Voor het Nationaal Volkscongres heeft premier Li de regeringsplannen voor 2018 toegelicht. Er zijn drie speerpunten: armoedebestrijding en meer sociale bescherming, milieubescherming en vermindering van de financiële risico’s.
Het Volkscongres, het Chinese parlement, wordt in het Westen meestal als machteloze praatbarak omschreven. De echte macht ligt immers bij de CPC, de Partij. Dat klopt echter niet. De CPC zet wel de strategische lijnen uit, maar het is het Volkscongres dat als wetgevende macht de concrete wetten maakt en de uitvoerende macht – de regering – benoemt en controleert. Het Volkscongres benoemt en controleert overigens ook de rechterlijke macht.
De toespraak van de eerste minister tot het Volkscongres duurde twee uur. De speech van 36 bladzijden behandelde alle aspecten van het politieke, economische en sociale leven, en ook de buitenlandse relaties. We halen er de meest opvallende uit.
Minder armoede, meer sociale bescherming
Li zei dat de voorbije vijf jaar maar liefst 68 miljoen plattelandsbewoners uit de armoede getild werden. En dat iedereen in China nu een ziekteverzekering heeft.
Voor dit jaar moeten 10 miljoen rurale armen uit de armoede geraken. Nog 2,8 miljoen andere armen zullen hervestigd worden in streken waar ze een beter inkomen kunnen verdienen. Het aantal plattelandskinderen dat de school verlaat zonder diploma moet dalen. De subsidie voor de ziekteverzekering van plattelandsbewoners en niet werkende stedelingen gaat 40 yuan ( 5,2 euro) omhoog. Het wordt gemakkelijker om rekeningen voor gezondheidszorg in andere provincies direct door de verzekering te laten betalen.
In de steden moeten er 11 miljoen nieuwe banen bijkomen en de werkloosheid beperkt blijven tot 5,5%. Dat lijkt meer dan voordien, maar dat komt omdat voortaan ook in de steden verblijvende werkloze migranten in de statistieken meegerekend worden. De minimumlonen en de sociale voorzieningen (leefloon, sociale bijstand, bijstand voor specifieke groepen) zullen opgetrokken worden
In 2018 start het driejarenplan voor de renovatie van krottenwijken in de steden; alleen dit jaar al komen er daar 5,8 miljoen nieuwe woningen. Er zal over gewaakt worden dat die bewoond worden door de eigenaars, of verhuurd worden, en niet speculatief leeg staan. De markt voor sociale huurwoningen wordt ontwikkeld. Ook migranten kunnen voortaan daarvan genieten.
Dit jaar zal een recordaantal van 8,2 miljoen jongeren afstuderen aan het hoger onderwijs en die moeten geschikte banen aangeboden krijgen.
Schoner milieu
Het aantal dagen met zwaar vervuilde lucht in de grootste steden viel in vijf jaar al terug op de helft en dit moet verder verbeteren. De uitstoot van zwavel- en stikstofoxiden moet dit jaar 3% dalen. Er wordt geïnvesteerd in innovatieve doorbraken op het gebied van luchtverontreiniging.
Het energieverbruik per eenheid bnp moet 3% dalen. Het daalde de voorbije vijf jaren met meer dan 20%. De belastingvoordelen bij aankoop van een voertuig op nieuwe energie blijven nog drie jaar langer.
De productiecapaciteit voor staal moet 30 miljoen ton omlaag en die voor steenkool 150 miljoen ton. In de vorige twee jaren is al voor 115 miljoen ton staalcapaciteit en 400 miljoen ton steenkoolcapaciteit afgebouwd. Alle elektriciteitscentrales van minder dan 300 MW die niet voldoen aan de milieunormen gaan dicht.
Er mag helemaal geen afval meer ingevoerd worden. De landwinning langs de kust wordt streng beteugeld.
Minder financiële risico’s.
Om financiële risico’s te verminderen zal streng opgetreden worden tegen illegaal ronselen van kapitaal (schaduwbankieren) voor twijfelachtige projecten.
De schuldgraad van lokale besturen moet dalen en de lokale belastingsystemen moeten beter worden. Het centrale overheidstekort blijft stabiel in absolute cijfers maar daalt licht naar 2,6 % van het bnp.
Minder belastingen, meer koopkracht
Voor 2018 is de doelstelling een groei van het bnp met 6,5% en een toename van het beschikbaar inkomen per hoofd die parallel loopt met die van het bnp. De inflatie mag maximum 3% bedragen. Het beschikbaar inkomen per hoofd na correctie voor inflatie per hoofd steeg in 2017 met 7,3% tot 25 974 yuan (3.400 euro). In Shanghai en Beijing bedraagt het dubbel het nationale gemiddelde.
De drempel waaronder geen inkomensbelasting moet betaald wordt verhoogd. Belastingen op bedrijven en individuele personen dalen met 800 miljard yuan ( 103 miljard euro). Er wordt ‘voorzichtig’ voortgewerkt aan de invoering van een vastgoedbelasting.
De toegangsprijs van nationaal belangrijke toeristische sites gaat omlaag. Het mobiele dataverkeer moet minstens 30% goedkoper.
Beijing zal voortaan Taiwanezen dezelfde toegang geven tot banen, onderwijs en gezondheidszorg als andere Chinezen
Veel geld naar moderne infrastructuur
De bouw van spoorwegen krijgt dit jaar 732 miljard yuan (94 miljard euro). Voor wegen is 1,800 miljard ( 230 miljard euro) voorzien. Voor waterwerken 1,000 miljard (130 miljard euro). Voor de modernisering van het platteland worden 200,000 kilometer rurale wegen aangelegd of verbeterd.
Om het braakliggen van gronden op het platteland te verminderen komen er pilotprojecten voor het opsplitsen van eigendomsrecht, verkooprecht en gebruiksrecht van bouwgrond op het platteland.
Meer kansen voor buitenlanders
Buitenlanders krijgen vrijere toegang tot de markten voor telecommunicatie, gezondheidszorg, onderwijs en voertuigen met nieuwe energieën.
Buitenlandse bedrijven zullen in meer sectoren van financiële dienstverlening een meerderheid in bedrijven kunnen verwerven.
Het openen van vrijhandelshavens wordt onderzocht. Invoer en uitvoer moeten blijven toenemen en de betalingsbalans moet ongeveer in evenwicht komen, wat betekent dat de invoer sneller moet toenemen dan de uitvoer.
Het aantal Chinese toeristen in het buitenland bedroeg 130 miljoen in 2017 en ook dit aantal moet stijgen.
Moderne legeruitrusting
Het legerbudget zal met 8,1% toenemen tot 1.110 miljard yuan ( 133 miljard euro). Het Chinese militaire budget bedraagt minder dan 1,5% van het bnp. In de VS is het militaire budget vier maal groter dan in China, het stijgt dit jaar 10% en bedraagt 4% van het bnp.
Het Chinese militaire budget gaat vooral naar nieuwe uitrusting. Het aantal soldaten daalde in vijf jaar met 300.000. Doel is de zee- en luchtmacht te versterken om de betwiste territoriale wateren te kunnen controleren, de zeeroute naar het Midden-Oosten te kunnen beschermen, en de eventuele onafhankelijkheid van Taiwan te kunnen verhinderen.
Bronnen: Xinhua, People’s Daily, South China Morning Post