De beslissing van VS-president Trump om hogere invoertaksen te heffen op Chinese producten heeft tot tegenmaatregelen geleid. China zal zijn importheffingen voor specifieke VS-producten verhogen; het overweegt een rechtszaak in te leiden tegen de VS bij de Wereldhandelsorganisatie (WTO).; daarnaast legt het een aantal geslecteerde VS-bedrijven in- en exportbeperkingen op.
Jan Reyniers

De details van de Chinese tegenmaatregelen zijn gekend. Beijing zal voortaan een heffing van 15% aanrekenen op de invoer van een aantal landbouwproducten uit de VS (pluimvee, tarwe, maïs, katoen, …). Voor de invoer van varkens- en rundvlees, zuivelproducten, sojabonen, fruit en groenten voert China tarieven in van 10 procent. China is de grootste invoerder van amerikaanse landbouwproducten. Sojabonen zijn daarin veruit het belangrijkst.
VS-bedrijven op zwarte lijst
Maar daar blijft het niet bij. China wil de in- en uitvoer van en naar een aantal specifieke VS-bedrijven strenger controleren.
Net als de meeste andere landen controleert China alles wat het land binnenkomt of buitengaat. Wat de uitvoer betreft, gebruikt Beijing een ‘exportcontrolelijst’. Die lijst omvat producten waarvoor een ministeriële goedkeuring vereist is.
Het Chinese ministerie van Handel heeft nu ook 15 Amerikaanse bedrijven – waaronder een aantal ondernemingen die te maken hebben met defensie en veiligheid – toegevoegd aan die exportcontrolelijst. Deze bedrijven hebben een speciale toestemming nodig om nog zendingen van ‘producten voor dubbel gebruik’ te kunnen ontvangen (goederen die zowel civiele als militaire toepassingen hebben).
Tien andere Amerikaanse bedrijven werden toegevoegd aan Beijings ‘lijst van onbetrouwbare entiteiten’. Die maatregel verbiedt de bedrijven nog langer handel te drijven met China of er nog nieuwe investeringen te doen. Volgens een woordvoerder van het ministerie werden deze bedrijven gesanctioneerd omdat ze betrokken waren bij wapenverkopen aan Taiwan of bij de een of andere vorm van militaire samenwerking met het eiland. Echt grote namen zitten er niet bij.
WTO procedure
Ten slotte kondigt Beijing plannen aan om over de tarievenkwestie een rechtszaak aan te spannen bij de Wereldhandelsorganisatie (WTO).Het zal zijn legitieme rechten en belangen “krachtig beschermen”, conform de WTO-regels, aldus de ministeriële woordvoerder. Hij voegde er nog aan toe dat China het multilaterale handelssysteem en de internationale economische en handelsorde zal blijven verdedigen. Hij noemde “de unilaterale tariefmaatregelen van de Verenigde Staten een ernstige schending van de WTO-regels die de basis voor bilaterale economische en handelssamenwerking ondermijnen.”
China geen vragende partij voor handelsoorlog
Op een inleidende persconferentie voor de bijeenkomst van het Nationale Volkscongres (China’s wetgevende macht) op 4 maart, zei congreswoordvoerder, Lou Qinjia, dat “in de 46 jaar sinds het aanknopen van onze diplomatieke betrekkingen de Chinees-Amerikaanse handel meer dan 200 keer zo groot geworden is. De wederzijdse investeringen bedragen ongeveer 250 miljard dollar.”
Het zou onverstandig zijn van de VS om de samenwerking waar beide partners beter van werden op te offeren voor de eenzijdige aspiraties van ‘Make America Great Again’…
Voor China is en blijft wederzijdse voordeel de essentie van zijn wereldwijde economische en handelsrelaties. Dat geldt uiteraard ook voor de manier waarop Beijings zijn relaties met Washington ziet. En China is zeker geen vragende partij voor een handelsoorlog met een van zijn belangrijke economische partners. Het signaal dat het met deze tegenreacties uitzendt is vooral dat de Aziatische grootmacht niet met zich zal laten sollen.
Toch blijft de reactie van Beijing relatief gematigd. Volgens Lynn Song, hoofdeconoom China bij de financiële instelling ING, “heeft deze ronde van nieuwe sancties het scenario vermeden waarbij de belangrijkste Amerikaanse conglomeraten met een grote afhankelijkheid van de Chinese markt het doelwit zouden zijn”.
Bronnen: South China Morning Post, The New York Times, De Standaard.