China heeft geprotesteerd tegen het Amerikaans verbod om olie uit Iran in te voeren. Het zegt dat samenwerking met Iran op dit gebied legaal is en vreest dat de maatregelen van Washington zullen leiden tot grote schommelingen in de olieprijzen. China nodigt andere getroffen landen uit samen te onderzoeken hoe best gereageerd wordt.
De VS verbiedt sinds vorig jaar alle landen olie uit Iran in te voeren. Voor de grootste invoerders, China, Taiwan, India, Japan, Zuid-Korea, Turkije, Italië en Griekenland, werd een tijdelijke uitzondering van zes maanden gemaakt. Die loopt af op 2 mei en wordt niet meer verlengd. De VS kondigde ook aan dat ze het respect voor de maatregel zal controleren en de overtreders straffen. Dat werd door buitenlandminister Pompeo aangekondigd. Daarmee wil de VS Iran economisch volledig wurgen, zoals het ook doet met Venezuela.
China protesteert
Het Chinese Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft formeel geprotesteerd. China verzet zich tegen de pogingen om de Amerikaanse wetten op te leggen aan andere landen. Het aanvaardt evenmin een maatregel die het Chinese belang schaadt. Het zal de belangen van Chinese bedrijven beschermen. Het ministerie zegt nog dat de oliehandel met Iran legaal is en beschermd dient te worden. Verder dreigt de Amerikaanse maatregel de olieprijzen omhoog te jagen.
China is de grootste invoerder van olie ter wereld en de belangrijkste klant van Iran. Dat land was in 2018 de zevende leverancier van China, met 5% van het totaal. Concreet zal de maatregel dus niet veel veranderen voor China. Saoedi-Arabië en de Emiraten, bondgenoten van de VS en rivalen van Iran, hebben aangekondigd dat zij het tekort van Iran op de wereldmarkt zullen aanvullen.
Pragmatisme
Het officiële blad Global Times speculeert over de praktische reactie van Beijing. Er is een band met het verloop van de onderhandelingen over de Amerikaanse handelsoorlog tegen China. China heeft alle belang bij een akkoord. China is nu niet in staat de leiding te nemen van verzet tegen de VS in het Iran-dossier.
China rekent erop dat andere landen die veel olie invoeren uit China, zoals India, ook de druk op Washington zullen opvoeren. Turkije heeft al afwijzend gereageerd op het Amerikaanse besluit en India maakte al eerder duidelijk dat het geen oekazen uit het buitenland aanvaardt. En dan zijn er nog Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland en Rusland die zich allemaal engageren om het kernakkoord met Iran te redden en normale handelsrelaties met dat land willen.
China zal zijn bedrijven die handel drijven met Iran blijven beschermen, zoals ook de Europese landen beloofd hebben hun bedrijven te beschermen. Maar in de praktijk nemen zowel Europese als chinees bedrijven het zekere voor het onzekere en velen trekken zich terug.
Volgens de Global Times moet China zowel naar zijn principes als naar zijn belangen kijken. Het moet zijn reactie coördineren met andere landen. De beste strategie is problemen laten aanslepen, omzeilen, of indien het niet anders kan, geval per geval pragmatisch oplossen.
Bronnen: South China Morning Post, Global Times
