Schone lucht uit artistieke luchtzuiveraars op de stadspleinen en uit deelfietsen, plus een aanzet tot breed milieubewustzijn: dat is het streven van een Nederlandse designer en zijn Chinese partners.
Een luchtzuiveraar van zeven meter hoog maakt een rondreis door China voor schonere lucht.
Smog Tower
Het torentje ioniseert de moleculen van de lucht. Dat wil zeggen: hij haalt per uur vervuilende stofdeeltjes uit 30.000 m3 lucht door ze een elektrische lading te geven. Bovendien is het een geavanceerde ionisator die dat doet zonder schadelijk ozon te produceren. Deze Smog Tower is een ontwerp van Daan Roosegaarde, een Nederlands designer en kunstenaar. Het idee ervoor kreeg Roosegaarde toen hij door China reisde. Hij zag en ademde de smog, maar liet zich ook inspireren door de architectuur van tempels in openbare parken. Met zijn team van ontwerpers en uitvoerders bedenkt hij nu allerlei activiteiten tegen luchtvervuiling. De dubbele betekenis van het Nederlandse woord schoonheid staat daarbij centraal. Schone lucht komt voort uit mooie voorwerpen en gedachten.
Nu en straks
Het Smog Tower Project begon in 2015 in Rotterdam, trok dan naar Amsterdam en vervolgens Beijing. Met steun van de Centrale Regering van China ging dit jaar het #SMOGFREE spring program van start. De luchtzuiverende toren werd geplaatst in Shenzhen, Tianjin, Shanghai en Suzhou (provincie Jiangsu). Lezingen over het project kwamen op de agenda van het Suzhou Mayors Forum 2017 onder de World Cities Summit (WCS) en van het World Economic Forum in Dalian. Het team van Roosegaarde maakt met de stofdeeltjes die de luchtzuiveraar heeft opgezogen ringen die worden tentoongesteld en verkocht ten voordele van het project. Het achterliggende grotere plan is allerlei actoren aan te spreken om de smog aan te pakken, het milieu en de volksgezondheid te beschermen. Het #SMOGFREE program van Studio Roosegaarde richt zich tot ngo’s, regeringen, bedrijven en tot het brede publiek.
Smog-free bikes
Persoonlijke actie voor een collectief doel, slimme innovatieve technologie en moderne esthetiek: een combinatie die bij vele Chinezen aanslaat. Daarop bouwt het team van Roosegaarde verder met de smog-free bikes, fietsen die schone lucht produceren. Terwijl je trapt zuigt een apparaatje op je fiets vervuilde lucht op en ioniseert hem. De aldus gezuiverde lucht wordt naar het gezicht van de fietser geblazen en stroomt verder het verkeer in. De uitvinders mikken op een driedubbel effect. Ze willen van de Chinese steden weer plaatsen maken waar de fiets het beeld bepaalt. Meer stadsbewoners die overstappen op de fiets betekent minder vervuiling. En, smog-free bikes leveren meteen een concrete bijdrage aan het streven naar schone lucht.
Rolverdelingen
‘Gezondere steden, vernieuwende urbanisatie zullen altijd een zaak zijn van grootschalige overheidsinvesteringen,’ zegt Roosegaarde aan een Britse krant. ‘Ik heb echter niet het geduld om te wachten op veranderingen die zich langzaam voltrekken. Regeringen werken top-down, en designers, universiteiten en ngo’s werken bottom-up. Hopelijk komen we elkaar halverwege tegen’. Daarom zal de Nederlandse designer werken met bedrijven en ontwerpers van deelfietsen, die intussen razend populair zijn in China zoals Ofo. Die firma, de Tongji Universiteit van Shanghai en de Chinese designer Tezign bouwen nu al samen met Studio Roosegaarde aan een model dat tegen het eind van 2017 op de weg en de markt komt. De ‘rijrichting’ zal dit keer omgekeerd zijn: van China naar Europa. De luchtzuiverende fietsen gaan van China naar het Verenigd Koninkrijk, Nederland en andere landen. Chinese firma’s voor deelfietsen zijn daar nu al actief.
Met respect, realisme en wederzijds voordeel kun je in China, ook als buitenlander, een heel eind komen. Het succesverhaal van Roosegaarde laat dat zien.
China Daily, Guardian, Wikipedia, www.studioroosegaarde.net (website van Studio Roosegaarde), architectenweb.nl
video Smog Free project
