Ernstige beschuldigingen aan het adres van Oscar Garschagen, NRC-correspondent voor China, bleken gegrond. De journalist is nu weg bij de krant.
Begin september beschuldigde Zhang Chaoqun, die als assistent voor Oscar Garschagen had gewerkt, de NRC-correspondent van ernstige journalistieke fouten in zijn artikelen over China.
‘Fake nieuws en plagiaat’
Garschagen zou ‘citaten, namen en plaatsen hebben verzonnen’ in reportages in de periode 2015-2017. De Nederlandse journalist zou stukken hebben gekopieerd van collega’s, zonder ze als citaat te presenteren. Dat alles meldde Zhang op een blog op WeChat. De Nederlandse correspondent ontkende de meeste beschuldigingen en noemde andere uitspraken van Zhang Chaoqun overtrokken. Op zijn beurt insinueerde Garschagen dat zijn vroegere assistent wel eens samen zou kunnen werken met de staatsveiligheid.
Intern onderzoek brengt waarheid naarboven
De NRC, gerenommeerd in Nederland, nam het in eerste instantie op voor zijn werknemer. Wel begon de krant een intern onderzoek. Verder voerden ‘de hoofdredactie en de chef Buitenland …uitvoerige gesprekken met hem om de beschuldigingen na te lopen’. Nu bleek dat de verdediging van Garschagen ongefundeerd was. In de NRC van 20 september lezen we ‘dat hij nu eens onvoldoende in staat bleek om zijn versie van de feiten hard te maken, dan weer moest toegeven dat hij erg slordig was geweest of zelfs plagiaat had gepleegd’.
Zelfkritiek
De correspondent zelf gaf zijn fouten toe en weet die onder andere aan een dreigende burn-out. De beide partijen zijn het erover eens geworden dat Garschagen het best ontslag kon nemen. Dat is intussen gebeurd. In het artikel ‘NRC-correspondent Oscar Garschagen verlaat krant na journalistieke fouten’ van 20 september legt hoofdredacteur Peter Vandermeersch alles openhartig uit. Hij verontschuldigt zich tegenover de lezers en stuurt Garschagen uiteindelijk op een bijzonder vriendelijke manier weg. Volgens Vandermeersch mogen de recente fouten ‘niet verhullen dat hij de voorbije jaren uitstekend werk heeft verricht’. De Shanghai Foreign Correspondents Club heeft laten weten dat zij geen commentaar geven op de zaak. Dat schrijft Sixth Tone, dat eerder berichten over de kwestie bracht.
Zuurzoet
Zhang was tevreden met de afloop. Sommige Chinese waarnemers zijn uiteraard heel wat scherper over de Nederlandse journalist. Zij vinden dat hij het vertrouwen heeft beschaamd van zijn werkgever, van de lezers en van de Chinezen met wie hij heeft gesproken. ‘Hij heeft fundamentele regels van de journalistieke ethiek overtreden’. Professoren van de Communication University of China (CUC) in Beijing laten merken dat ze het niet verkeerd zouden vinden als Garschagen zich zou moeten verantwoorden voor het gerecht, mocht blijken dat hij geïnterviewde burgers schade heeft berokkend.
Xiaoji Wang, die zelf als assistent voor buitenlandse journalisten heeft gewerkt, legt uit hoe dat gaat. Nieuwsassistenten zijn onmisbaar voor buitenlandse persbureaus. Zij willen en moeten de buitenlanders helpen om de cultuur en de problemen van China beter te begrijpen. Daarbij nemen ze soms risico’s. Xiaoji Wang vindt het nodig om enige afstand te nemen. Hij schrijft dat elk van beide partijen allicht enige schuld treft omdat ze duidelijk niet goed hebben gecommuniceerd. Hij besluit met zijn mening dat het om iets gaat dat niet vaak voorkomt.
Flat earth news geen uitzondering
Misschien is dat toch wat te optimistisch gedacht. Het klopt wel dat Zhang Chaoqun, de Chinese assistent, de NRC-redactie, en op het eind Garschagen zelf, na verloop van tijd correct hebben gehandeld. Enig voorbehoud toch. In 2009 waarschuwde de Britse journalist Nick Davies voor Flat Earth News, ‘gebakken lucht’ in de media.
Dit is onze ervaring: eenzijdig negatieve berichtgeving, verdraaide feiten, onnadenkend kopiëren van artikelen (vooral uit de Angelsaksische pers), dat alles komt regelmatig voor in de berichtgeving over China. Ook journalisten die niet tegen een burn-out aanzitten bezondigen zich daaraan alsof het vanzelfsprekend is. Natuurlijk moeten we beslist niet alle China-berichtgeving over één kam scheren. Extra kritisch zijn is echter aan te raden.
Bronnen: NRC, Global Times, Sixthtone.com, What’s on Weibo
Zie het ChinaSquare dossier uit 2015 China en de Media
Kijk naar cctv America: allemaal lokale Amerikaanse reporters. In China allemaal buitenlanders die geen woord Chinees kennen. En sommigen hebben niet eens een reportervisum of betalen niet eens belastingen. Allemaal zijn ze afhankelijk van fixers (assistenten) in China. Burn out? Bullshit, meer luiheid van de journalist of van de lezers.
Om eerlijk te zijn snap er niets meer van. Het is toch niet verwijtbaar dat wanneer je lang in een ander land verblijft je de gebruiken en gewoonten van dat land overneemt? Deze man bewijst naar mijn mening juist dat hij uitstekend geïntegreerd is. Als de waarheid gezegd wordt, wordt deze gecensureerd naar de maatstaven van de CCP. Maar nu er gerommeld is met de waarheid wordt dit breed uitgemeten om de suggestie te wekken dat de CCP alleen naar waarheid spreekt en korte metten maakt met alles wat daar van afwijkt.
Wat echt breed wordt uitgemeten en voortdurend herhaald is een eenzijdige, negatieve visie op het Chinese politieke systeem. Als de waarheid aantoonbaar geweld is aangedaan om dat karikaturale beeld nog meer kracht bij te zetten, mag dat best worden gezegd.
Ik wil overigens nog twee dingen toevoegen. De NRC heeft hier echt ernstig werk van gemaakt en heeft zich op een bewonderenswaardige manier ingespannen om de zaak uit te spitten. Het zou goed zijn als velen het verslag van hun onderzoek lezen . Er staan links in hun en ons artikel naar dat onderzoek.
Het zou ook goed zijn als westerlingen hun vooroordelen en oppervlakkige propagandistische ideeën zouden loslaten en zich breder zouden informeren, door ook de Chinese media (officieel of commercieel) te raadplegen.
Dat hij een valse reportage doet is erg begrijpelijk. Als ik wat goede dingen schrijft over China in loondienst van NRC, en die daarna keer op keer niet worden gepubliceerd en ze willen alleen het vuile werk hebben, dan zou ik ook een soort van luiheid tonen. Dat is ook een vorm van censuur, namelijk commerciële censuur. Sorry, ‘onze lezers zijn idioten en willen alleen idioot nieuws lezen’. Daarom zei ik dat lezers, redactie en de reporters allemaal schuldig zijn.
Quote: “Wat echt breed wordt uitgemeten en voortdurend herhaald is een eenzijdige, negatieve visie op het Chinese politieke systeem. Als de waarheid aantoonbaar geweld is aangedaan om dat karikaturale beeld nog meer kracht bij te zetten, mag dat best worden gezegd”
De nationale veiligheidswet werd in 2015 van kracht.Daarin is de nationale veiligheid zo vaag geformuleerd dat wetshandhavers vrij spel hebben bij het aanpakken van critici. De wet wordt gebruikt om mensenrechtenverdedigers en advocaten te veroordelen vanwege het aanzetten tot ondermijning van de staat. Journalisten verdwijnen achter de tralies wegens onwelgevallige berichten,websites worden geblokkeerd,activisten worden vastgezet.Het recht op vrije meningsuiting en de persvrijheid zijn in China aan banden gelegd.Dankzij nieuwe, onderdrukkende wetten kunnen de autoriteiten journalisten, advocaten en activisten gemakkelijk vervolgen. En de CCP heeft geen belang bij het censureren van het nieuws? Wie houd wie voor de gek?
Bert, je hebt je reactie woordelijk uit een stuk van Amnesty International gekopieerd. Vind je misschien dat AI daar geen ‘eenzijdige, negatieve visie op het Chinese politieke systeem’ geeft en van de Chinese samenleving geen ‘karikatuur’ maakt? Dan moet je ChinaSquare toch wat aandachtiger lezen in een poging om je denken wat te nuanceren. Ik adviseer je bijvoorbeeld dit: De ‘advocaten van de tegenpartij’ gekortwiekt (opinie). Het is van augustus vorig jaar en bevat argumenten tegen de beweringen, overdrijvingen en verdraaiingen van AI.
Wij hebben overigens nooit geschreven of ontkend dat de CPC niet censureert of daar geen belang bij zou hebben. Wij stellen echter dat die censuur een uiterst kleine groep van mensen raakt. Van de vrije meningsuiting en het recht om op te komen voor je belangen kunnen steeds meer burgers in China gebruik maken. De autoriteiten luisteren en houden rekening met hun klachten en voorstellen. Er zijn wel degelijk duidelijke grenzen die demonstranten en critici niet mogen overschrijden. Zo is het onwettig om keer op keer met woord en daad de dominantie van de partij te bedreigen. Ook is het verboden de afscheuring van gebiedsdelen na te streven. Soms ontstaat de indruk dat de censuur te vroeg, te hard of onhandig ingrijpt. Als dat ze dat doet is ze niet slim bezig, maar CPC-functionarissen begaan natuurlijk ook misstappen. Vele fouten uit het verleden heeft de partij kunnen rechtzetten, een vertrouwenwekkende gedachte met het oog op de toekomst.
Het venijn zit in de staart van het NRC Handelsblad artikel van Peter Vandermeersch d.d. 20-9-2017.
“Ondanks de fouten die Garschagen heeft gemaakt,” lees ik, “zullen we Oscar als mens én collega in ons hart blijven dragen.” Desondanks is mens én collega Oscar oneervol ontslagen.
“De recente fouten mogen niet verhullen dat hij in de voorbije jaren uitstekend werk heeft verricht,” lees ik verder. Als sinoloog, oud ‘ambassadeur’ in Taiwan en slechts weekend lezer van NRC Handelsblad kan ik dit volmondig beamen. De heer Garschagen had de moed (anderen zullen zeggen: was zo dom) om kritisch over het perfide bewind in Peking te schrijven. Dit zal hem daarginds niet in dank zijn afgenomen en judas Zhang Chaoqun zal er – gesteund en heimelijk aangemoedigd door hoger geplaatste lieden die doorgewinterd zijn in het “cloak-and-dagger” spel – dankbaar gebruik van hebben gemaakt.
Als de hoodredactie van NRC Handelsblad, waar al evenzeer “de leugen regeert”, zich voldoende had gerealiseerd dat (en hoe!) een gefrustreerde lokale ex-medewerker van haar correspondent in China wraak op zijn voormalige chef nam, had zij milder, d.w.z. menselijker over “mens én collega” Oscar geoordeeld en hem slechts intern op de vingers getikt.
Ik sta zeker niet voor de volle honderd procent achter de heer Garschagen, maar waarom moest zijn zaak zo hoog worden opgespeeld? Waarom moest “mens én collega” Oscar niet, in een gesprek onder vier ogen, streng door zijn hoogste baas worden toegesproken maar aan de publieke schandpaal worden genageld? Wiens belang dachten de hoofdredactie en NRC Ombudsman Sjoerd de Jong hiermee te dienen? Is er aan het Rokin in Amsterdam rekening mee gehouden dat het wereldkundig maken van de affaire nadelige gevolgen voor de krant zelf zou kunnen hebben? Wie heeft daar immers geen boter op zijn/haar hoofd! Wie behoort daar niet tot het hoernalistenkorps!
Ik herinner mij het akkefietje dat wijlen Willem van Kemenade met de leiding van een van Neerlands “kwaliteitskranten” had nog goed en met de her-benoeming van zwaargewicht Garrie van Pinxteren (een veelzeggende beslissing!) wens ik hoofdredacteur Vandermeersch veel succes, maar de krant die tegenwoordig ruimte biedt aan actrice en columniste Georgina Verbaan en zich ooit met de slagzin “slijpsteen voor de geest” afficheerde dient wel te beseffen dat de grens tussen feiten en waarden diffuus is, zoals overtuigend door Hilary Putnam in “The Collapse of the Fact/Value Dichotomy” (Cambridge, MA: Harvard University Press, 2002) is aangetoond.
J.J.P. Kuijper, Rotterdam