Vice premier Li Keqiang schreef in het partijblad Qiushi een theoretische bijdrage over het hoe en het waarom de regering het binnenlands verbruik wil stimuleren. We proberen de essentie van zijn artikel dat lang en zeer gebald is, weer te geven. Li ziet vooral heil in de bevordering van de verstedelijking, de regionale ontwikkeling én de ontwikkeling van de diensten.
De economische herstructurering is het meest kritische deel om de binnenlandse vraag te vergroten en is belangrijk voor China’s economische en sociale ontwikkeling. Vooreerst is de stimulering van de binnenlandse vraag een radicaal middel tegen de internationale financiële crisis. China’s exportgroei kalft af door de invloed van de financiële crisis en door de invloed van de Europese schuldencrisis. Er wordt voorspeld dat de internationale handel dit jaar verder zal afkoelen. In antwoord daarop moet de binnenlandse vraag een grotere rol gaan spelen in het bevorderen van de economische groei. Ten tweede is het vergroten van de binnenlandse vraag een belangrijke taak in het veranderen van de groeimodus die in het verleden een wellicht te sterk belang hechtte aan de export. Vooral wanneer protectionisme de kop opsteekt, kan dit ernstige gevolgen hebben. Ten derde is het stimuleren van de binnenlandse vraag de enige methode die tot succes kan leiden.
Verstedelijking
De verstedelijking biedt het grootste potentieel om de binnenlandse vraag te vergroten. Hoewel de stedelijke bevolking nu deze van de landelijke bevolking overtreft, tonen statistieken aan dat ontwikkelde landen een urbanisatiegraad van 80 % hebben en landen vergelijkbaar met China 60 %. China maakt een exponentiële stedelijke groei mee die zowel investeringen als verbruik zal stimuleren en een belangrijke rol zal spelen in het vergroten van de binnenlandse vraag. Een stedeling verbruikte in 2010 3,6 maal zo veel als een landelijke bewoner. Gezien er elk jaar 10 miljoen ruralen in de steden bijkomen en het verschil in verbruik per persoon 10.000 yuan jaarlijks bedraagt, betekent dit dat jaarlijks 100 miljard meer yuan zal verbruikt worden, wat ook de investeringen gunstig zal beïnvloeden. China heeft momenteel 240 miljoen migranten waarvan er 150 miljoen de landelijke gebieden verlaten hebben voor een baan. De rurale-stedelijke kloof blijft bestaan en we zien een kloof in de leef-en werkvoorwaarden tussen migranten en autochtone
stedelingen met conflicten tot gevolg. De afschaffing van deze dubbele structuur kan ook de bron zijn van ons grootste potentieel. Wanneer de conflicten opgelost worden en de ontwikkeling stad-platteland in evenwicht komt, kan dit een ongezien potentieel losmaken. De verstedelijking moet vooruitgang maken op basis van het volledig respecteren van de rechten en verwachtingen van de boeren waarbij de landbouwgrond wordt behouden. De regering moet plannen op middellange- en lange termijnplannen opstellen en passende maatregelen treffen om het proces van verstedelijking standvastig te bevorderen. Zo moeten migranten zich naadloos kunnen integreren in de steden en gelijke toegang hebben tot openbare diensten waaronder sociale zekerheid, gezondheidszorg, onderwijs en cultuur. De besturen dienen hen te helpen de problemen qua werkgelegenheid, huisvesting, gezondheid en onderwijs van hun kinderen op te lossen. Migranten met een stabiele baan en woonst, moeten zich kunnen registreren in kleine en middelgrote steden. De regering dient van haar kant voldoende fondsen vrijmaken voor stedelijke bouw, het grondsysteem verbeteren en een geïntegreerd transportsysteem uitwerken in het kader van de stadsplanning. Dit betekent meer stedelijke infrastructuur, preventie van vervuiling en betere openbare diensten. Daarbij is ook een gezonde ontwikkeling van de vastgoedsector essentieel. De strakkere politiek levert al resultaten op. Nu nog doorzetten met de plannen voor de bouw van meer sociale woningen.
Regionale ontwikkeling
De promotie van een gecoördineerde regionale ontwikkeling is een andere bron die de groei van de binnenlandse vraag kan in de hand werken. In Oost-China grijpt al een verandering plaats van het economisch groeimodel. De regering hoeft meer middelen uittrekken voor de groei in westelijk China. Ze moeten de oude nijverheidscentra in het noordoosten nieuw leven worden ingeblazen en dient de opgang van centraal-China vergemakkelijkt. Regionale ontwikkeling is nauw verbonden met verstedelijking. Minder ontwikkelde regio’s liggen achter vooral qua verstedelijking. De regering moet haar beleid betreffende regionale- , industriële –en grondpolitiek aanpassen en toesnijden naar de diverse sectoren én gewesten i.p.v. algemene maatregelen te treffen, maar wel op voorwaarde dat het milieu wordt gerespecteerd en energiebesparing nagestreefd.
Diensten
De dienstensector heeft het grootste potentieel voor de groei van de binnenlandse vraag. Statistieken tonen aan dat de diensten instonden voor 43 % van het bnp in 2010. Dit is niet enkel onder de 70 % van ontwikkelde landen, maar ook onder de 53 % van de landen met een gemiddeld inkomen. De dienstensector kan het grootste aantal nieuwe arbeidskrachten opslorpen en is ook een belangrijke drijvende kracht achter wetenschappelijke en technologische innovatie. De industrialisatie heeft zowel de nijverheid als de diensten nodig. China’s huidige vijfjarenplan wil tegen 2015 dat diensten 4% meer uitmaken van het bnp. Daartoe zal de regering passende maatregelen moeten uitvaardigen voor de ontwikkeling van logistiek, e-commerce wetenschappelijk onderzoek en vormgeving. Ook consumptie gerelateerde diensten als toerisme, ontspanning en seniorenzorg zullen moeten bevorderd.
Voorts vraagt Li Keqiang de landbouw niet te vergeten. Hij wil ook dat het inkomenssysteem wordt hervormd, dat de lage inkomens worden opgetrokken en ook deze van gemiddelde verdieners. De sociale zekerheid moet eveneens breder worden uitgebreid, wat ook de consumptie ten goede zal komen. De welvaart van de bevolking moet de hoofdbekommernis zijn. Hierbij herinnert hij aan het voornemen van het twaalfde vijfjarenplan om 36 miljoen woningen voor bescheiden inkomens te bouwen. In zijn lange tekst heeft hij het verder nog over de hervorming van het gezondheidssysteem; de prijshervorming in de elektriciteitssector als trendsetter voor de prijzen van water, aardgas e.a.; de hervorming van het fiscale, belastings-en financieel systeem en tenslotte de sociale diensten.
Vice-premier Li Keqiang publiceerde dit artikel in het vierde nummer dit jaar van Qiushi ; Engelse vertaling door He Shan and Chen Xia; vertaling naar Nederlands door Jan Jonckheere