Overheid en media van China hebben recent hun verontwaardiging geuit over uitspraken in het buitenland betreffende Xinjiang. Beijing spreekt over ‘laster en opzettelijk onbegrip’ en licht het beleid in het noordwesten van het land toe.
Eerder al beschuldigden woordvoerders van de Chinese regering westerse media en politici ervan dat ze zich onverantwoordelijk opstellen.
Los zand
‘Ze baseren zich op geruchten, citeren valse of fictieve bronnen’, aldus Hua Chunying van het ministerie van BuZa. “Sommige van hun ‘getuigen’ komen met verhalen die ingefluisterd zijn, maar die je gemakkelijk kan weerleggen. Bijvoorbeeld, een Oeigoerse vrouw die zogenaamd in een gruwelijk kamp had gezeten, maar daar blijkbaar op onverklaarbare wijze uit was ontsnapt”, volgens de Global Times.
‘Het is het terrorisme, dommerik!’
In het Westen zijn er volgens Hua Chunying ideologisch bevooroordeelde politici die beweren dat China bepaalde godsdiensten viseert, vooral de islam. ‘Het beleid in Xinjiang richt zich echter niet tegen een godsdienst of tegen gelovigen, het is een strijd tegen terrorisme’. De Chinese regeringen hebben zich altijd consequent verzet tegen het leggen van een band tussen terreur en godsdienst of nationaliteit, voegt de woordvoerder eraan toe. Zij wijst er ook op dat de bevordering van eenheid tussen alle etnische groepen en de verdediging van de godsdienstvrijheid constanten zijn in het beleid van de Chinese overheid.
Succesverhalen
En met succes, volgens de regering: boeddhisme, taoïsme, islam, vormen van christendom worden vrijelijk beleden. Wel moeten de gelovigen en hun organisaties zich daarbij aan de wetgeving houden, net zoals overal. Er zijn 200 miljoen gelovigen, 144.000 plaatsen voor de erediensten en meer dan 380.000 geestelijken. Ook komt Hua Chunying met argumenten over de regeringspolitiek tegenover de Oeigoeren als bevolkingsgroep. Zij wijst erop dat de overgrote meerderheid van de 12 miljoen Oeigoeren in vrede en harmonie leeft met de 55 andere nationaliteiten in China. In 1949, de stichting van de Volksrepubliek, waren er overigens maar 3 miljoen Oeigoeren. Hun aantal is dus intussen gelukkig verviervoudigd. Veel Oeigoeren zijn populaire sterren in de media, of in kunst en cultuur.
Veelzijdig en geïntegreerd
De Chinese regering wil in Xinjiang tegen wetsovertreders strijden. In de eerste plaats zet ze daarvoor controlemiddelen in, plus justitie en veiligheidsdiensten. Daar blijft het niet bij. Beroepsscholen moeten gewelddadige separatistische en antimodernistische religieuze stromingen de wind uit de zeilen nemen. In die instellingen krijgen personen die beïnvloed waren door terroristen of religieuze extremisten taallessen, de nationale wetgeving en beroepsvaardigheden. Mevrouw Hua Chunying vergelijkt dat met het ‘Jun-Chen-Zuo-Shi’ uit de traditionele Chinese geneeskunde. ‘Vier soorten kruiden met verschillende effecten ondersteunen elkaar. Ze pakken geïntegreerd de oorzaak van de ziekte aan om de patiënt te redden’, legt de woordvoerder BuZa uit.
Resultaten en vragen die blijven
De resultaten van het veelsporenbeleid : tot twee jaar geleden waren er regelmatig gewelddadige aanslagen en incidenten in Xinjiang. In 2017 en 2018 bleven die achterwege. De meeste mensen genieten van het verhoogde veiligheidsgevoel. Critici zullen echter opmerken dat een aantal vragen en twijfels toch onbeantwoord blijft. Hoeveel personen volgen dat ‘contraterroristische onderwijs’? Hoe zorgvuldig is hun selectie gebeurd? In hoeverre is er sprake van dwang of vrijheidsberoving? Wanneer en onder welke voorwaarden wordt de scholing afgerond en stopgezet? Het is begrijpelijk dat Beijing verontwaardigd is en beducht voor inmenging, maar meer informatie over de voorgaande punten zou de geloofwaardigheid van de Chinese visie waarschijnlijk ten goede komen.
Met twee maten meten
Over de alarmerende berichten omtrent elektronische surveillance zegt de Chinese overheid dat die echt niet erger of anders is dan in de VS en in Groot-Brittannië, de landen waar de meest negatieve reportages over Xinjiang vandaan komen. De woordvoerder van Buitenlandse Zaken geeft cijfers dat er acht jaar geleden al meer dan vier miljoen camera’s in Groot-Brittannië ophingen, een kwart van het wereldtotaal op dat moment. Ze vermeldt het stedelijk surveillancesysteem over heel New York. Mobiele telefoons in vele landen worden gevolgd en hun data bijgehouden en geanalyseerd. Volgens China kan het niet zo zijn dat het elektronisch toezicht van de VS, Groot-Brittannië en andere landen onbevooroordeeld, gerechtvaardigd en noodzakelijk is en dat in China niet. In het Westen zou het toezicht de mensen beschermen en in China is het toezicht een schending van de mensenrechten? Volgens Hua Chunying een duidelijk geval van ‘dubbele maatstaven’.
De kloof
Die oneerlijke houding ondermijnt de pogingen van beide zijden om nader tot elkaar te komen. De Global Times ziet een ideologische kloof tussen China en het Westen die wijder wordt. China stelt zich meer en meer open en wil dat landen en systemen van elkaar leren. Het Westen blijft de mensenrechten in China afkraken, zonder rekening te houden met de geschiedenis, de cultuur en de concrete omstandigheden. ‘Als de beschuldigingen niet kwaadaardig zijn, zijn ze wel bevooroordeeld, ongemanierd of ongeduldig’. Misschien moeten westerlingen eens bedenken dat China al 30 jaar binnenlandse vrede kent en geen buitenlandse oorlogen heeft uitgelokt. Veel andere landen kunnen dat niet zeggen. ‘Bovendien verwerpt China de westerse visie op de mensenrechten niet in zijn geheel’, volgens de Global Times. ‘Het neemt kritisch selectief bepaalde van die ideeën wel degelijk over.’ Maar China moet zijn eigen weg volgen en eigen prioriteiten bepalen. Een van de topprioriteiten op dit moment is: het herstel van vrede en stabiliteit in Xinjiang.
Intussen in Xinjiang zelf
Kaart van de verspreiding van grote bevolkingsgroepen in Xinjiang. Blauw: de Oeigoeren. (wikicommons)
Daarbij wordt de aanpak niet verwaarloosd om door welvaart en modernisering de voedingsbodem van het extremisme weg te nemen. De stad Tumxuk ligt in het zuidwesten van Xinjiang, daar waar de meeste Oeigoeren wonen. Onlangs is daar het nieuwe vliegveld Tangwangcheng in gebruik genomen. Het is weliswaar aangelegd door het Xinjiang Production and Construction Corps, een semimilitaire organisatie, maar is voor de burgerluchtvaart bestemd. Het wordt beheerd door de Xinjiang Airport Group. Met Tangwangcheng erbij telt Xinjiang nu 21 civiele luchthavens. De stad Tumchuk ligt op meer dan 1200 km van de regionale hofstad Urumqi, en op honderden km van andere grote steden in Xinjiang zoals Kashgar en Hotan. Tumchuk is aan een upgrade toe van zijn economie, het toerisme, het transport en de logistiek. Het vliegveld zal hierbij een grote en gunstige rol spelen. Tangwangcheng moet tegen 2020 jaarlijks 80.000 passagiers ontvangen en 360 ton cargo verwerken.
Xinhua, Global Times , wired.co.uk, The Guardian, Wikipedia
Ja er zijn wat Oeigoeren die asiel hadden aangevraagd en valse getuigenissen hadden afgelegd. Sommige van hun komen niet eens van China, maar van vele “Stan”-landen met vele Oeigoeren. Er zijn sommigen die niet eens Oeigoeren zijn uit “Stan’-landen die zich voordoen als uit China. Laten we eens eerlijk zijn: een Oeigoer jonger dan 30 die niet eens Chinees kan is al erg verdacht. Hoe krijgt iemand die de Chinese taal niet beheerst een Chinese paspoort dan. Wel is het waar dat China het Chinese paspoort wil verhogen door mensen die illegaal werken, na verblijf in het buitenland geen nieuw paspoort te geven.