Sinds april zitten China en de Filippijnen vast in een conflict over een eilandje en de viswateren er omheen in de Zuid-Chinese Zee. China spreekt van Huangyan, de Filippijnen noemen het Scarborough of Panatag Shoal. Begin april ondernam een Filippijns oorlogsschip daar actie tegen Chinese vissersboten. Er werden controles uitgevoerd en de Filippijnen wilden Chinese vissers arresteren omdat ze illegale vangsten aan boord zouden hebben gehad. De arrestatie werd belet door de Chinese marine. Sindsdien dobbert een aantal boten van de Chinese en Filippijnse kustwacht en van de vissersvloten van beide landen in de wateren rond, elkaars activiteiten hinderend. Het Filippijnse standpunt is dat het gebied zo dicht bij de eigen eilanden ligt dat het binnen de internationaal erkende zone van territoriale wateren valt. Het Chinese standpunt is dat doorheen de geschiedenis het gebied, ook al ligt het 500 mijl van de Chinese kust, deel heeft uitgemaakt van het Chinese grondgebied. Filippijnse kaarten van 2006 zouden het eilandje hebben gesitueerd buiten het eigen territorium. Op basis van de tegengestelde aanspraken zien de beide landen de activiteiten van de ander als een inbreuk op hun territoriale onschendbaarheid. China ziet in het incident een provocatie om de aandacht af te leiden van de slechte economische toestand in de Filippijnen en een manier om de VS een voorwendsel te geven om zijn militaire aanwezigheid in de Stille Oceaan verder op te drijven (er is sprake van meer Amerikaanse troepen in het land en de VS zal een extra kustbewakingsschip leveren). De Filippijnen noemen China een bullebak die zich steeds meer wil laten gelden in de regio. Zowel Manila als Beijing leggen er de nadruk op dat ze ten alle prijzen willen vermijden dat het conflict zou ontaarden in een militaire confrontatie. Hierbij zou de VS onvermijdelijk betrokken zijn, vermits de Filipijnen met zijn ene marineschip geen partij kan zijn voor de Chinese oorlogsvloot. Er ging een gerucht op internet dat die vloot in staat van paraatheid zou zijn gebracht, maar dat is direct tegengesproken door het ministerie van Defensie van China. Intussen wordt er vooral in de media en via verontwaardigde uitspraken van regeringswoordvoerders ruzie gemaakt. De publieke opinie in de beide landen ondersteunt de eigen regering. Er zijn demonstraties geweest van enkele honderden burgers in Manila en op de Chinese internetfora en sociale media doen nationalistische boodschappen het goed. Het Chinese toerisme naar de Filippijnen is stopgezet, volgens de reisbureaus om veiligheidsredenen. De Chinese ambassade in Manila heeft de Chinese staatsburgers in de Filippijnen voorzichtigheid en onopvallendheid aangeraden.
Bronnen: Xinhua, BBC, http://www.inquirer.net/ (Filippijnse website)
