Gisteren en vandaag vond het Antwerp Forum plaats in het Antwerps Provinciehuis. Bij die gelegenheid stelde de Antwerp Management School ook een interessante academische studie over Chinese investeringen in Europa voor.
Chinese draak in Provinciehuis
Het Antwerp Forum is bedoeld als eerste van een reeks tweejaarlijkse activiteiten om een brug te slaan tussen de zakenwereld van China en van Europa. Dergelijke activiteiten zijn er uiteraard steeds meer. Maar toch, het Antwerp Forum is speciaal in verschillende opzichten: er is het aantal Chinese deelnemers, allicht het grootste aan een dergelijke activiteit ooit in België. Er zijn de organisatoren, met voor het eerst een school op kop, de Antwerp Management School, als illustratie van de toenemende belangstelling van de academische wereld voor China. Maar vooral, het is de eerste keer dat radicaal afgestapt wordt van de klassieke houding van ‘wij Europeanen proberen aan de Chinezen iets hoogwaardigs te verkopen’. Het Antwerp Forum probeert zakenmensen op basis van gelijkheid bijeen te brengen voor het langetermijnwerk, partnerships, investeringen. De boodschap is duidelijk: Chinese investeerders zijn geïnteresseerd in Europa en zij zijn welkom, vooral in de regio Antwerpen. Op de eerste dag kwam een resem Belgische en Chinese diplomatieke en politieke personaliteiten deze boodschap illustreren.
Eén opvallende afwezige: eurocommissaris De Gucht, verantwoordelijk voor de Europees-Chinese economische betrekkingen, stuurde op het laatste moment zijn kat, in dit geval de Finse medewerkster mevrouw Hannonen. Die noemde in de stijl van De Gucht dan ook een kat een kat: ‘Europa is ontevreden over China, het vindt dat Europese investeerders te veel beperkingen opgelegd wordt. Zo zijn sommige sectoren van de economie verboden voor buitenlanders en Europa vraagt zich af of het wel verder de deuren wijd open moet zetten voor de Chinese investeerders’. Wat een Franse zakenman de reactie ontlokte dat er nog altijd veel meer Franse investeringen zijn in China dan omgekeerd, dus zo slecht kan het er niet zijn. De opmerkingen van mevrouw Hannonen konden het algemene enthousiasme niet echt dempen.
Te oordelen naar de aanwezige Chinezen, zijn het nog steeds vooral staatsinstellingen die belangstelling hebben in een samenwerking met Europa. De Chinese ondernemingssector was op enkele grote firma’s zoals ZTE en Huawei (nog) zwak vertegenwoordigd. Die vaststelling is interessant in het licht van de conclusies van een belangrijke wetenschappelijke studie over Chinese investeringen in Europa, die door de Antwerp Management School gisteren officieel werd voorgesteld bij monde van professor Haiyan Zhang. De studie toont aan dat Chinese investeringen in de EU nog gering zijn, veel minder belangrijk dan Europese in China, en minder belangrijk dan Chinese in andere continenten, maar wel snel toenemen. Door opvallende overnames zoals die van Volvo en door een verkeerde voorstelling van zaken in de media krijgt het publiek ten onrechte de indruk dat de Chinezen alles opkopen. De Chinese aanwezigheid in Europa bestaat nu nog vooral uit kmo’s in laagtechnologische dienstverlening, dikwijls met familiale structuur en banden met de Europese Chinatowns. En de Chinese bedrijven zitten geconcentreerd in enkele landen, zoals Luxemburg, Rusland, Duitsland en het V.K. of in enkele grote steden met Chinatowns zoals Boedapest. Vooral in Duitsland ziet men dat kmo’s die in moeilijkheden komen of waar er geen familiale opvolging is, opgekocht worden omwille van hun goede technologie of merknaam. In Luxemburg gaat het om financiële activiteiten, holdings die van daaruit in andere landen in de wereld investeren. En in Rusland speelt naast energie de handel een grote rol. In zijn geheel is de impact van Chinese investeringen in Europa nog heel gering en we staan duidelijk nog maar aan een begin.
