India en China zouden vandaag in New Dehli gaan onderhandelen over een grensgeschil. De gesprekken zijn echter opgezegd.
De premiers van beide landen
Ook de dalai lama zal woensdag naar New Dehli komen om een boeddhistisch evenement toe te spreken. Het zou goed kunnen dat het een met het ander te maken heeft. Wen Jiabao, de Chinese premier, en zijn Indiase collega Manmohan Singh, hebben vorig jaar besloten tot een ernstige poging om een geschil op te lossen dat nog een erfenis is van het Britse kolonialisme: de afbakening van hun beider grondgebied door de zogenaamde McMahon Linie tussen India en de Chinese provincie Tibet. Het is van 1962 geleden dat er echt gevochten werd, maar het blijft een gevoelig terrein.
Maandag 28 november was afgesproken als startdatum, maar de onderhandeling werden vrij plots geannuleerd. De beide gesprekspartners zijn uiterst zuinig met hun commentaar op deze toch opmerkelijke wending en zeggen kortaf dat er ‘naar een nieuw tijdstip’ wordt gezocht. De officiële media in China zwijgen erover. De media in India suggereren dat de Chinese regering aan India heeft gevraagd om de dalai lama geen toestemming te geven voor het toespreken van een boeddhistische samenkomst. Volgens de organisatoren, bijgetreden door de woordvoerder van de dalai lama, is hun ‘boeddhistische wereldconferentie’ geen politieke manifestatie. Het thema is immers het 2.600e jaar van Boeddha’s verlichting. Toch staan er wereldproblemen op de agenda, onder andere de klimaatverandering en ‘het geweld’, en werden de president en de premier van India uitgenodigd naar de opening. Die laatsten hebben de uitnodiging afgeslagen, maar er komen wel politici van een lagere rang, zoals de provinciegouverneur. New Dehli zou tegenover Beijing hebben volgehouden dat de dalai lama niet kon worden belet een rede te houden voor een religieuze manifestatie, maar ook hebben geconcludeerd dat er sprake was van een ongelukkige timing. De Chinese regering wil allicht dat India zijn ‘gast’ korter houdt. Beijing vermoedt dat recente zelfdodingen van jonge, politiek onwetende boeddhistische monniken gebeurd zijn onder de invloed van separatistische ideologen rond de dalai lama. Deze heeft zijn leerlingen ook niet opgeroepen om zelfdodingen te voorkomen, maar juist de oorzaak gezocht bij wat hij de ‘culturele genocide’ in Tibet noemt. De laatste tijd gaat het overigens op en af met de betrekkingen tussen India en China. De beide landen werken samen met de andere leden van de BRICs. Premier Wen heeft een nuttig bezoek aan India gebracht en nog onlangs vruchtbare gesprekken in de wandelgangen van de top in Bali gehouden. Daar staat tegenover dat in oktober een Indiaas staatsbedrijf een contract heeft afgesloten met PetroVietnam voor olieboringen in de Zuid-Chinese Zee. Zou India geneigd kunnen zijn gehoor te geven aan de oproep van president Obama om zich duidelijker te profileren?
Bronnen: Guardian, Financial Times, http://economictimes.indiatimes.com/
