De anticorruptie campagne sinds einde 2012 wil zowel ‘tijgers’ als ‘vliegen’ vangen. Met de aanhouding van Su Rong heeft ze een ‘tijger’ te pakken. En in Guangdong zijn 900 ‘naakte’ ambtenaren aangepakt.
Tegen Su Rong, één van de 23 vicevoorzitters van de Nationale Raadgevende Commissie, enigszins te vergelijken met de Belgische senaat, is een onderzoek naar corruptie gestart. Su Rong heeft protocollair de rang van een minister. Hij was eerder gouverneur van verschillende provincies, en van 2008 tot maart 2013 partijleider van de provincie Jiangxi. De huidige beschuldigingen zouden voortvloeien uit een onderzoek in de provincie vorige zomer. Als gevolg daarvan werden een dozijn hogere ambtenaren, plus drie topleiders van de provincie, beschuldigd van corruptie. Maar Su zelf wordt pas nu officieel in verdenking gesteld. Begin juni nam hij nog deel aan een officiële activiteit in de provincie Qinghai.
Su Rong zou vooral via zijn vrouw steekpenningen ontvangen hebben. Toen hij nog partijleider van Jiangxi was had hij zelf een campagne tegen corruptie gelanceerd waarvan Zhou Jianhua, partijleider van de stad Xinyu, het bekendste slachtoffer was. Nu wordt echter beweerd dat Su de zaak tegen Zhou opzette omdat Zhou bezwarende feiten over Su’s vrouw bekend gemaakt had. De zaak van Zhou is intussen heropend.
Su Rong is tot nu toe de hoogste ambtenaar die in de huidige anticorruptie campagne aangepakt wordt. In 2012 werd Bo Xilai, als lid van het 23-koppige Politburo hoger geplaatst dan Su Rong, van corruptie beschuldigd, maar dat gebeurde nog door de vorige partijleiding. Sinds 2012 lopen er in de buitenlandse pers ook geruchten over een onderzoek naar Zhou Yongkang, een gepensioneerd lid van het negenkoppig Permanent Comité, de absolute topleiding, maar die zijn niet bevestigd.
‘Naakte ambtenaren’
In de provincie Guangdong zijn recentelijk ongeveer 900 ambtenaren – voornamelijk uit het middenkader- gedegradeerd, vervroegd op pensioen gestuurd of gedwongen tot ontslag. Het gaat om de campagne tegen corruptie die nu speciaal de luoguan, ‘naakte’ ambtenaren viseert. Luoguan hebben hun familie (en hun bezittingen) permanent naar het buitenland gestuurd zodat ze ‘naakt’ achterblijven. In vele gevallen heeft de familie ook de buitenlandse nationaliteit. De luoguan hebben op die manier een gemakkelijk middel om inkomen uit corruptie naar het buitenland te versassen, en kunnen ook zelf gemakkelijk naar het buitenland verdwijnen indien de grond te heet wordt onder hun voeten. Naast de 900 zijn er nog 200 die hun situatie konden regulariseren door te beloven dat de familie zou terugkeren. De meest bekende luoguan, Fang Xuan, was vicepartijleider van de provincie en werd ‘overtuigd’ om een stap terug te zetten.
Guangdong is de eerste provincie die het probleem van de luoguan doortastend aanpakt; dat is niet verwonderlijk want het is daar ook het ergst; Guangdong is de provincie die altijd in de eerste lijn stond qua hervormingen en opening, in het bijzonder via Hongkong naar de overzeese Chinese gemeenschappen. In januari kwamen er nationale regels die bepalen dat luoguan in geen geval nog promotie kunnen krijgen. Het officiële dagblad China Daily stelt de vraag of beperking van de carrièremogelijkheden voor luoguan volstaat. Moet men er niet van uitgaan dat luoguan in ieder geval verdacht zijn en systematisch tegenover hen een onderzoek naar corruptie starten? Duizenden Chinese ambtenaren zijn de voorbije decennia naar het buitenland gevlucht met activa van honderden miljarden yuan. Het fenomeen betekent een groot economisch verlies voor China en imagoschade voor de Partij.
Zelfs gepensioneerden niet veilig
Nog een andere zeer recente maatregel verbiedt gepensioneerde ambtenaren binnen de drie jaar een zitje als bestuurder te aanvaarden in een bedrijf dat een commerciële band met hun vroegere ministerie heeft. Zo heeft de provincie Jilin al twee gepensioneerde ambtenaren op het niveau van de prefectuur gedwongen ontslag te nemen als bestuurder. Ook 1.274 ambtenaren moeten ontslag nemen uit een deeltijdse post als bestuurder.
In heel China hebben volgens Xinhua op één week tijd al meer dan 100 gepensioneerde ambtenaren hun bestuurdersmandaten moeten opgeven. Het probleem met dit soort ambtenaren is dat zij een breed netwerk van invloed blijven houden na hun pensionering, zodat ze voor bedrijven kunnen tussenkomen bij de overheid en daarbij een aardige stuiver verdienen. Traditioneel zijn gepensioneerde ambtenaren in China immuun voor vervolging; met de nieuwe regels kunnen ze nu ook officieel vervolgd worden.
Bronnen: Caixin, China Daily
Lees meer over de strijd tegen corruptie
Meer over Zhou Yongkang
