De regering Biden heeft op de valreep nog regels uitgevaardigd tegen slimme Chinese en Russische met het net verbonden auto’s die men ‘een ‘onaanvaardbaar risico’ acht voor de nationale veiligheid van de VS. Daarnaast werd het resultaat bekend van een onderzoek naar de dominantie van de Chinese scheepsbouw, die in 2024 de helft van alle schepen bouwde. Onnodig te zeggen dat dit toegeschreven wordt aan ‘staatsteun, barrières voor buitenlandse bedrijven, gedwongen technologieoverdracht en diefstal van intellectuele eigendom’.
Het Bureau of Industry and Security (BIS) van het Commerce Department heeft, samen met het Office of Information and Communications Technology and Services (OICTS), vastgesteld dat technologieën die functioneren in slimme, met het net verbonden auto’s zoals geïntegreerde internetconnectiviteit in de geautomatiseerde rijsystemen en soortgelijke autohulpsystemen ‘een buitensporig en onaanvaardbaar risico vormen voor de nationale veiligheid van de VS’. De VS gelooft immers dat wanneer ambtenaar Yankee met zijn Chinese slimme wagen na zijn werk niet recht naar huis rijdt, de Chinese regering onmiddellijk op de hoogte is dat hij met zijn minnares vreemd gaat.
De nieuwe regelgeving verbiedt de verkoop of invoer van specifieke hard én software voor deze slimme systemen van bedrijven met een ‘voldoende verband’ met China of Rusland. De software-gerelateerde verboden worden van kracht voor modeljaar 2027 en de hardware-gerelateerde voor modeljaar 2030 of op 1 januari 2029 voor eenheden zonder modeljaar, aldus OICTS. Het verbod op de verkoop van met het net verbonden voertuigen door fabrikanten die ‘voldoende banden’ hebben met de Volksrepubliek China of Rusland, zelfs als ze in de Verenigde Staten zijn geproduceerd, gaat in vanaf modeljaar 2027. ‘Soft- en hardware uit de Volksrepubliek China en andere landen die zorgen baren, vormen ernstige risico’s voor de nationale veiligheid’, herhaalde nationaal veiligheidsadviseur Jake Sullivan in een verklaring.
Het verbod komt er nadat het Witte Huis de tarieven op sommige Chinese EVs verviervoudigde tot meer dan 100%. Autofabrikanten hebben geprobeerd om de tijdlijnen zo lang mogelijk uit te stellen, omdat de bedrijven hun toeleveringsketens moeten aanpassen en de hard- & software te verwijderen.
Reacties
De in Washington gevestigde lobbygroep Alliance for Automotive Innovation (AAI) onderschrijft de regels, zij het dat opgemerkt wordt ‘dat het veranderen van ’s werelds meest complexe toeleveringsketen niet van de ene op de andere dag kan gebeuren’.
De China Association of Automobile Manufacturers (CAAM) sprak zich uiteraard sterk uit tegen de regel die de verkoop en import van hardware, softwaresystemen en complete netverbonden voertuigen uit China verbiedt. ‘De ontwikkeling van relevante sectoren in China zal niet worden beïnvloed door externe verstoringen. De uitwisseling tussen China en de VS zijn van cruciaal belang voor wederzijds voordelige resultaten en de regels verstoren ernstig de wereldwijde samenwerking in de auto-industrie, ondermijnen de gedeelde ontwikkelingsbelangen van verschillende landen, schenden de internationale handelsregels, brengen de stabiliteit van de wereldwijde industriële keten in gevaar en belemmeren de inspanningen om een veilig, inclusief en transparant wereldwijd auto-ecosysteem te creëren’, aldus de CAAM-verklaring.
Ook het Chinese Ministerie van Handel uitte ‘sterke ontevredenheid en krachtig verzet’ tegen het alweer opleggen van handelsbeperkingen. ‘De Biden-regering spreekt op de ene en handelt op een andere manier. Sancties, indamming en onderdrukking kunnen de vooruitgang van China niet stoppen. In plaats daarvan versterken ze het vertrouwen en de capaciteit van China op het gebied van zelfredzaamheid en technologische innovatie. China zal maatregelen nemen om resoluut zijn soevereiniteit, veiligheid en ontwikkelingsbelangen te beschermen’, aldus de woordvoerder van het ministerie.
Scheepsbouw
China is veruit dominant in de scheepsbouw en dat heeft ook het onderzoek, dat VS-Handelsvertegenwoordiger Katherine Tai in april 2024 lanceerde, nu bewezen. Uit het VS-onderzoek blijkt dat het aandeel van China in de wereldwijde scheepsbouwindustrie, goed voor 150 miljard $, is gestegen van ongeveer 5% in 2000 tot meer dan 50% in 2023. Daar staat tegenover dat het aandeel van de ooit dominante Amerikaanse scheepsbouwers is gedaald tot minder dan 1%. Dit wordt bevestigd door de meer gedetailleerde Chinese cijfers. China’s scheepsbouw voltooide in 2024 55,7% van het wereldwijde totaal. Nieuwe orders van de Chinese scheepsbouwindustrie waren goed voor 74,1% van het wereldwijde volume en bestellingen in uitvoering voor 63,1% ervan. Uit gegevens van China’s General Administration of Customs blijkt ook dat het land in 2024 5.804 schepen exporteerde, een stijging van 25,1% ten opzichte van 2023. De exportwaarde bedroeg 43,38 miljard $, een stijging van 57,3%.
China is nu in staat om bijna alle geavanceerde scheepstypen te bouwen. Naast de verschuiving van kwantiteit naar kwaliteit in de scheepsbouw, loopt het land ook voorop bij het invoeren van geavanceerde technologieën zoals groene scheepsbrandstoffen en intelligente scheepsbesturingssystemen. China’s nieuwe scheepsbouworders voor groene schepen hebben hun aandeel in de wereldmarkt gestaag vergroot, van 31,5% in 2021 tot 78,5% in 2024,
De VS-onderzoekers kwamen echter tot het besluit dat China de scheepsbouw en maritieme industrie wil domineren door gebruik te maken van ‘financiële steun, belemmeringen voor buitenlandse bedrijven, gedwongen technologieoverdracht, diefstal van intellectueel eigendom en een aankoopbeleid om zijn scheepsbouw en maritieme industrie een voordeel te geven’. Daartegen reageert de woordvoerder van de Chinese ambassade in de VS Liu Pengyu aldus: ‘De ontwikkeling van relevante industrieën in China is het resultaat van technologische innovatie en actieve marktconcurrentie van bedrijven, dankzij het complete industriële productiesysteem en de enorme binnenlandse markt’. De bedoeling van de regering-Biden met het vrijgeven van dit onderzoek is echter dat de komende regering Trump als reactie nieuwe heffingen tegen China zou uitrollen.
Weinig bezorgd
Toch maken de Chinese scheepsbouwers zich niet echt zorgen. James Chin, Professor Aziatische studies aan de Universiteit van Tasmanië, meent dat Chinese scheepsbouwers op korte termijn – tot ongeveer 24 maand – veilig zijn voor eventuele maatregelen van de VS. ‘De bestellingen zijn enorm,’ merkte Chin op. ‘Ze hebben langlopende bestellingen en hebben de Japanners, de Koreanen en iedere mogelijke concurrent ingehaald’. Volgens een jaarlijks rapport van scheepvaart-dataleverancier Clarksons Research haalde China in 2024 70% van alle nieuwbouworders ter wereld binnen, gevolgd door Zuid-Korea met 17% en Japan met 5%.
Zuid-Koreaanse scheepswerven zouden kunnen profiteren van de Amerikaanse strategie. Toch is het onmogelijk om China te verdringen gezien de productiekloof tussen de twee landen vooral voor containerschepen, waarin China domineert met overweldigende nieuwbouworders.
‘Dus over het algemeen zijn we niet overdreven bezorgd.’ zegt Seng Wun, economisch adviseur Song bij de in Singapore gevestigde financiële dienstverlener CGS. ‘Het is mogelijk dat de Amerikaanse regering China wil dwarsbomen zodat Japanse en Koreaanse werven de tijd krijgen om hun achterstand in te halen’, maar hij vindt dat de gevolgen niet groot zouden zijn. ‘We hebben het over zeer dure zeeschepen. Als je niet wilt dat de Chinezen ze bouwen, wie gaat het dan wel doen? Op dit moment hebben de Chinese scheepsbouwers een grote voorsprong. Ze werken snel en kostenefficiënt.’
De kostenfactor is ook doorslaggevend voor de twijfel omtrent de VS-doelstelling om de scheepsbouw weer naar huis te halen. ‘Er is in tientallen jaren geen buitenlandse aankoop van grote in de VS gebouwde schepen gebeurd, omdat in de VS gebouwde schepen vier- of vijfmaal de wereldprijs kunnen kosten,’ stelde John Frittelli, specialist in transportbeleid bij de Amerikaanse Congressional Research Service. Hij wees erop dat de VS in de voorgaande jaren slechts vijf of minder grote zeeschepen per jaar vervaardigden, terwijl China jaarlijks meer dan 1.000 schepen bouwde. Experts zijn het erover eens dat de wederopbouw van de Amerikaanse maritieme industrie tientallen jaren en investeringen van tientallen miljarden dollar zal vergen. Tarieven alleen zullen niet voldoende zijn, menen ze.
Bronnen: Yahoo Finance, Reuters, Global Times, SCMP
