Vier provinciale overheden maken een einde aan de speciale bankrekeningen voor functionarissen die in de jaren negentig werden geopend om een zuiver bestuur te stimuleren. De ingreep is een reactie op misbruiken en het gevolg van de verharding in de strijd tegen corruptie.
In de jaren 90 hebben tientallen provincies zogenaamde ‘bankrekeningen voor zuiver bestuur’ ingesteld. Ambtenaren en partijkaders die steekpenningen hebben aanvaard en tot inkeer zijn gekomen krijgen de kans om het geld daar te storten met bescherming van hun privacy. De provinciale schatkist incasseert het en de regionale banken en discipline-inspecties beheren de rekeningen. De grootte van de gestorte som en de naam van diegene ze heeft gestort wordt niet geopenbaard.
Goedbedoeld…
Het systeem was bedoeld als een alternatief voor de repressieve aanpak van omkoperij en een aanmoediging voor functionarissen om onbevreesd te kiezen voor een correctere manier van werken. Het is een voorbeeld van de omzichtigheid waarmee inspecteurs met corrupte ambtenaren moeten omgaan zodat ze niet in verzet komen of met hun deskundigheid uit de overheid of de partij wegvluchten, op zoek naar een winstgevender of minder moreel veeleisende positie. Op sommigen heeft dit echter een pervers effect: ze misbruiken de oplossing blijkbaar om hun onrechtmatig verkregen vermogen een tijdlang te verbergen of ze storten geld, niet omdat ze tot inkeer zijn gekomen, maar pas als hen een onderzoek boven het hoofd hangt.
maar verkeerd uitgepakt
Hong Jinzhou, vroeger burgemeester van Kaili (stad met 500.000 inwoners in de zuidoostelijke provincie Guizhou) kreeg een proces toen bleek dat hij 380 keer steekpenningen had aanvaard. Hij was aan de aandacht van de partij-inspectie ontsnapt door geregeld delen van zijn smeergeld op de ‘schone bankrekening voor zuiver bestuur’ in veiligheid te brengen. Dit had hij gedaan voor een totaal van 55 miljoen yuan, waarde: zo’n 7,5 miljoen euro.
Guizhou heeft nu, net als de provincies Sichuan, Gansu en de autonome regio Binnen-Mongolië al eerder deden, het stelsel van de schone bankrekeningen voor berouwvolle ambtenaren afgeschaft. De voordelen voor partij en overheid wegen duidelijk niet op tegen de nadelen. Functionarissen moeten nu voor het eind van de maand elke vorm van inkomen teruggeven die hun belet om correct hun plicht te vervullen. Als het niet mogelijk is aan de ‘schenker’ zijn smeergeld terug te bezorgen, komt het ter beschikking van de discipline-inspectie aan wie verder de namen van alle betrokkenen gemeld moet worden.
De afschaffing van de speciale bankrekeningen wijst op een verharding in het beleid tegen corruptie en gebeurt overeenkomstig nieuwe partijregels die een nog strenger verbod inhouden tegen het aannemen van geschenken onder allerlei vorm.
China Daily Asia, Wikipedia, Xinhua