Met onze internationale groep mediamensen bezoeken we twee dagen Kashgar. De vlucht van Urumqi naar Kashgar duurt 1 uur en 45 minuten. Xinjiang is immers groot, het beslaat een vijfde van heel het Chinese grondgebied.
De luchthaven van Urumqi is enorm groot en druk. Er vertrekken ook internationale vluchten naar een aantal (bijna) buurlanden. De security check is er even grondig als op andere luchthavens in China. Er is geen speciale politiecontrole.
Hoofdstad van de Oeigoeren
De sfeer in Kashgar is anders dan in Urumqi. Deze stad met één miljoen inwoners is de grootste met een Oeigoerse meerderheid. Hier is alles tweetalig, niet alleen de officiële borden zoals in Urumqi. Ook hier is veel nieuwbouw, er zijn veel auto’s, maar geen bijzondere politiecontroles in de stad. Iedereen gedraagt zich zo te zien gewoon en ongedwongen.
Het verschil tussen Han en Oeigoer is niet altijd gemakkelijk op het oog te zien; in het gewone leven dragen de Oeigoeren dezelfde kledij als alle anderen. De traditionele kledij zien we vooral op toeristische plaatsen. Oudere mannen dragen dikwijls het typische hoedje. Oudere vrouwen zie je nog in de typische versierde kledij. In 2008 zagen we af en toe vrouwen met een sluier die het gezicht integraal bedekte (zonder ooggaten!); dat fenomeen is gelukkig verdwenen.
Renovatie van de historische stad
We bezoeken de oude stad. Die speelde al 2.000 jaar een rol als hub van de zijderoute (de twee zuidelijke trajecten passeerden hier). Het was de belangrijkste handelsstad in Centraal-Azië en ze fungeert nu nog de poort naar Pakistan en Kirgizië. Aan de poorten van de vroeger versterkte oude stad staan nog scanners maar velen lopen er gewoon rond. Kashgar trekt jaarlijks miljoenen Chinese toeristen aan, ook nu is het er druk.
De oude stad bestaat uit een deel met lemen huizen en een jonger deel met gebouwen in versierde baksteen. Ze werd tussen 2010 en 2018 gerenoveerd. Het was een groot project want in de oude stad wonen 40.000 mensen. Bij de renovatieprojecten in de oude landelijke districten rond de stad gaat het om 220.000 mensen. Het renovatieproject kostte ongeveer een miljard euro, het overgrote deel betaald uit nationale, provinciale en stedelijke subsidies.
Het museum van de renovatie toont foto’s van de vervallen toestand van het oude stadscentrum, met lemen huizen zonder moderne nutsvoorzieningen. Daarnaast zijn er foto’s van de gerenoveerde stad. De renovatie gebeurde huis per huis, met inspraak van de bevolking. Er is geprobeerd de bestaande stijl te behouden maar met toevoeging van nutsvoorzieningen en de verbetering van de stabiliteit tegen aardbevingen.
Het bakstenen stadsdeel is één grote kleurrijke bazaar, vol toeristen, met veel winkels en horecazaken en drie maal per dag een Oeigoerse folkloristische show aan één van de stadspoorten. Er zijn een aantal ateliers waar mannen traditionele ambachten tonen. Bij mijn bezoek vijftien jaar geleden was het hier een stofferige boel met deels vervallen gebouwen en echte ambachtslieden om den brode.
Het oudste lemen gedeelte van de stad was het meest vervallen en werd vooral bewoond door armen, met enkele mooiere huizen die opengesteld waren voor toeristen. Hier heeft men vooral het uiterlijk gefatsoeneerd en de stabiliteit van de wankele structuren verbeterd. De oorspronkelijke bevolking is naar elders verhuisd. De betere woningen zijn volledig opgeknapt en dienen als museum, winkel of horecazaak.
Enkele leden van onze groep keerden ’s avonds onbegeleid naar de bazaar terug en bleven er tot na middernacht hangen in de winkels en zelfs in een café (het feitelijke tijdsverschil met Beijing maakt dat alles er veel later dan normaal gebeurt).
De El Idah-moskee is de grootste van Kashgar. Ze dateert van de 14de eeuw en is een aantal keren gerenoveerd. De imam leidt ons rond. Momenteel zijn hier alleen toeristen maar tijdens de gebedsuren wordt ze gesloten voor buitenstaanders. Het is een normale islamitische moskee, met twee eerder bescheiden minaretten, een grote koele binnentuin en een grote gebedshal. Een van de vorige imams is door extremisten vermoord.
Beter leven voor de boeren
Het arrondissement Ukuzak in het district Shufu, ligt een twintigtal kilometer buiten Kashgar en is een vruchtbare landbouwstreek. Shufu is één van de 28 districten van Kashgar die gerenoveerd werden. Het heeft 190.000 inwoners.
We bezoeken een boerengezin. De boer leeft met zijn vrouw en kleinkind in een traditioneel Oeigoers plattelandshuis, vrij ruim en hoog met gelijkvloers en deels een verdieping, en gedecoreerde zuilen. Het is gebouwd om warmte buiten te houden in de zomer, en om ze binnen te houden in de winter. De kinderen zijn volwassen en hebben diverse banen in de stad. Op termijn gaat de boer het huis en de gebruiksrechten op de grond verkopen. Het koppel ontvangt ons hartelijk in hun beste pak, met brood, fruit, zoetigheden en thee. Hun inkomen is ongeveer 50.000 yuan per jaar (6.500 euro). Dat is afkomstig van de landbouwactiviteit op 2 hectaren grond, van 25 schapen, van fruitverkoop, van de verhuur van twee loodsen/winkels en van 150 yuan per maand pensioen (20 euro). Gas is gratis, zodat ze geen steenkool of brandhout meer hoeven te gebruiken. Het huis is in 2017 gerenoveerd in het kader van de renovatie van Kashgar. De boer ontving 44.000 yuan (5.500 euro) algemene subsidies, daarbij nog een subsidie voor de installatie van modern sanitair en een premie voor traditionele decoratie. Alles samen werd 70% van de werken gesubsidieerd. De straat waarin hij woont is pas onlangs verhard.
Hij is erg enthousiast over de wijziging aan de regels voor gezondheidszorg in 2017. Vroeger moest men eerst betalen vooraleer men behandeld werd in de arrondissementskliniek, nu is het andersom. De terugbetaling van de ziekteverzekering bedraagt naargelang de behandeling tot 90%.
Opvoeding kleuters
We bezoeken ook een kleuterschool die in 2017 gerenoveerd werd. Er zijn 190 leerlingen in klassen van 20-25 kinderen. Vermits het arrondissement in grote meerderheid Oeigoers is, bestaat slechts 1% van de leerlingen uit Han. De opvoeding is volledig tweetalig. Kleuteronderwijs maakt deel uit van de verplichte 15 jaar gratis onderwijs. Elke leerling kost de staat 2.800 yuan (350 euro) per jaar. We bezoeken de klassen en zien de kinderen tekenen, hun motoriek oefenen, muziek maken, enz. Sommige klassen zijn uitgerust met een digitaal bord. De directrice is een Oeigoerse.
Alles voor de tewerkstelling
Een naburig dorp legt zich sinds de 19de eeuw toe op de bouw van traditionele muziekinstrumenten, vooral snaarinstrumenten (tokkel- of strijk-) en tamboerijnen. Dit traditionele ambacht wordt nog steeds uitgeoefend, maar is nu gemoderniseerd en tot toeristische attractie in een modelatelier verheven. De overheid subsidieert het project met gratis nutsvoorzieningen en een bijdrage in de kosten van het gebouw. De instrumenten kunnen ter plaatse gekocht worden.
We bezoeken Jiangguo Guo, een bedrijf opgericht in 2015 voor de verwerking en verhandeling van vooral lokale landbouwproducten. De huidige gebouwen zijn nieuw. Het is een soort coöperatieve waarvan 120 vaste werknemers lid zijn. 75% daarvan zijn Oeigoeren en 3 van de 5 directeurs zijn Oeigoers. De omzet overtrof 100 miljoen yuan in 2020.
De lonen van de arbeiders bedragen gemiddeld 6.000 yuan per maand (750 euro). Inclusief seizoenarbeiders werken er 400 mensen. 90% van het personeel is Oeigoers.
Ze werken via exclusieve contracten met de boeren uit de streek en verlenen ook technische bijstand. Hun activiteit zou onrechtstreeks 3.500 banen ondersteunen. Ze hebben ook lokale sociale programma’s en geven jaarlijks 200.000 yuan premies voor de groepsaankoop van landbouwmachines. Ze werken samen met landbouwtechnologie-instituten. Behalve voor het verre transport naar de rest van het land krijgen ze geen steun van de overheid.
Omwille van de hygiëne bezoeken we het atelier en het magazijn achter glas. De arbeiders zitten keurig in steriele pakken en werken eerder ontspannen. Er staan machines in de hall maar het blijft nog veelal handenarbeid. Zijn dit nu de mensen die slavenarbeid verrichten zoals men in onze media schrijft? Het lijkt er niet echt p.
Digitale geneeskunde
De kliniek van het rurale arrondissement Shamal Bag werd in 1956 geopend. In 2017 werd ze gerenoveerd en uitgebreid, waarvoor ze 500.000 yuan subsidies kreeg.
Ook hier roemt men de nieuwe politiek van eerst behandelen, dan pas betalen. Het is een staatskliniek die een bevolking van 35.000 inwoners bedient. Ze heeft 9 afdelingen in de andere dorpen.
In deze kliniek wordt vooral diabetes en hoge bloeddruk behandeld. Ze hebben een aantal machines waaronder een scanner. Er wordt zowel westerse als traditionele Chinese geneeskunde beoefend. Er zijn 70 bedden voor hospitalisatie. Naast diagnose en behandeling doen ze ook aan preventie en waar nodig verlenen ze thuiszorg.
Ze zijn uitgerust om digitale diagnoses te stellen. De patiënt kan hen per internet bereiken en ze kunnen zelf ook via internet advies vragen aan specialisten. Indien men een ernstige ziekte vermoedt wordt verwezen naar het ziekenhuis op stadsniveau. Ze hebben twee ambulances. Ze verkopen ook geneesmiddelen aan kostprijs; dit is wettelijk verplicht. Hun dokters krijgen continu bijscholing.
Weer de hub van Centraal-Azië
We sluiten af met de Kashgar Comprehensive Bonded zone. Hier voert men onder meer producten in aan verlaagde importtaksen. Het project is even grootschalig en ambitieus als de Land Port van Urumqi. Het gaat om spoor- en vrachtwagenvervoer en de zone ligt ook vlak naast de luchthaven.
Kashgar zal veel aan belang winnen wanneer de geplande spoorlijnen naar Kirgizië, naar Pakistan, en langs de Zuidelijke zijderoute naar centraal China er liggen. Voorlopig zien we vooral een voorstelling met mooie plaatjes. Er is wel al een taksvrije winkel met ingevoerde voedingsproducten. In 2022 bedroeg de goederenomslag 27 miljard yuan (3,5 miljard euro).
De directeur van een transportbedrijf zegt dat in de ontwikkelingszone al 400 bedrijven gevestigd zijn. Hij regelt het transport en zal vandaag negen containers per vrachtwagen verzenden. Het project wordt sterk ondersteund door de grote en rijke stad Shenzhen (nabij Hongkong) die volgens een nationaal plan een team vormt met Kashgar en er 8 belangrijke projecten ondersteunt.
Mediamanipulatie
Ons bezoek aan Kashgar wordt afgerond met een conferentie van professor Zhang Liang over mediamanipulatie. Hij brengt een uiteenzetting in het Engels, met overtuigende voorbeelden van manipulatie door de BBC en Amerikaanse media als achtergrond van de nieuwe koude oorlog, waarin Xinjiang op verschillende vlakken een strategisch rol speelt. Maar hij weerlegt nergens concrete beschuldigingen betreffende Xinjiang.
Slotbedenkingen Kashgar
Kashgar lijkt, zoals Urumqi, op een gewone middelgrote Chinese stad. Ook hier is geen bijzondere repressie of bewaking te zien (wat niet betekent dat ze er niet geweest is).
Verder valt hier, zoals in Urumqi, op hoe de stad het voorbije decennium vooruitgegaan is, hoe het leven van de mensen er verbeterd is. De Chinese regering weet duidelijk – de volgende dagen wordt dat ook expliciet gezegd – dat economische voorspoed de perfecte basis is om extremisme te bestrijden.
Ook op het platteland hebben we grote inspanningen gezien om het levensniveau te verbeteren; uiteraard hebben we geen garantie dat onze bezoeken representatief zijn, maar de wil om het leven op het platteland te verbeteren is ongetwijfeld. aanwezig. Een derde opvallend element, ook al gemeenschappelijk met Urumqi, is het economisch belang dat deze vroegere uithoeken van het land krijgen als hub voor de nieuwe zijderoutes (het Belt and Road Initiative); van uithoeken van China worden het poorten op de wereld.
Dit artikel is het derde in een reeks van vijf naar aanleiding van mijn studiereis naar Xinjiang in september 2023.
https://www.chinasquare.be/bij-de-oeigoeren-in-xinjiang/ Deel 1: Urumqi
https://www.chinasquare.be/bij-de-oeigoeren-in-xinjiang-2/Urumqi
https://www.chinasquare.be/bij-de-oeigoeren-in-xinjiang-3/Kashgar
https://www.chinasquare.be/bij-de-oeigoeren-in-xinjiang-deel-4-yining/
https://www.chinasquare.be/bij-de-oeigoeren-in-xinjiang-deel-5-conclusies/
