De Amerikaanse president Trump is drie dagen in China geweest. Een ondertekening van miljardencontracten kreeg de nodige aandacht. In hoeverre zullen economische betrekkingen geopolitieke tegenstellingen verminderen?
President Xi Jinping en zijn echtgenote hebben hun tegenhangers uit de VS, meneer en mevrouw Trump, verwelkomd.
Respect en optimisme
Dat gebeurde gul, in een traditionele culturele Chinese setting en met het nodige respect. Trump en Xi hebben met elkaar gesproken en daarna een persconferentie gegeven. Xi herhaalde dat het belangrijk is dat de VS en China samenwerken en elkaar respecteren. Dat is immers gewoon in het belang van de volkeren van beide machten en van de internationale situatie. De Chinese president en premier Li Keqiang, met wie Trump ook een onderhoud had, toonden zich optimistisch over de voortgezette samenwerking tussen de twee grote machten.
Contracten voor miljarden
De presidenten zijn bij de ondertekening geweest van contracten voor een waarde van 253 miljard dollar, tussen bedrijven uit China en de VS. Op het vlak van economische betrekkingen heeft het bezoek van de Amerikaanse president in elk geval voordelen voor beide landen opgeleverd. Ondernemingen uit diverse sectoren hebben overeenkomsten gesloten.
Energie
China Petroleum and Chemical Corp, de grote staatsonderneming voor energie, zal een gebied in Alaska op aardgas onderzoeken. Het zal hierbij samenwerken met Alaska Gasoline Development Comp. Het Chinese staatsfonds, China Investment Corp, zal financieel bijdragen aan het contract van 43 miljard. Een staatsbank, Bank of China, zal het meefinancieren.
China Energy Investment Corporation Ltd. wil 83,7 miljard investeren in de winning van schaliegas en in de chemische nijverheid van West Virginia. China National Petroleum Corp, nog een energiebedrijf van de Chinese staat, is met Cheniere Energy overeengekomen om te werken aan een langetermijncontract voor de levering van vloeibaar aardgas.
Investeringen
China Investment Corp richt een fonds op met Goldman Sachs. China zal 300 Boeings kopen en Tesla-auto’s importeren. Xiaomi, OPPO en Vivo, Chinese bedrijven die telefoons maken, willen producten kopen van Qualcomm, de Amerikaanse chipmaker. Het gaat hier om non-binding deals, zonder echte contractverplichting. Chinese bedrijven hebben een intentieovereenkomst voor 5 miljard voor de import van Amerikaanse sojabonen.
Zijderoutefonds
Last but not least in dit eerste overzicht: het Silk Road Fund van de People’s Bank of China zal samen met de VS een fonds stichten. Dit Silk Road Fund ondersteunt het Belt and Road initiatief voor internationale handel, de nieuwe zijderoutes over land en zee.
Inschatting van het economische resultaat
Er zijn vragen over de nauwkeurigheid van het cijfer van 253 miljard dollar. Sommige contracten spreken slechts over mogelijkheden en intenties. Misschien zijn er deals bij die al eerder waren afgesloten. Secretary of State Rex Tillerson vindt dat de bereikte resultaten niet veel zullen verhelpen aan de onevenwichtige handelsbalans. Trump heeft zijn retoriek getemperd. Hij schuift de schuld voor het handelstekort nu op zijn voorgangers in het Witte Huis. Over China tweet hij: ‘het is normaal dat een land zijn eigen belangen de voorrang geeft’.
IJzeren vuist in fluwelen handschoen
In Beijing heeft Trump geen oorlogszuchtige taal gesproken over Noord-Korea. Uitdagingen aan het adres van de Chinese regering om hard op te treden tegen Pyongyang bleven achterwege. Een toegeving aan de Chinese diplomatie? Dat is zeer betwijfelbaar. De VS blijft de voorstellen van China om de Koreaanse kwestie op te lossen negeren. Voordat Trump naar China kwam spoorde hij de bondgenoten Japan en Zuid-Korea aan om wapens te kopen bij de Amerikaanse bedrijven. De gevechtsgroep rond het vliegdekschip Ronald Reagan heeft samen met een Japanse destroyer en met twee Indiase oorlogsschepen tot en met maandag geoefend in de Japanse Zee.
Vanuit de warmte weer in de kou?
Trumps Azië-trip zal op tenminste één manier eindigen zoals hij begonnen is. Maar liefst drie ‘carrier strike groups’ (vliegdekschipgevechtsgroepen) van de VS zullen dit weekend samen oefenen in het westen van de Stille Oceaan, bij Azië. Een Japanse destroyer doet mee. De Amerikaanse en de Chinese president zijn allebei aanwezig op de top van de APEC (Asia Pacific Economic Cooperation) die dit jaar in Vietnam wordt gehouden. Wat is hun verhaal daar?
Indo-Pacific
Trump heeft het begrip ‘Indo-Pacific’ gelanceerd. De term verwijst naar een bondgenootschap tussen de VS, Japan, Australië en India (een rijtje met een opvallende omissie). Hij is door de Amerikaanse president tijdens zijn reis voor het eerst gebruikt en meteen in bijna alle hoofdsteden die hij aandeed. Ook in zijn toespraak voor de APEC had hij het over goede partners in de regio ‘Indo-Pacific’. Hij maakte ook een toespeling over landen die het partnerschap met de VS niet verdienen, zonder namen te noemen. ‘Wij openen onze markt, maar zij openen hun markt niet voor ons’. Wat dreigend voegde hij eraan toe: ‘de VS zal hun overtredingen niet door de vingers zien’.
Bronnen: Xinhua, SCMP, Global Times, Wikipedia, BBC, Reuters