Op initiatief van de VK-premier Sunak hebben 28 landen donderdag de zogenaamde Bletchley-verklaring onderkend waarbij ze beloven samen te werken inzake artificiële intelligentie (AI) veiligheidsstandaarden zodat de AI-systemen zich niet tegen de mensheid keren. In werkelijkheid geschiedt achter de schermen nogal wat getouwtrek om het laken naar zich toe te halen.
De bijeenkomst was het geesteskind van de Britse premier Sunak die als student aan de Stanford Graduate School of Business contacten heeft met de toppers uit Silicon Valley. Om zich beter internationaal te profileren ziet hij een rol voor het VK als bemiddelaar tussen de VS, de EU en China. Donderdag zei Sunak over AI: ‘Er zal niets meer transformerend zijn voor de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen dan technologische vooruitgang zoals AI.
28 landen waaronder de VS, het VK, China, India, Brazilië, Frankrijk, Duitsland, Japan, VAE, Saudi Arabië Nigeria en de EU beloofden samen te werken opdat artificiële intelligentie gebruikt zou worden op een mensgerichte, betrouwbare en verantwoordelijke manier. De Bletchley verklaring erkent het ‘potentieel voor ernstige, zelfs catastrofale schade’ die kan worden veroorzaakt door geavanceerde AI-modellen, maar voegt eraan toe dat dergelijke risico’s ‘het best kunnen worden aangepakt door middel van internationale samenwerking’.
De Britse staatssecretaris van Wetenschap, Innovatie en Technologie Michelle Donelan zei dat de top een ‘historisch moment markeerde, niet alleen voor Groot-Brittannië maar voor de wereld’ en voegde eraan toe dat de aanwezigheid van China ‘monumentaal was’. De Britse vicepremier Oliver Dowden meende ook dat de aanwezigheid van China belangrijk is als ‘grote AI-macht’, maar vond het gelijk ongepast dat China aan sommige sessies zou deelnemen. China beschikt nochtans over minstens 130 grote taalmodellen goed voor 40 procent van het wereldtotaal en net iets minder dan het aandeel van 50 procent van de VS, aldus Reuters. Eigenlijk staan de VS en China zowat op gelijke voet, met enerzijds de VS dat beter is in O&O en anderzijds China dat verder staat in praktische toepassingen. Een top waar één van beiden zou ontbreken zou de sector niet dragen. Het VK staat echter niet ver in AI.
VS-handelsminister Gina Raimondo gaf de openingsspeech op de bijeenkomst die eveneens werd bijgewoond door toplui van OpenAI, Google, NVIDIA, ARM, door Elon Musk zelf plus UN-secretaris-generaal Guterres. China, bij monde van onderminister Wu Zhaohui, onderstreepte op de top dat landen bij het ontwikkelen van AI actief de beginselen van mensgerichtheid en het ten goede ontwikkelen van AI, ùoeten toepassen. Ze moeten het beheer en de controle van technologische risico’s versterken en alle partijen aanmoedigen om samen te werken en samen te regeren op basis van de beginselen van wederzijds respect, gelijkheid en wederzijds voordeel.
De Chinese delegatie drong er bij alle partijen op aan om de vertegenwoordiging van ontwikkelingslanden in het mondiale bestuur van AI te versterken en voortdurend de kloof in de inlichtingen- en bestuurscapaciteit te overbruggen. Ze vroeg alle landen om zich te houden aan het principe om evenveel belang te hechten aan ontwikkeling dan aan veiligheid en om een consensus te bereiken door middel van dialoog en samenwerking. Zo kan een open, eerlijk en effectief bestuursmechanisme opgebouwd worden om gezamenlijk de gezonde en veilige ontwikkeling van een mondiale AI te bevorderen. China uitte de bereidheid om met alle partijen samen te werken zodat de communicatie en uitwisseling op het gebied van AI-veiligheidsbeheer versterkt worden. Het wld bijdragen aan de vorming van een internationaal mechanisme met universele deelname en een bestuurskader met brede consensus.
Touwtrekken
Ondanks de door iedereen onderschreven mooie beginselen, greep achter de schermen een gevecht plaats. VK-topambtenaren hoopten internationale steun te krijgen om de Britse AI-taskforce te gebruiken als internationaal knooppunt voor het testen van nieuwe systemen voordat ze aan het publiek worden vrijgegeven. VS-minister Raimondo sneed dit voornemen de pas af met de aankondiging dat de regering van de VS haar instituut zou ontwikkelen waaraan het VK mag meewerken.
Een paar dagen vóór de bijeenkomst in het Bletchley-park tekende president Biden een besluit over AI opdat de VS andere regeringen zou inhalen bij het reguleren van de technologie. Het besluit kadert in de Defense Production Act uit de Koude Oorlog, die de federale overheid bepaalde controle geeft over bedrijven wanneer de nationale veiligheid op het spel staat. De New York Times schreef dat de publicatie bedoeld was om de VS op te drignen als wereldleider in het reguleren van de snelgroeiende technologie en dit nauwelijks een paar dagen vóór de Britse top. Het Witte Huis beweert dat het breed overleg heeft gevoerd met zijn bondgenoten en partners waaronder Australië, Canada, de EU en Japan en dat het document tot acties zal leiden om het militaire gebruik van AI door tegenstanders te verhinderen.
Wellicht is dit de stok achter de deur om tegen China te gebruiken zoals gebeurde met de AI-chips. Er bestaat voorts onder de landen nog onenigheid over wat dient te gebeuren met open source AI. Naar verluidt was Frankrijk enthousiast om dit ter beschikking te stellen van andere landen.
EU/G7
De Europese Unie werkt echter aan een eigen AI-regelgeving die tegen het jaareinde klaar zou zijn. De Commissie is ook ingenomen met het akkoord tussen de G7 over kunstmatige intelligentie en over een vrijwillige gedragscode voor AI-ontwikkelaars in het kader van het AI-proces van Hiroshima. Deze 11 beginselen en de vrijwillige gedragscode zullen op internationaal niveau een aanvulling vormen op de juridisch bindende regels die de wetgevers van de EU momenteel afronden in het kader van de AI-wet van de EU. Commissievoorzitter von der Leyen zei: ‘de EU is al een voorloper op regelgevingsgebied met de AI-wet en draagt ook bij aan de beveiliging en het bestuur van AI op mondiaal niveau’. Over de vrijwillige gedragscode die de EU-waarden voor het bevorderen van een betrouwbare AI weerspiegelen, riep ze de AI-ontwikkelaars op om deze gedragscode zo snel mogelijk te ondertekenen en toe te passen.
China
China lanceerde in oktober een mondiaal AI-bestuursinitiatief waarin voorstellen over AI-bestuur werden geschetst vanuit drie aspecten, namelijk de ontwikkeling, de veiligheid en het bestuur van AI. Het land heeft in oktober ook een pilootevaluatie van de wetenschaps- en technologische ethiek vrijgegeven. De proefmaatregelen bepalen dat instellingen en eenheden die zich bezighouden met wetenschappelijke activiteiten op het gebied van de levenswetenschappen, de geneeskunde, de kunstmatige intelligentie en andere gevoelige domeinen van de wetenschaps- en technologische ethiek, een toetsingscommissie voor wetenschappelijke en technologische ethiek moeten instellen. Dit is In tegenstelling met de EU-benadering van AI-beheer. De EU hanteert namelijk een op risico gebaseerde aanpak, wat betekent dat er vooraf regelgeving moet worden opgelegd, terwijl China eerst de commerciële toepassing van AI-technologie toestaat en regelgeving oplegt wanneer dat nodig is.
Kortom, hoewel vele landen het eens zijn om qua AI samen te werken, blijken alle groten elk over een eigen aanpak te beschikken.
Bronnen: Global Times, FT, Guardian, SCMP
