China neemt buitenlandse bedrijven en instellingen onder de loep voor de naam die ze Taiwan geven. Is er een verband met de indruk dat de VS zijn één-Chinapolitiek wil laten vallen?
Beijing lijkt gevoeliger te worden voor de termen waarmee buitenlandse organisaties Taiwan aanduiden.
Territoriale principekwestie
China wil dat het eiland Taiwan, met een aantal kleine eilandjes onder zijn controle, terugkeert naar het moederland. In het gunstigste geval gebeurt dat vreedzaam. Misschien kan het model ‘één land, twee systemen’ dat voor een lange overgangstijd in Hongkong geldt, ook hier van toepassing zijn. Met de economische betrekkingen waarvan vele burgers aan beide zijden van de Straat van Taiwan profiteren kunnen de partijen hiervoor de basis leggen.
Officiële theorie, burgerlijke praktijk
De overgrote meerderheid van de staten in de Verenigde Naties erkent officieel dat Taiwan een provincie is van China. Er zijn nog maar uiterst weinig landen die ‘diplomatieke’ betrekkingen onderhouden met Taiwan. Veel mainstreammedia en burgers zijn van die situatie niet op de hoogte of negeren ze. Het gebeurt vaak dat er over Taiwan gesproken of geschreven wordt alsof het een apart land is. Bedrijven die dat doen in de reclame, catalogi of informatie die ze verspreiden kunnen op een scherpe reactie rekenen vanuit Beijing.
Bedrijven in de fout
De Japanse winkelketen Muji heeft een boete gekregen in januari en begin mei omdat ze Taiwan hadden bestempeld als ‘country of origin’ op verpakkingen en omdat ze een kaart van China had verspreid waarop het eiland Taiwan ontbrak. Datzelfde had het kledingmerk GAP gedaan op T-shirts met een opdruk. Chinese internetgebruikers vermoedden dat het een opzettelijke ‘fout’ was omdat GAP op andere T-shirts een vlag zet in de plaats van de omtrek van een land. Het bedrijf bood excuses aan en haalde de shirts uit de rekken. Ook het Marriotthotel ging vrij serieus in de fout door niet alleen Taiwan, maar zelfs Hongkong, Macau en Tibet ‘landen’ te noemen in een vragenlijst.
Onzorgvuldige maatschappijen
Meestal blijft het bij het herstel van de vergissing en een verontschuldiging. Zo is het ook gegaan met een aantal luchtvaartmaatschappijen. Zij hadden een dringend verzoek gekregen vanwege de Chinese regering om Taiwan, Hongkong en Macau niet langer als onafhankelijke landen met een vliegbestemming aan te duiden. Op hun formulieren en in drop down menu’s staat nu: ‘Taiwan, China’. De regering en een meerderheid van de bevolking vindt het vanzelfsprekend dat ondernemingen die in een land zaken willen doen zich houden aan zijn wetten en verder aan de officiële internationale standpunten.
Het goede voorbeeld
Het omgekeerde komt ook voor. De World Health Assembly (WHA), het ‘parlement’ van de Wereldgezondheidsorganisatie is geprezen door Beijing. De organisatoren hebben besloten Taiwan niet langer als waarnemer uit te nodigen. De WHA heeft geen winstoogmerk. Volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken van China negeert de WHO Taiwan dus omdat de organisatie zich aansluit bij het één-China principe dat een meerderheid in de VN huldigt.
Nultolerantie
Waarom komt dit soort van berichten de laatste tijd vaker in het nieuws? Waarschijnlijk is er een verband met maatregelen van de regering Trump. Die laten China twijfelen aan de oprechtheid van het Amerikaanse beleid ten aanzien van de kwestie Taiwan. Bovendien noemt Washington met enige minachting de Chinese eisen aan luchtvaartmaatschappijen en andere ondernemingen orwelliaans
(manipulerend).
Een vraag over de houding van Washington stond dan ook op de lijst van buitenlandminister en kabinetslid Wang Yi. Die maakte, op weg naar Argentinië, een tussenstop in Washington. Hij en zijn onlangs benoemde collega Pompeo hielden een persconferentie. Wang zei: ‘wij zouden graag zien dat de VS vasthoudt aan de één-Chinapolitiek … in het belang van de gezamenlijke belangen van de VS en China, en van vrede en stabiliteit in de Straat van Taiwan’. Secretary of State Pompeo gaf kortweg een verzekering dat de één-Chinapolitiek van de Amerikaanse regering onveranderd blijft. De Chinese diplomaat nam daar uiteraard genoegen mee, maar had duidelijk gemaakt dat China hier een nultolerantie zal toepassen.
En wat doet Taiwan zelf? (upd)
Twee jaar geleden werd Tsai Ing-wen tot leider van Taiwan verkozen. In tegenstelling tot haar voorganger weigert zij samen te werken met het vasteland. Zij zegt de status quo te handhaven, maar gedraagt zich als een echte president. Sinds Tsai aan de macht kwam hebben vijf landen hun banden met Taiwan echter verbroken. Burkina Faso deed dat op donderdag 24 mei. In Afrika onderhoudt nu nog 1 land ‘diplomatieke’ betrekkingen met Taiwan: het Koninkrijk Swaziland (1,4 miljoen inwoners). Er zijn nog slechts 18 kleine, arme landen die Taiwan erkennen. Waarschijnlijk hopen de meesten op economische steun van de VS of Taiwan zelf.
De Chinese luchtmacht en marine patrouilleren nabij Taiwan. Beijing wil Taipei waarschuwen voor separatistische acties. Gisteren, na de breuk met Burkina Faso, hebben Taiwanese jachtvliegtuigen bommenwerpers van het Volksbevrijdingsleger hinderlijk gevolgd.
Bronnen: Xinhua, BBC, SCMP, CGTN.com, People’s Daily
