Vandaag is het eerste door China gebouwde vliegdekschip te water gelaten in Dalian. De militaire achterstand op de VS blijft echter groot.
Het vliegdekschip Shandong met de werknaam 001A heeft deze morgen het droogdok van een scheepswerf in Dalian verlaten. De afwerking en het operationeel maken zal wel nog tot 2020 duren. Het schip weegt 50.000 ton en wordt door dieselmotoren aangedreven.
De Shandong is het eerste vliegdekschip dat China volledig zelf bouwt. China heeft sinds 2012 al een vliegdekschip, de Liaoning, maar dat is de gerecupereerde en opgeknapte Varyag van de vroegere Sovjetmarine. Shandong vertrekt van hetzelfde design met een startbaan in schansvorm, maar is op vele punten verbeterd, is iets groter, en heeft een groter aantal vliegtuigen aan boord.
Behalve China hebben de VS, Rusland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië, Spanje en India vliegdekschepen. De VS beschikt over 11 vliegdekschepen, waarvan er 6 in de Stille Oceaan rondvaren.
Technologisch heeft de Shandong nog een grote achterstand op het nieuwste Amerikaanse vliegdekschip van de Ford klasse dat binnenkort operationeel wordt. Dat weegt 100.000 ton, wordt aangedreven door twee kernreactoren en vliegtuigen worden bij vertrek elektromagnetisch gekatapulteerd. Daardoor kunnen deze schepen langere tijd autonoom op zee blijven en meer vliegtuigen de lucht insturen. Sommige experts stellen zelfs dat ondanks de vooruitgang van China de Amerikaanse voorsprong op dit gebied nog groter wordt.
Inzet op open zee
De Liaoning zal in de toekomst vooral als opleidingsschip gebruikt worden terwijl de Shandong ingezet wordt voor echte opdrachten. Dat kunnen gevechtsopdrachten zijn, maar ook strijd tegen piraterij of reddingsoperaties ver weg van China.
Volgens een Chinees senior militair expert die geïnterviewd wordt in China Daily is er minstens nog een derde vliegdekschip nodig – als reserve- vooraleer er van een volwaardige marine gesproken kan worden. Experts verwachten dat China tegen 2021 een type 002 schip zal bouwen, met horizontale startbaan en een katapult op stoom, en eventueel kernaandrijving. Er zou overwogen worden om de vloot zelfs uit te breiden tot vijf à zes vliegdekschepen.
In de Chinese media komen verschillende militaire experts aan bod om uit te leggen dat een moderne marine die iets wil betekenen op volle zee niet kan zonder vliegdekschepen. Het werkgebied van de schepen wordt omschreven als de Stille Zuidzee en de Indische Oceaan. In het bijzonder gaat het om de scheepvaartroutes waarlangs de Chinese in- en uitvoer passeert. Die kan de VS vandaag met zijn alomtegenwoordige marine op elk ogenblik afsnijden. De vliegdekschepen zullen geen grote rol spelen in de territoriale betwistingen in de Chinese kustzeeën.
Volgens commentatoren in de New York Times blijft de Chinese marine een militaire dwerg tegenover die van de VS. Maar de verschuiving van middelen naar een moderne lucht- en zeemacht is duidelijk. De Chinese marine is op volle zee geen partij voor de Amerikaanse. Ze dient vooral om aan te tonen dat China regionaal in Oost-Azië de sterkste natie is.
China besteedt 1,28% van zijn bnp aan het leger. Dat is aanzienlijk minder dan de VS. Zo’n 10% van het Chinese legerbudget gaat naar de marine.
Bronnen: People’s Daily, China Daily, Global Times, South China Morning Post, New York Times, Guardian
Waarom steeds dieselmotoren bij onderzeeërs en nu vliegdekschip en niet kernmotoren die jaren lang zonder te bijtanken. Bij diesel onderzeeërs zijn ze wel stille dan kern onderzeeërs. Zo waarom geen kern vliegdekschip dan hoef je geen diesel te smeken bij elke haven.