De voormalige mijnbouwmagnaat Liu Han, zijn broer Liu Wei en 34 andere beklaagden in het grote proces over maffiapraktijken en corruptie in Sichuan, zijn schuldig bevonden.
Het Volksgerechtshof van Xianning in de provincie Hubei (Centraal-China) heeft de beide broers ter dood veroordeeld. Medeplichtigen hebben een vonnis te horen gekregen dat varieert van 11 jaar gevangenisstraf tot de doodstraf. De 36 gedaagden hadden een indrukwekkende serie misdaden op hun geweten. Ze hadden een gangsterbende op poten gezet en geleid. Ze hebben persoonlijk deelgenomen aan maffiapraktijken zoals afpersing, de illegale handel in en het bezit van wapens, en moord met voorbedachten rade. Vandaag zijn de eerste vonnissen geveld in zeven processen die al maandenlang lopen en die op 19 april jl. afgerond waren. Het gaat om de meest omvangrijke van dit soort zaken in de afgelopen jaren. De beide broers en een derde man die afzonderlijk zal worden berecht zouden met hun handlangers een ware terreur hebben uitgeoefend in de regio. Liu Wei en de meeste medeplichtigen hebben schuld bekend en spijt betoond aan de slachtoffers en hun familie. Wat Liu Wei betreft, beweert de South China Morning Post echter dat hij naar eigen zeggen gefolterd is. Liu Han houdt zijn onschuld staande.
Particuliere ondernemers, goede connecties
Liu Han is de vroegere directeur van Hanlong, een mijnbouwconglomeraat en de grootste particuliere onderneming in Sichuan. De groep heeft ook bedrijven in zonne-energie, communicatie, chemische industrie, opsporing van delfstoffen en nog meer sectoren. Hanlong (Africa) Mining investment ltd. is met een aandeel van 14,09 % de grootste aandeelhouder van het Australische Sundance Resources dat vooral aan mijnbouw doet in Centraal-Afrika en Congo. Toen het conglomeraat, nog onder leiding van Liu, in maart 2013 pogingen deed om Sundance over te nemen, is dat project gestrand. De particuliere onderneming kreeg geen toestemming van de Nationale Ontwikkelings- en Hervormingscommissie (NDRC), de machtigste staatsplanner van China, om het bod door te zetten. Hanlong had geen staatsonderneming gevonden om zijn bod, dat ook te hoog was volgens de NDRC, de nodige waarborgen te verschaffen. Bovendien begon op dat moment de gerechtelijke vervolging van Liu. Hij bezat tientallen dochtermaatschappijen met activiteiten in de sectoren van elektriciteit en energie, financiën, mijnbouw, vastgoed en aandelen. De broers waren eerder rijk geworden door het exploiteren van goktenten en de handel in bouwmaterialen en in futures. Ze opereerden in Sichuan, maar ook in Shanghai en Chongqing, aldus de openbare aanklager. Liu Han, die tot voor enkele maanden nog aan het hoofd stond van Hanlong, was in 2012 het nummer 148 in de Forbes-lijst van rijkste Chinezen. Hij had ooit ook zitting in de provinciale raad van Sichuan van de Politieke Raadgevende Conferentie, de Chinese senaat.
Relevante vragen
Westerse media nemen voorzichtig datgene over wat de South China Morning Post het meeste benadrukt: het gerucht dat de broers zaken zouden hebben gedaan met de zoon van Zhou Yongkang. De SCMP geeft ook de analyse van waarnemer Willy Lam: het proces en de uitspraak moet een waarschuwing zijn voor functionarissen van de CPC dat zij zich verre moeten houden van types zoals de Liu broers. Carrie Gracie van de BBC stelt de relevante vraag waarom de broers en hun vrienden twintig jaar lang met dit soort misdaden konden doorgaan. Zij vermoedt politieke ruggensteun van hoog niveau, maar ook van topfunctionarissen bij de politie en het Openbaar Ministerie. Dat wil volgens haar niet noodzakelijk zeggen dat de vervolging van de bende een onderdeel zou zijn van een politieke machtsstrijd, iets wat Reuters wèl beweert, en met grote stelligheid. Veel hangt af van de oprechtheid van de bedoelingen waarmee Xi Jinping, Wang Qishan en de andere leiders strijd leveren tegen de corruptie. Als zij inderdaad echt de onkreukbaarheid willen bevorderen van het apparaat van partij en overheid, blijkt uit de langdurige straffeloosheid waarvan de gebroeders Liu hebben genoten vooral, dat de corruptiebestrijders nog veel meer te doen hebben.
Bronnen: Xinhua, China Daily, BBC, SCMP, Financial Times, Reuters