Wukan: puin ruimen, schade herstellen

Een van de drie gevangen leiders van het protest in Wukan is op borgtocht vrijgelaten. De partijleiding is begonnen het puin te ruimen en probeert de schade te herstellen, wellicht onder het goedkeurend oog van Beijing.
De 26-jarige man die is vrijgelaten, Zhang Jiancheng, heeft een verklaring moeten ondertekenen dat hij fout heeft gehandeld. Zijn twee kameraden wilden dat niet ondertekenen, daarom zitten ze volgens Zhang nog steeds vast. Hijzelf heeft ook moeten beloven geen verklaringen af te leggen in de media. Misschien zijn hier de buitenlandse media bedoeld. In elk geval heeft Zhang het in het openbaar gehad over de voorwaarden voor zijn vrijlating (zie boven) en over wat hij weet en wat hij vermoedt met betrekking tot de dood van Xue Jinbo. Zhang zegt dat bij zijn ondervraging door de politie van zijn slaap werd beroofd. Hij vond de ondervraging heel zwaar en zegt dat het heel goed mogelijk is dat Xue Jinbo zo’n behandeling niet heeft overleefd. Of Xue Jinbo bovendien geslagen is kan Zhang niet met zekerheid zeggen. De vice-partijsecretaris van de provincie Guangdong, Zhu Mingguo, heeft met de huidige dorpsleider van Wukan (zie foto) een akkoord afgesloten waarin onder andere de vrijlating van de drie gevangen voormannen is opgenomen. Zhu Mingguo heeft tijdens een bezoek aan Wukan, waarbij hij met nationale vlaggetjes en goedkeurende kreten werd onthaald, nog eens duidelijk tegen de mensen van Wukan gezegd dat de meeste van hun eisen redelijk waren, dat de vrijheid van hun onderhandelaars gewaarborgd was en dat de dorpsbewoners zelf geen rekenschap moesten afleggen voor hun acties. Ook beloofde hij de nabestaanden van Xue Jinbo een ‘correcte behandeling’. Zhu Mingguo heeft volgens de SCMP verder gezegd dat ‘er transparantie zou zijn bij het onderzoek en dat het wettelijk en volgens de regelingen zou verlopen.’
Intussen vragen waarnemers zich af of de man die in de partijhiërarchie net boven Zhu Mingguo staat nadeel zal ondervinden van de hele zaak, of dat het gebeurde juist een politiek steuntje in de rug kan zijn. Wang Yang, de partijsecretaris van Guangdong, wil volgend jaar graag doorstoten tot het hoogste partijniveau. Dat de crisis in Wukan zo lang heeft geduurd, uit de hand is gelopen en een precedent zou kunnen worden voor andere massale incidenten, kan de indruk hebben gewekt dat Wang Yang, die eigenlijk de hoogste eindverantwoordelijke is voor het hele beleid in de provincie, dit soort conflicten niet goed kan voorkomen of oplossen. Dat zijn team, met Zhu Mingguo als man die in de kijker mag lopen, uiteindelijk toch een oplossing heeft gevonden door te kiezen voor niet-confronterende en vreedzame onderhandelingen, kan dan weer wel gunstig uitpakken voor de carrière van Wang Yang. Hij was het immers ook die als eerste heeft toegegeven dat de mensen van Wukan gerechtvaardigde klachten hadden. Wang Yang noemde ‘de conflicten in een fase van stormachtige economische ontwikkelingen onvermijdelijk, maar ook de nodige aandacht en correcte afhandeling waard’. Het is mogelijk dat hij in dezelfde richting denkt als politbureaulid Zhou Yongkang, die de afgelopen twee jaar, de afgelopen maand en deze week er nog eens op heeft aangedrongen dat de functionarissen van de CPC de gerechtvaardigde klachten van de bevolking op een ernstiger manier moet behandelen. Zhou Yongkang vindt dat de procedures voor bemiddeling en onderhandeling op een ‘beschaafde’ manier moeten worden verbeterd, maar voegt aan ieder van zijn verklaring ook de waarschuwing toe dat wetsovertredingen (zoals geweld tegen ambtenaren en vandalisme n.v.d.r.) ook wettelijk moeten worden behandeld en bestraft. Het Volksdagblad (People’s Daily) heeft de provinciale partijleiding geprezen omdat ze hadden ingezien dat lokale kaderleden de zaak hadden verknoeid door de rechtmatige klachten niet ernstig te nemen, wat tot extreme acties had geleid. Over wat er in Guangdong is gebeurd schrijft de CPC-krant: ‘deze politieke moed om zijn eigen fouten te corrigeren drukt de opdracht van de partij uit: de verantwoordelijkheid opnemen voor de belangen van het volk is de verantwoordelijkheid opnemen voor het partijwerk.’ Concreet houden de bereikte compromissen in Wukan op dit moment de toezeggingen van de provinciale leiding in (zie boven), het ontslag van de vroegere dorpsleiding en het bevriezen van het omstreden bouwproject, met teruggave van het land aan de klagers en compensatie voor de projectontwikkelaars.
Bronnen: South China Morning Post, People’s Daily, Xinhua, AFP