13 provincies en steden hebben al voor in totaal 12.800 miljard yuan stimuleringsmaatregelen afgekondigd. China Daily vroeg aan 4 westerse economisten en China kenners naar hun oordeel. We vatten het brainstormen samen.
De regering die in 2008 een stimuleringsplan van 4000 miljard doorvoerde, is niet van plan dit nogmaals over te doen. In de praktijk blijkt dat bijvoorbeeld de geplande spoorlijnen voor de hst niet de nodige kwaliteit boden en dat de werken ook met corruptie gepaard gingen. Het bedrag van toen wordt echter ruimschoots overtroffen wanneer de huidige lokale stimuleringsplannen samengeteld worden. Guizhou is kampioen met een stimulering van 3000 miljard in transport, waterbeheer en IT; Tianjin volgt met 1500 miljard; Chongqing spendeert 1500 miljard over 5 jaar gespreid. Fujian mikt op 1400 miljard terwijl Guangdong en Hubei 1000 miljard willen uitgeven. Changsha ’s plan dat de spits afbeet, heeft een prijskaartje van 829 miljard. Alle stimuleringsplannen samen komen aan 12.800 miljard, het Bnp van Spanje.
Of dit betaalbaar is, is twijfelachtig. Vorig jaar investeerde Tianjin 375 miljard yuan, maar beschikt maar over een jaarinkomen van 145 miljard. Sommige lokaliteiten gaan belastingen verhogen, anderen zoals Hangzhou (dat recentelijk 5,4 miljard incasseerde voor 7 stroken grond) gaan grondrechten verkopen, Nanjing en Chongqing stimuleren de traditionele sectoren als de auto-, huizen of huishoudtoestellen. Om het even als ze willen lenen of obligaties uitschrijven, daarvoor moet de toelating gevraagd. Vergeleken met 3 jaar geleden volgt de regering noodgedwongen een strakker beleid. Beleidsmakers hopen ook een bijdrage van de ondernemingswereld, bijvoorbeeld betreffende schone energie, maar dit antwoord volgt niet zo snel gezien de recente problemen in deze sectoren.
Neem bijvoorbeeld de provincie Hunan die over 5 jaar gespreid 130 miljard $ wil investeren in 195 projecten waarbij 10 transportprojecten, de bouw van 10 nieuwe gemeenten, 10 ontwikkelingsprojecten en 10 filmproductie-districten. Hoewel de cijfers astronomisch zijn, zal toch voor elke van deze projecten de toelating moeten worden gevraagd. Het is uiteraard geen slecht idee om de lokale infrastructuur te verbeteren, maar als de sommen worden opgeteld, lijkt de bedoeling van het huidig vijfjarenplan een economie die gedreven wordt door investeringen om te vormen naar een die meer gedreven wordt door het verbruik, in het gedrang te komen.
Overigens blijkt uit de cijfers van de Auditdienst dat de vorige stimulering de regeringsschuld tussen 2008 en 2010 heeft opgevoerd van 18% naar 27 %. Gevreesd wordt dat China eind dit jaar aan 49% van het Bnp komt waardoor het op het niveau komt van gelijke landen met een A-rating. Het is dus opletten, maar de facto zijn het de lagere besturen die de investeringsfakkel hebben overgenomen. Tijdens de eerste 7 maanden investeerde de regering 938 miljard yuan wat min 3 % is op jaarbasis. De lagere besturen investeerden echter voor 17.490 miljard of 22 % meer. Wie investeert maakt echter minder uit, als het maar efficiënt gebeurt en geen dubbele stimuli gelanceerd worden die leiden tot overproductie. Het geld moet dan wel naar de juiste domeinen gaan zoals sociale huisvesting, grondstoffen en milieu, onderwijs, gezondheidszorg, waterbeheer en strategische nijverheden.