Op 24 december kwamen de leiders van de drie landen China, Japan en Zuid-Korea bij elkaar voor de 8e keer in 10 jaar.
In de zuidwestelijke stad Chengdu vond het overleg plaats tussen premier Li Keqiang van China, Moon Jae-in, de president van de Republiek Korea (Zuid-Korea) en Shinzo Abe, de premier van Japan.
Voor de resultaten zie
8th China-Japan-ROK Leaders’ Meeting(op de website van het min.van BuZa van China) en ChinaSquare op maandag a.s.
Voorafjes
Xi Jinping heeft de twee andere leiders tevoren afzonderlijk gesproken in Beijing. Opmerkelijk is dat Moon Jae-in in die gesprekken uitdrukkelijk heeft verklaard dat de situatie in Hongkong en de kwesties die spelen in Xinjiang de interne aangelegenheden van China zijn. Shinzo Abe drong aan op ‘snelle en vreedzame’ oplossingen van de kwesties. Hem werd echter verteld dat dit inderdaad binnenlandse zaken zijn. Later ontmoette premier Li Keqiang de president van de Republiek Korea ook alvast.
Trilaterale
Het impuls en het organisatiewerk voor de topontmoetingen tussen de drie landen komt van het Trilateral Cooperation Secretariat (TCS). Dit is een internationale organisatie voor vrede en gezamenlijke welvaart voor China, Japan en Zuid-Korea. Het TCS bestaat officieel sinds 2011. De drie landen werken er samen op voet van gelijkheid. Ze leveren elk een derde van het budget en om beurten de secretaris-generaal. Het TCS verzorgt de administratieve en technische kant van de bijeenkomsten op hoog niveau. Het secretariaat doet voor de drie landen ook de onderlinge communicatie, de beoordeling van de afgesproken projecten en het onderzoek tussendoor.
China, Japan, Zuid-Korea in de geopolitiek
De regelmatige samenwerking tussen China, Japan en Zuid-Korea dateert echter al van 1999. Door het geopolitieke en regionale belang van de drie kennen hun betrekkingen ups en downs. Japan en Zuid-Korea zijn bondgenoten van de VS. Meer nog, Washington heeft een grote macht over de twee en zet hen vaak in als pionnen. China zet zich in voor vrede en nucleaire ontwapening op het Koreaanse schiereiland. Dat de Volksrepubliek nog altijd een correcte en min of meer vriendschappelijke relatie onderhoudt met de Democratische Volksrepubliek Korea (Noord-Korea) helpt daarbij.
Conflictstof
Aan conflictstof in de verhoudingen tussen China, Japan en Zuid-Korea ontbreekt het niet. China en Zuid-Korea zij van mening dat Japan zijn misdaden op hun grondgebied tijdens de Tweede Wereldoorlog niet echt heeft goedgemaakt. China en Japan hebben een diepgaand meningsverschil over de territoriale rechten op de Diaoyu-eilanden, door Japan de Senkaku-eilanden genoemd. Zuid-Korea heeft het Amerikaanse THAAD afweerraketsysteem aanvaard, wat voor China een bedreiging vormt. Japan mengt zich in de conflicten rond de Zuid-Chinese Zee. Washington moedigt militaristische en nationalistische tendensen in Japan aan.
Toenadering ‘made in USA’
Het protectionistische beleid van de VS, met zijn invoertarieven en de dreiging van een handelsoorlog heeft de tegenstellingen tussen de drie landen wat afgezwakt en een zekere toenadering tussen hen bevorderd. Volgens de website van het blad Foreign Policy wil Tump bovendien Japan tot 8 miljard dollar en Zuid-Korea tot 5 miljard dollar laten betalen voor de aanwezigheid van de Amerikaanse troepenmacht in die landen. Dat zal een deel van de Japanse en Koreaanse bevolking zeker niet gunstiger stemmen ten aanzien van de VS.
De kracht van samenwerking
Op lange termijn hebben zij in elk geval een groot belang bij onderlinge handel en investeringen. De economische samenwerking heeft hun ontwikkeling al veel voordelen opgeleverd. Het totale handelsvolume bedroeg vorig jaar 650 miljard euro en er werden 31 miljoen reizen over en weer gemaakt tussen de drie landen. Japan en Zuid-Korea zijn respectievelijk de tweede en derde handelspartners van China. Het is uit China dat de twee andere landen het meeste toeristen ontvangen.
Techno
Japan en South Korea staan al langer sterk op de gebieden van informatietechnologie, big data en hightech in het algemeen. China biedt een reusachtige markt en is bezig met een zeer geslaagde inhaaloperatie in de sectoren 5G en internet. Met drieën kunnen zij de Vierde Industriële Revolutie ontketenen.
Vertrouwen
Het vertrouwen dat nodig is voor die samenwerking heeft een gunstige invloed op de situatie in de regio en eigenlijk in de rest van de wereld. Bij de opbouw van dat vertrouwen spelen contacten tussen de drie bevolkingen en de gunstige of ongunstige kijk die zij op elkaar hebben een grote rol en ook die kennen ups en downs.
Agenda?
Op de agenda van deze 8e bijeenkomst van de leiders van de drie landen staan de mogelijkheden om samen te werken in grote verbanden zoals het Belt&Road Initiative, de New Southern Policy en de New Northern Policy van Zuid-Korea (economische samenwerking met zijn buurlanden). Wat zeer waarschijnlijk ook ter tafel komt is het Regional Comprehensive Economic Partnership (RCEP) . Dit is een gigantisch handelsverdrag dat de ASEAN wil afsluiten met Australië, China, India, Japan, Zuid-Korea en Nieuw-Zeeland. India zou echter afstand willen houden van dit RCEP. Het is zeer belangrijk dat Japan dan aan boord wordt gehouden. Verder moeten de drie partners onderzoeken welke producten ze elkaar te bieden hebben: voeding, technologie.
Vredesbeleid
Een essentieel thema blijven de Koreaanse kwesties. Hoe kunnen China, Japan en Zuid-Korea ertoe bijdragen om het Koreaanse schiereiland atoomvrij te maken en te houden en de betrekkingen tussen Noord- en Zuid-Korea te laten verbeteren? Xi Jinping vindt dat de drie landen elkaar niet als een bedreiging moeten zien. Om het multilateralisme en de wereldvrede te bevorderen kunnen ze maar beter samenwerken en zullen ze dat ook moeten doen.
Bronnen: South China Morning Post, Xinhua, Ecns.cn, Foreign Policy, Wikipedia