Biden is weer vertrokken uit China, zonder gezamenlijke verklaring over de kwestie van de ADIZ. De beide partijen hebben laten weten dat ze meningsverschillen hebben, maar geen conflict. Er werd de nadruk op gelegd dat ze tegenover elkaar duidelijk hun standpunten hebben herhaald.
De Amerikaanse vicepresident Joe Biden sprak voor zijn terugreis naar Washington met reporters en Amerikaanse zakenmensen in China. Hij beschreef de betrekkingen als ‘complex … met reële verschillen van inzicht’. ‘Conflicten zijn iets heel anders en ze kunnen zeker voorkomen worden. We verwachten van China dat het de angst wegneemt die is voortgekomen uit de recente afkondiging van zijn luchtverdedigings-identificatiezone (ADIZ) en dat het stappen zet om de spanning te verminderen.’ Een woordvoerder die anoniem wilde blijven, preciseerde dat China ‘om een echt conflict te voorkomen maar beter geen acties kon ondernemen om de handhaving af te dwingen.’ Chinese media merken op dat de vicepresident van de VS na zijn bezoek aan Tokio zich niet heeft aangesloten bij de Japanse eis dat China zijn beslissing over de ADIZ zou herroepen en dat Japan die eis vervolgens ook niet meer heeft herhaald.
Hemel opgeklaard, zicht verbeterd
De wat onhandige en vage formulering bij de aankondiging van de zone was door de VS en Japan aangegrepen om de Chinese maatregel als een escalatie en een verhoogd risico voor te stellen. Intussen zijn echter 55 luchtvaartmaatschappijen uit 19 landen en 3 regio’s begonnen met hun vluchtplannen aan China te melden. Ook de VS heeft zijn bedrijven voor burgerluchtvaart gevraagd dat te doen. Het feit dat Japan en Zuid-Korea in hetzelfde gebied al veel langer een ADIZ hebben begint door te dringen. Ook westerse media publiceren de betrouwbare kaarten afkomstig van het Chinese ministerie van Defensie waarop duidelijk zichtbaar is hoe dicht de zone van Japan de kustlijn van China nadert, een stuk dichter dan de Chinese bij het algemeen erkende Japanse territorium komt. Dat Japan weigert te onderhandelen over de betwiste eilanden is nog een gegeven dat meer aandacht heeft gekregen intussen.
De visie vanuit China
President Xi en vicepresident Biden hebben gedurende vijf uur gesprekken gehad, veel langer dan voorzien. Waarschijnlijk zijn ook andere internationale kwesties aan bod gekomen en zijn de economische agendapunten voor even op de achtergrond gebleven. Hong Lei, de Chinese woordvoerder van Buitenlandse Zaken beantwoordde, tijdens zijn reguliere persconferentie, onder andere vragen over het bezoek van Biden. ‘De vicepresident stelt dialogen en communicatie voor tussen China en Japan. Wij zijn bereid om samen met Japan het luchtverkeer te regelen en de veiligheid te garanderen in de betreffende zone. Communiceren gebeurt op basis van gelijkheid en wederzijds respect.’ ‘Wij vragen Japan om China niet langer uit te dagen en om de verhoudingen te verbeteren.’ Over de Nationale Veiligheidsraad die Tokio een paar dagen geleden heeft opgericht zei Hong: de buren in Azië en de internationale gemeenschap volgen dit van nabij en ze hebben daar historische redenen voor.’ President Xi Jinping heeft tegenover reporters het volgende commentaar gegeven: ‘Azië staat voor diepgaande en ingewikkelde veranderingen’. ‘De wereld in zijn geheel is niet rustig.’ ‘Dialoog en samenwerking versterken is de enige correcte keuze.’
Bronnen: Xinhua, BBC, SCMP