‘Donald Trump verklaart de handelsoorlog aan China’

De hoofdeconomist van de Financial Times, Martin Wolf, stelt naar aanleiding van de recentste handelsbesprekingen tussen de VS en China dat geen enkel soeverein land de vernederende eisen van de VS kan aanvaarden. Volgens hem ‘verklaart Donald Trump de handelsoorlog aan China’.

Volgens Wolf is het ‘ontwerpkader’ van de VS voor de handelsbesprekingen met China gewoon een ultimatum. China kon er niet aan tegemoetkomen. Ofwel is de Amerikaanse regering te dom om dat in te zien, ofwel zo arrogant dat ze er niet om geeft. Wolf denkt dat de relaties tussen beide grote landen misschien wel op een beslissend punt gekomen zijn.
De VS vragen ‘concrete en controleerbare acties’ op een aantal gebieden die Wolf samenvat.

Wat eisen de VS?

Vooreerst moet China het handelsoverschot met de VS het eerste jaar met 100 miljard dollar doen verminderen, en het tweede nogmaals met evenveel.
China moet onmiddellijk ophouden met alle ‘marktverstorende subsidies’, die tot overcapaciteit kunnen leiden. Het moet intellectuele eigendom beter beschermen en mag geen technologieoverdracht meer vragen bij joint ventures. Wolf zegt het niet expliciet, maar het gaat hier vooral over het door de overheid ondersteunde plan Made in China 2025 dat tot doel heeft China in 2025 in een tiental technologische sectoren aan de wereldtop te plaatsen.
China moet akkoord gaan te stoppen met cyberoperaties gericht op het verwerven van Amerikaanse technologie of intellectuele eigendom, met economische spionage, namaak en piraterij. China zal aan de Amerikaanse wetten voor uitvoercontrole gehoorzamen.
China moet zijn verzoek tot onderhandelingen over de rechten op intellectuele eigendom bij de Wereldhandelsorganisatie (WTO) intrekken. Het zal ook geen tegenactie mogen ondernemen wanneer de VS beperkende maatregelen nemen, en alle huidige tegenmaatregelen onmiddellijk stopzetten.
China mag zich niet verzetten tegen Amerikaanse beperkingen op Chinese investeringen in technologiesectoren die kritisch zijn voor de Amerikaanse nationale veiligheid. Het mag die evenmin betwisten of tegenmaatregelen nemen. Maar Amerikaanse investeerders moeten in China een faire, effectieve en niet-discriminatoire toegang tot de markt krijgen, inclusief het afschaffen van beperkingen op buitenlandse investeringen en maximum grenzen voor buitenlandse kapitaalsdeelname.
Binnen twee jaar moet China zijn invoerrechten op producten uit ‘niet-kritische sectoren’ aanpassen aan het niveau van die van de VS. Het zal de dienstensector en de sector landbouwproducten openen zoals de VS vraagt.
Elk trimester moet een overeenkomst tussen beide landen nagekeken worden. Indien de VS vindt dat China zich niet aan het akkoord houdt dan mag Washington invoerrechten of invoerbeperkingen opleggen. China moet deze Amerikaanse maatregelen zonder protest aanvaarden. Het moet ook zijn klacht bij de WTO omdat de VS weigert China als markteconomie te erkennen, intrekken.

Hoe dit eisencahier beoordelen?

Wolf vindt de eis tot snelle vermindering van het handelstekort belachelijk. Om zoiets drastisch te doen zou de Chinese regering de controle over de hele economie in handen moeten nemen, precies iets waar de VS zich tegen verzet. Principieel discrimineert de eis China, is hij unilateraal en niet verzoenbaar met de regels van de markteconomie. De eis zal het totale Amerikaanse handelstekort helemaal niet verminderen en zal negatieve gevolgen voor derde landen hebben.
Eisen dat China dezelfde invoertarieven hanteert als de VS is al even belachelijk. Er is geen economische basis voor de eis. Als men toch iets wilde doen op dit terrein dan had men hetzelfde gemiddeld niveau van invoerrechten voor alle producten moeten vragen.
Ook het principe dat de VS onbeperkte toegang voor zijn bedrijven in China vraagt maar zich het recht voorbehoudt in eigen land Chinese investeringen te weigeren is onaanvaardbaar. Het is wel degelijk nodig eens ernstig te praten over buitenlandse investeringen in China en Chinese investeringen in de VS. En ook over intellectuele eigendom en cyberveiligheid. Maar voor China blijft het natuurlijk onaanvaardbaar dat de VS het land zou beletten zich technologisch te upgraden.
Tenslotte betekent de eisenbundel ook dat de VS rechter, jury en uitvoerder wordt terwijl China zou moeten verzaken aan zijn recht om beroep te doen op de WTO in geval van conflict. Ook dat is verbijsterend. Geen enkel groot onafhankelijk land zou dergelijke vernederingen slikken. Voor China is dit een moderne versie van de ‘ongelijke verdragen’ die aan China werden opgelegd na de opium-oorlogen.
De Amerikanen staan op het eerste gezicht het sterkst in een handelsoorlog. De Chinese uitvoer naar de VS is immers veel groter dan de Amerikaanse naar China. Volgens een analyse van het Hoover instituut zou een handelsoorlog met de VS China 0,3% bnp kosten. Wolf meent dat het veel zou zijn voor China, maar dat een dynamische economie als de Chinese dat zeker zou aan kunnen. En het zou veel meer kosten als Beijing hiervoor de nationale soevereiniteit zou verkwanselen.

Volgens Wolf pakt de VS zowel economisch als politiek de zaken verkeerd aan, niet alleen omdat ze probeert China te vernederen, maar ook omdat er tegelijk een handelsoorlog gevoerd wordt met potentiële bondgenoten.De VS riskeert er alleen voor te staan.

Bron: Financial Times
https://www.ft.com/content/dd2af6b0-4fc1-11e8-9471-a083af05aea7