Beijing en Hanoi gaan hun maritieme samenwerking uitbreiden. Leiders van China en Vietnam zijn dat gisteren overeengekomen.
Xi Jinping en Nguyen Phu Trong, de leider van de Communistische Partij van Vietnam, hebben in Beijing allerlei afspraken gemaakt.
Eerste akkoorden
Zij zetten hun handtekening onder 15 documenten. Die betreffen ‘defensie, financiën, spoorwegen en opleiding van partijkaders’. Trong is tot zondag in de Chinese hoofdstad. Kunnen Beijing en Hanoi bij elkaar het vertrouwen wekken voor een duurzame politieke oplossing van hun maritieme geschil?
Weekenddrukte
In de Vietnamese hoofdstad Hanoi wordt het rond dit weekend overigens een drukte van belang. John Kerry, nog even minister van Buitenlandse Zaken van de VS, is daar op vrijdag. Premier Shinzo Abe van Japan arriveert maandag in Vietnam. Alles staat in het teken van de complexe betrekkingen tussen de vier landen. Misschien zijn er verschuivingen aan de gang.
Betwisting, belang
Beijing en Hanoi hebben zoals bekend een diepgaand geschil over gebieden in de Zuid-Chinese Zee. Ze delen echter ook heel wat. Het zijn beide socialistische partijstaten die voor stoutmoedige economische hervormingen hebben gekozen. Er zijn culturele raakvlakken. Chinese journalisten halen een ogenschijnlijk detail aan: Xi en Trong hebben samen thee gedronken en een praatje gemaakt voor het officiële diner. Blijkbaar is dat niet de gewoonte bij andere buitenlandse bezoeken. Het Belt and Road Initiative (de nieuwe Zijderoutes) kan gunstig uitpakken voor de twee landen. De Wereldbank heeft vastgesteld dat de VS veruit de grootste exportmarkt is voor Vietnam, maar dat bijna 30% van de import naar Vietnam van China komt.
‘sense of urgency’
Volgens Beijing is het tij gunstig voor pragmatische gesprekken over de Zuid-Chinese Zee. De spanning daar is wat afgenomen na de regeringswisseling in de Filippijnen. In oktober deden Chinese marineschepen voor het eerst Cam Ranh Bay aan, op uitnodiging van de Vietnamese regering. Symbolisch belangrijk: de haven heeft altijd een grote rol gespeeld in de relaties tussen de verschillende politieke constellaties in Vietnam, in Rusland en in de VS. De tijd dringt wel. Straks zit Trump in het Witte Huis. Een van zijn medewerkers heeft al gedreigd dat hij China de toegang wil beletten tot eilanden die het als zijn grondgebied in de regio ziet. Beijing hoopt dat Hanoi met de landen van Zuidoost-Azië kiest voor een snelle vooruitgang van de gedragscode voor de Zuid-Chinese Zee. Die zaak moet voor China halfweg 2017 rond zijn.
Samen sterk
Xi Jinping rekent op een gezamenlijke exploratie en samenwerking in het zeegebied. Dat zou tegelijk het nodige vertrouwen wekken voor een blijvende ontmijning van de territoriale discussie over de eilanden en hun omgeving. De Chinese partijleider heeft verder voorgesteld om de militaire uitwisselingen te laten toenemen. Hij wil samenwerken op het gebied van de veiligheid. Xi vindt dat China en Vietnam ‘hun standpunten over internationale zaken beter op elkaar moeten afstemmen om hun wederzijdse belangen te kunnen behartigen’.
Optimisme
Chinese waarnemers vinden het een goed teken dat het eerste contact op het einde van deze spannende week dat tussen de partijleiders van China en Vietnam is. Zij proberen nog andere redenen voor optimisme te zien. Nguyen Phu Trong heeft gesproken over ‘meer maritieme samenwerking’. Hij streeft naar resultaten voor hun betrekkingen rond defensie, investeringen, handel en toerisme. Ook Vietnam wil met de ASEAN een volwaardige gedragscode uitwerken voor de Zuid-Chinese Zee. De relaties met China zijn ‘op lange termijn de topprioriteit van de buitenlandse politiek’. ‘Beijing en Hanoi versterken hun band’ kopt de officiële China Daily hoopvol.
China Daily, Vietnamnet, South China Morning Post, Wikipedia
