China rouwt mee om Norodom Sihanouk, een levenslange vriend van China. Zijn overlijden geeft aanleiding tot bespiegelingen over de Chinese buitenlandse politiek.
Norodom Sihanouk, de voormalige koning van Cambodja, is zondag overleden in Beijing, de stad waar hij de laatste jaren van zijn leven vaak heeft verbleven en medische behandelingen onderging. Zijn lichaam is door zijn zoon en opvolger koning Norodom Sihamoni en premier Hun Sen naar Cambodja teruggebracht voor de begrafenis. Sihanouk, die in zijn land populair is gebleven, wordt ook in China in brede kring herdacht. President Hu Jintao en de andere leiders, voormalig president Jiang Zemin en een groot aantal politici en diplomaten hebben hun condoleances aangeboden. De Chinese media besteden uitgebreide aandacht aan de speciale relatie die de Chinese leiders met Norodom Sihanouk hadden en de goede betrekkingen tussen China en Cambodja. De Cambodjaanse leider Sihanouk was sinds 1956 min of meer een persoonlijke vriend van Mao Zedong en Zhou Enlai en hij had ook een hartelijke band met hun opvolgers. In de periodes dat hij buiten zijn land in ballingschap verkeerde, na een staatsgreep, daarna in de eindfase van het bewind van de Rode Khmer en nog later toen Vietnam zijn land een tijd lang bezet hield, was hij altijd welkom in Beijing. Opeenvolgende Chinese regeringen steunden hem in zijn streven naar neutraliteit tegenover de supermachten en in zijn verdediging van de Cambodjaanse soevereiniteit. De relatie was een van de aspecten van de buitenlandse politiek die China in een aantal derdewereldlanden een duurzame positieve reputatie hebben bezorgd. Omgekeerd koos Norodom Sihanouk ook de zijde van China in de tijden dat in de wereldpolitiek het land werd geïsoleerd. Deze tweezijdige steun was ook van ruimere invloed: de betrekkingen tussen de landen zelf waren meestal erg goed en dat is nog steeds zo. Onlangs heeft Cambodja zijn steun gegeven aan China toen Vietnam en de Filipijnen de kwestie van de Zuid-Chinese Zee per se op de agenda van de Asean wilden plaatsen (terwijl China die kwesties bilateraal wil bespreken). In de Chinese commentaren in de media zijn er twee richtingen zichtbaar. Een stroming vindt een min of meer emotionele en ideologische relatie zoals die met Sihanouk, hoe waardevol ze ook was in het verleden, niet meer van deze tijd. Die vraagt volgens hen meer om een rationele, ‘verantwoordelijke’ benadering waarin vooral naar het eigen nationaal belang wordt gekeken, ook als daar compromissen voor nodig zijn. De aanhangers van de andere trend, die vooral tot uiting komt in Global Times, hebben heimwee naar de meer strijdbare houding van de diplomatie en dringen erop aan om weerwerk te bieden aan de VS en daarbij bondgenoten in de Derde Wereld te blijven zoeken.
Bronnen: Xinhua, Global Times, BBC