 miljoen airco’s, 91 miljoen TVs en 139 miljoen stofzuigers. ME-producten zijn nu goed voor bijna 60% van de totale exportwaarde van China.
Naast ME-producten zijn er ook andere exportcategorieën van producten met aanzienlijke handelsvolumes. Tijdens de eerste 10 maanden van dit jaar exporteerde China 12.700 ton levende paling, waarvan meer dan de helft naar Japan ging. In 2022 zou de Chinese palingindustrie meer dan 300.000 mensen in dienst hebben gehad en een jaarlijkse productiewaarde hebben bereikt van meer dan 30 miljard yuan (toen ongeveer 4,46 miljard $ ), volgens rapporten van Farmers’ Daily.. Een ander opmerkelijk product is diamant. De prijs van natuurlijke diamanten is gedaald door de opkomst van labgegroeide diamanten uit China. Dit jaar heeft China al 3,74 miljard karaat synthetisch diamantpoeder en 4,30 ton synthetische of gereconstrueerde diamanten geëxporteerd voornamelijk uit Henan. China domineert de upstreamproductie van ruwe synthetische diamant, terwijl India de leiding heeft in de midstream diamantverwerking.
Nieuwe groeimotor
China is gestaag opgeschoven in de waardeketen. Volgens de TiVA-database van de WTO en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) is het aandeel van China in de exportwaarde van machines en apparatuur met een hoge toegevoegde waarde gestegen van 2,5% van het wereldtotaal in 2000 tot 5,5%. In het eerste decennium van deze eeuw was de export van kleding en staal de belangrijkste motor achter China’s handelsgroei. Maar de laatste jaren is de auto-industrie een nieuwe groeimotor geworden. In 2023 overtrof China voor het eerst Japan om ’s werelds grootste uitvoerder van auto’s te worden. Het momentum heeft zich dit jaar voortgezet: tijdens de eerste 10 maanden werden 4,86 miljoen voertuigen geëxporteerd. Volgens de China Association of Automobile Manufacturers zijn de nieuwe energievoertuigen (NEV’s) goed voor 22% hiervan. .NEV’s vormen samen met lithiumbatterijen en zonnepanelen het ‘nieuwe trio’ in de buitenlandse handel. Uit douanegegevens blijkt dat de gecombineerde exportwaarde van deze producten vorig jaar 1 biljoen yuan ($150,5 miljard) bedroeg, een stijging van 900% ten opzichte van tien jaar geleden.
China’s exportportefeuille ondergaat een belangrijke transformatie en upgrade. Terwijl arbeidsintensieve producten een concurrentievoordeel blijven, neemt het aandeel van technologie- en kapitaalintensieve producten in de uitvoer gestaag toe. Met name complexe mechanische en elektrische producten worden een belangrijke motor van de exportgroei.
Bron tekst & grafieken Sixthtone Disclaimer
