Baizuo ‘white left’ is al een tijdje een populaire internet-term in China. ‘Witte linksen’ is in feite een scheldwoord voor westerlingen die geobsedeerd zouden zijn door politieke correctheid. Waarom maken sommige Chinezen hier een punt van?
In mei signaleerde een lezer van de Global Times het verschijnsel van anti-baizuo op internet en vroeg naar de exacte betekenis van de term.
Wats white left?
Antwoord : ‘het is een term voor westerse linksen die enkel warmlopen voor thema’s als immigratie, minderheden, LHBT en het milieu, en voor wie politieke correctheid een obsessie is’. Ook het Amerikaanse Fox News had de uitdrukking in de gaten gekregen. Een zekere Zhang Chenchen, in Rome en Brussel opgeleid, had een essay voor opendemocracy.com geschreven. Zhang hanteerde de bovenstaande definitie. Zij bestempelde haar landgenoten verder als medestanders van Trump. Volgens haar bekritiseerden zij met rechtse argumenten ‘democratische waarden zoals pluralisme, tolerantie en solidariteit’. Dat zouden ze doen, deels uit frustratie en deels omdat ze met dit soort meningen de overheidsscensuur zeker niet tegen zich zouden krijgen, wel integendeel. Gefundenes Fressen voor een rechts medium als Fox dus. En inderdaad, Chinese internetgebruikers voor wie baizuo een geliefkoosde hatelijkheid is, zouden geregeld de social media en de gaming platforms bezoeken van rechts in Japan en van nationalisten in Zuid-Korea en Taiwan.
Een ander verhaal
Een Chinese vraag-en-antwoord-website ging de achtergrond van de internet-term ‘white left’ ook na. Het onderzoek van Zhihu.com gaf andere resultaten. Voor sommige internetgebruikers zijn de baizuo ‘westerlingen die menen dat ze voor tolerantie zijn, maar zelf van anderen geen afwijkende mening verdragen’. Of ‘ze willen gelijkheid, maar verdedigen een ideologie die in feite gelijkheid bestrijdt’. Volgens sommige waarnemers gebruiken veel Chinezen baizuo uit irritatie over westerse linksliberalen. Die lijken vaak uit de hoogte te doen en een anti-Chinese ideologische agenda te hebben. Ze kennen de situatie in China niet. Daarom geven ze zulke ondoordachte commentaren op de omgang van de Chinezen met allerlei kwesties zoals immigratie, dierenrechten, vrouwenrechten, klimaatverandering of minderheden.
Superman, of toch niet
Global Timesjournalist Zhang Yi noemt als voorbeeld de weigering om het geweld en de aanslagen in Xinjiang terroristisch te noemen. Voor de westerse elite en hun media is er alleen in de eigen landen sprake van een terroristische dreiging. Zhang Yi kan zich vinden in de definitie van de Urban Dictionary. Het online woordenboek voor Engelse slang en internetjargon voegt aan de bovenstaande omschrijving namelijk iets toe. ‘De Chinezen beschouwen de baizuo als onwetende en arrogante westerlingen die de mensen in rest van de wereld beklagen en denken dat zij hun redders zijn’. Voor de journalist van de GT is het duidelijk dat de aanpak van het Westen de mondiale problemen vooral groter maakt. Hij besluit: ‘het is niet realistisch van westerlingen te verwachten dat ze hun voorrechten opgeven, of ze nu ‘white left’ of ‘white right’ zijn’.
Rechts, links
D.L. King, een vertaler en schrijver die zowel vanuit Nanjing als Tokio opereert, schreef in dat verband een interessant essay voor sixthtone.com: ‘White Left: de internetbelediging die het Westen verkeerd begrepen heeft’. Zij die de blanke linksen systematisch afkatten op het web zijn volgens King geen rechtse figuren, maar juist linkse Chinezen. In hun ogen is de grote zwakte van de zogenaamde progressieven in het Westen dat ze geen alternatief hebben voor het kapitalisme. Ze komen dan maar op voor ‘verbeteringen aan het systeem’. De Chinezen leven echter al meer dan 30 jaar in een echt alternatief systeem. In het China van de hervormingen ‘mogen de markten bloeien, maar is de leidende hand van de staat zeer zichtbaar en voortdurend aanwezig’.
Links in China
King ziet de revival van Nieuw Links in China. Hij kent linkse Chinese academici die zeer goed op de hoogte zijn van de debatten en het discours van links in het Westen, en van de onmacht ervan. Dat komt vaak omdat ze daar hebben gestudeerd. De linkse kritiek op westers links sluit enigszins aan bij die van mensen zoals Thomas Frank van Listen, Liberal. In dat boek wordt beschreven hoe de Amerikaanse Democratic Party van karakter is veranderd. Ze verdedigt niet langer de arbeidersklasse. Ze heeft gekozen voor de elite van ‘progressieve’ hoger opgeleiden.
Toch weer Marx
Voor D.L. King, de auteur van het stuk in sixthtone, is een online essay op Weibo een klassieke tekst van anti-white left. Het komt van een zekere ‘Fantasy Lover Mr. Liu’. Om te provoceren maakt de blogger met plezier brandhout van het gedachtegoed in Europese linkse academische kringen. Mr. Liu sympathiseert echter wel degelijk met diegenen die lijden onder ‘uitbuiting, sociale polarisatie, seksisme, racisme, ….’ en met hen die daar tegen willen strijden. Maar voor de Chinese blogger zijn die kwalen ‘producten van het kapitalisme’. Hij zoekt inspiratie voor de oplossingen bij Marx en Mao, en bij minder bekende linkse denkers. Wel zegt hij erbij dat ze in zijn ogen niet behoren tot wat hij ‘revolutionair links’ noemt.
Als het klopt wat King meent waar te nemen, is het misschien nog niet zo slecht gesteld met het marxisme onder de jonge Chinese intellectuelen. Het kat-en-muis-spel met de baizuo kan daar een aanwijzing van zijn.
Sixthtone.com, Global Times, opendemocracy.com, Guardian, Wikipedia,
