Gedurende meer dan een jaar zijn op alle niveaus nieuwe leiders voor de 83 miljoen leden tellende CPC en afgevaardigden voor het nationale partijcongres verkozen. Dit congres zal nu het werk afmaken. Het zal de algemene lijn uitzetten voor de komende vijf jaar en een nationale leiding verkiezen op drie niveaus: het Centraal Comité – ongeveer 200 leden, het Politiek Bureau – 20-25 leden, en het Permanent Comité van dat Politiek Bureau. Dat laatste telde negen maar gaat nu naar zeven leden. Slechts twee leden van het oude Permanent Comité gaan niet met pensioen. We bespreken hieronder de belangrijkste kandidaten voor het ultieme leidende orgaan van China. Sommigen komen uit families met belangrijke politieke figuren uit het verleden of ze behoren tot die groep van mensen die vertrouwd zijn met het reilen en zeilen aan de top van de samenleving. Anderen hebben wat nauwer samengewerkt met Hu Jintao, Jiang Zemin of Zhu Rongji wat een rol speelt in hun loopbaan.
Xi Jinping
Xi Jinping werd in 1953 geboren in Shaanxi en groeide op in Beijing. Hij is de zoon van voormalig vicepremier Xi Zhongxun die mede aan de basis lag van de speciale zones uit de jaren 80. Tijdens de culturele revolutie moest hij werken in een commune. Hij trad toe tot de CPC in 1974 en haalde zijn diploma van scheikundig ingenieur aan Tsinghua en jaren later een doctoraat in de menswetenschappen. Van 1979 tot 1982 fungeerde hij als secretaris van de minister voor Defensie Geng Biao. Daarna was hij partijsecretaris van een kanton in Hebei. Vanaf ’85 startte zijn opgang in de provincie Fujian: eerst was hij partijsecretaris te Fuzhou en hij bracht het uiteindelijk tot partijsecretaris van de provincie tussen 1999 en 2002. Nadien werd hij overgeplaatst naar de provincie Zhejiang en in 2007 was hij een jaar lang partijsecretaris in Shanghai. Daar had hij de opdracht gekregen in te grijpen bij een corruptieschandaal. Xi zou goede betrekkingen met de legerleiding hebben, hoewel hij niet voor het leger gewerkt heeft. Wel is hij ondervoorzitter van de centrale commissies die voor de staat en de partij het leger politiek beheren. Xi is sinds 2007 ook directeur van de centrale partijschool. Hij is bekend geworden door zijn geslaagde economische beleid, o.a. ten aanzien van investeringen uit Taiwan en door zijn harde standpunten tegen corrupte ambtenaren. Onlangs onthulde Bloomberg dat enkele verwanten van Xi rijke mensen zijn geworden, maar er bestaat geen concrete aanwijzing dat ze hun rijkdom te danken zouden hebben aan zijn politieke invloed. In 1993 won hij een onderscheiding voor zijn beleid ten voordele van bejaarden. Hij heeft Amerikaanse politici en burgers gecharmeerd door de familie op te zoeken bij wie hij tijdens een korte studie in Iowa verbleef. Xi is de opvolger van Hu Jintao.
Li Keqiang
Li Keqiang werd in 1955 geboren in Anhui en tijdens de culturele revolutie werd hij naar een volkscommune in Fengyang (ook Anhui) gestuurd, waar hij handarbeider was. Hij trad toe tot de partij in 1976 en was partijsecretaris te Fengyang tussen 1976 en ‘78). Hij werd licentiaat in de rechten in 82 en doctoreerde in economie aan de Universiteit van Beijing in ‘94 met een proefschrift over de hervormingen. Ondertussen maakte hij opgang in de Communistische Jeugdbond, onder meer aan zijn universiteit. Hij werd de eerste secretaris van het Centraal Comité bij de Jeugdbond. In 1998 werd hij overgeplaatst naar de provincie Henan waar hij tweede partijsecretaris was en nadien gouverneur. Vanaf 2004 tot 2007 had hij die hoogste regeringspost in Liaoning. Zijn vrouw geeft Engels aan de Capital University of Economics and Business in Beijing. Een smet op zijn blazoen in Henan was het schandaal van aids veroorzaakt door besmet bloedplasma van donoren, hoewel die epidemie was uitgebroken onder zijn voorganger. In Liaoning echter heeft hij meer successen behaald bij het laten heropleven van een provincie die getroffen was door de gevolgen van strenge saneringen in de staatsbedrijven. Li heeft artikelen gepubliceerd waarin hij zich uitspreekt voor het stimuleren van de binnenlandse consumptie en voor een betere verdeling van de rijkdom. Li, die nu voedselveiligheid in zijn pakket heeft, zal in maart naar verwachting Wen Jiabao opvolgen als premier
Wang Qishan
Wang Qishan werd geboren in 1948 in Shanxi. Ook hij werkte tijdens de culturele revolutie als handarbeider, inYan’an van 1969 tot 1971. Hij heeft dan geschiedenis gestudeerd en haalde zijn diploma in Xian in 1976. Nadien werd hij een staflid bij het Historisch Museum van Shaanxi (de provincie naast zijn geboorteprovincie met de erop gelijkende naam) en trad toe tot de partij in 1983. Hij werkte in die tijd als onderzoeker en later als directeur van het Instituut voor Hedendaagse Geschiedenis (79-82) en tussen ’82 en ’88 verhuisde hij naar de Landbouw Onderzoeksdienst van het Centraal Comité van de CPC. Nadien was hij nog general manager bij de Rural Trust and Investment Corporation of China (1988–89), vicegouverneur van de China Construction Bank (1989–93), vicegouverneur van de People ’s Bank of China (1993–94 =nationale bank) en gouverneur van de China Construction Bank (1994–97). Hij werd in 1997 overgeplaatst naar Guangdong als vicegouverneur om er de financiële sector in orde te brengen. Hij kon in Guangdong in 1998 een faillissement regelen, wat heilzaam is geweest voor de hele bankensector in die provincie. In 2000 werd hij directeur bij de (intussen opgeheven) Regeringsdienst voor Economische hervormingen en nadien werkte hij als partijsecretaris in de provincie Hainan. Op het hoogtepunt van de SARS-crisis werd Wang aangesteld tot burgemeester van Beijing, waar hij alweer zijn aanleg voor crisismanagement toonde en vervolgens de voorbereidingen coördineerde voor de organisatie van de Olympische Spelen. Zijn vader was een professor aan de Tsinghua-universiteit en hij leerde zijn vrouw Yao Mingshan kennen in zijn Yan’an periode. Wang wordt hoofd van de Disciplinecommissie van de partij, de anti-corruptiewaakhond.
Zhang Dejiang
Zhang Dejiang zag in 1946 het levenslicht in Liaoning. Hij sloot zich aan bij de partij in 1971 na twee jaar werken in Jilin tijdens de culturele revolutie. Na twee jaar werk in een propagandadepartement studeerde hij Koreaans aan de Universiteit in Yanji waar hij actief was in het partijwerk aan de universiteit. Hij studeerde economie aan de Kim Il Sung Universiteit te Pyongyang in Noord-Korea en keerde terug als vicevoorzitter van de universiteit waar eerst had gestudeerd. Hij was tussen ’83 en ’85 partijsecretaris van de stad Yanbian en later van de Koreaanse autonome prefectuur daar. Hij verhuisde naar Beijing waar hij viceminister was voor Burgerzaken. Nadien werd hij achtereenvolgens partijsecretaris van de provincie Jilin, Zhejiang, Guangdong en dit jaar te Chongqing als vervanger van Bo Xilai. Zhang is de zoon van voormalig leger-generaal Zhang Zhiyi. Zhangs echtgenote Xin Shusen is een topvrouw in de bankwereld. Zhang lijkt doortastendheid en een open geest tegenover het bedrijfsleven, zolang het zich niet met politiek bemoeit, te combineren met een zorg voor het machtsmonopolie van de partij. Bijvoorbeeld: voor zijn werk rond de SARS crisis kreeg hij applaus (bv. van de WHO) en kritiek. Journalisten verweten hem dat hij bepaalde feiten te lang had verzwegen. Deze Koreaspecialist, die ervoor gezorgd heeft dat het probleem van de illegale immigratie uit Noord Korea is opgelost, werd tijdens de Bo Xilai-crisis naar Chongqing gestuurd. Zijn eerste uitspraken daar waren: “buitenlandse investeerders blijven welkom” en “de lijn van hervormingen en openheid verder zetten”. Hij zou voorzitter worden van het Nationaal Volkscongres.
Yu Zhengsheng
Yu Zhengsheng komt uit Shaoxing (Zhejiang) waar hij geboren werd in 1945. Hij heeft een diploma van het Department of Missile Engineering bij het Harbin Institute of Technology (1963–68). Hij begon als technicus in verschillende radiofabrieken in Hebei (1968-75). Daarna bekleedde hij diverse functies bij dat Department of Missile Engineering (1975–1982). Na zijn promotie tot onderdirecteur werd hij getransfereerd naar het Ministerie voor Elektronische Nijverheid waar hij tussen 1982 en 84 onderdirecteur voor de planning was. Nadien was hij ondersecretaris en burgemeester van Yantai (Shandong) en daarop burgemeester en partijsecretaris te Qingdao. In die functie heeft hij geholpen bij het bekender maken van twee internationaal bekende Chinese merken: Tsingtao bier en Haier huishoudtoestellen. Hij werd viceminister en minister van Bouw (1997-2001). Hij is lid van het Centraal Comité sinds 1992. Yu’s vader was burgemeester te Tianjin in de vroege jaren 50. Zijn moeder heeft de Beijing Daily geleid.Yu is getrouwd met Zhang Zhikai een dochter van een legergeneraal. Verwacht wordt dat hij voorzitter wordt van de Consultatieve Commissie, zowat de Chinese senaat.
Liu Yunshan
Liu Yunshan is in 1947 te Xinzhou (Shanxi) geboren en hij werd CPC-lid in 1971. Hij startte zijn loopbaan als leraar in Binnen-Mongolië en werkte tijdens de Culturele Revolutie op een boerderij. Hij kreeg een parttime opleiding aan de Normaalschool van Jining, provincie Shandong en later ook deeltijds aan de partijschool. Hij klom tijdens zijn loopbaan op via de Jeugdbond. Voor Xinhua in Binnen-Mongolië was hij reporter en afdelingshoofd (’84-’87). Hij werd partijsecretaris te Chifeng en nadien ondersecretaris van Binnen-Mongolië. Hij werd overgeplaatst naar Peking waar hij tussen ’92-’93 fungeerde als onderdirecteur van de Propaganda-afdeling bij de partij. Hij is de man die het prestige van de Chinese staatsmedia in het buitenland wou vergroten en daar 8 miljard $ voor over had. Hij zou de leiding kunnen krijgen van het secretariaat van het centraal comité. Liu’s zoon Liu Lefei is sinds 2008 CEO bij Citic Private Equity Funds Management.
Zhang Gaoli
Zhang Gaoli werd geboren in 1946 te Jinjiang (Fujian) en vervoegde de CPC in 1973. Hij behaalde een diploma in de statistiek aan de universiteit van Xiamen en vervolledigde zijn opleiding aan de partijschool. Hij werkte tijdens zijn vroege loopbaan in de petroleumnijverheid. Daar was hij achtereenvolgens: arbeider, secretaris, hoofd van de dienst planning en uiteindelijk plaatsvervangend general manager. In 1985 werd hij benoemd tot voorzitter van de Economische Commissie van Guangdong; 3 jaar later werd hij vicegouverneur van de provincie (88-97). Te Shenzhen was hij partijsecretaris tussen 97 en 2001. Hij werd overgeplaatst naar de provincie Shandong waar hij gouverneur was en later partijsecretaris. Zijn huidige functie is die van partijsecretaris te Tianjin. Daar scoort hij successen, maar blijft bescheiden. Analisten vinden het opvallend dat hij bijvoorbeeld niet spreekt van een Tianjin-model (in tegenstelling tot generatiegenoten die het hadden over een ‘Chongqing- of Guangdongmodel’). Hij is getrouwd met een klasgenote van de universiteit en hun enige dochter is getrouwd met voorzitter Lee Yin Lee van een glasbedrijf in Hong Kong. Zhang zou onder de nieuwe regering in maart als vice-premier een zwaar economisch departement krijgen.
Li Yuanchao
Li Yuanchao werd geboren in 1950 in Jiangsu, de provincie naast Shanghai. In de culturele revolutie werkt hij op het platteland. Hij studeerde wiskunde aan de Normal University in Shanghai en gaf ook les in de stad. Partijlid werd hij in 1978. Zijn graad van bachelor verwierf hij aan de Fudan-universiteit, ook in Shanghai. Een graad van masters in economisch bestuur behaalde hij aan de Universiteit van Beijing en een doctoraat aan de partijschool. Ondertussen volgde hij ook een opleiding aan de Kennedy School of Government van Harvard University (2002). Hij had de leiding van het Secretariaat van de Jeugdbond en heeft allerlei functies uitgeoefend in regering en partij. Hij werd overgeplaatst naar de provincie Jiangsu als plaatsvervangend partijsecretaris en nadien was hij partijsecretaris in de hoofdstad Nanjing vooraleer hij dit werd van de provincie zelf. Sinds 2007 staat hij aan het hoofd van de Organisatie-afdeling van de CPC, een belangrijke dienst die het intern kaderbeleid regelt. Li is de zoon van een vroegere burgemeester van Shanghai.Van Li is bekend dat hij zoekt naar methodes om het publiek meer inspraak te geven bij de beoordeling van partijfunctionarissen en om daarbij prestaties op het vlak van sociaal en milieubeleid zwaarder te laten doorwegen. Hij zou volgend jaar vice-president worden, onder meer bevoegd voor Hong Kong.
Wang Yang
Geboren in 1955 te Suzhou. Vervoegde de partij in 1975. Hij studeerde aan de partijschool en verkreeg een graad van bachelor in openbaar bestuur via schriftelijk onderwijs en een van master in management aan de China University of Science and Technology in Hefei. Hij startte zijn loopbaan als arbeider in een voedingsfabriek te Suxian (provincie Anhui) en begon zijn opgang via de Jeugdbond waarvan hij ondersecretaris en provinciaal directeur propaganda werd. Hij leidde het Provinciaal Sportcomité van Anhui en werd burgemeester van de stad Tongling (’88-’92), voorzitter van Plancommissie in de provincie en ten slotte vicegouverneur (’92-’93). Hij bleef dit 6 jaar waarna hij naar Beijing verhuisde als viceminister van de Nationale Ontwikkelings-en Hervormingscommissie en tussen 2003-’05 secretaris-generaal van de regering. Nadien was hij nog partijsecretaris te Chongqing (’05-’07) en sinds 2007 is hij de politieke voorman in Guangdong. Wang is van bescheiden komaf, zijn vader stierf toen Wang nog een kleine jongen was. Hij ging werken op 17–jarige leeftijd om het gezin van zijn moeder te onderhouden. Er zijn meningsverschillen geweest tussen hem en de centrale leiding over het economisch beleid. Wang is bijvoorbeeld, op nogal eigenzinnige wijze, voor minder steun aan noodlijdende kleine en middelgrote bedrijven. De politieke leider van Guangdong heeft verder ook de opdracht gegeven om het conflict in Wukan te ontmijnen door bemiddeling en door het houden van verkiezingen voor een nieuwe leiding. Wang vindt dat groei verzekerd moet zijn voor je kunt denken aan verdeling van de welvaart maar zegt echter ook dat geluk een belangrijkere indicatie is van vooruitgang dan groei. Wang heeft ook net niet gehaald in het Staand Bureau, maar dit zou gezien zijn 57-jarige leeftijd volgende keer wel kunnen. Hij zou in maart vice-premier worden.
Bronnen: SCMP, Chinavitae, China Leadership Monitor, BBC, Wikipedia
U.S.-China Economic and Security Review Commission Staff Research Report, March 23, 2012
The China Rising Leaders Project, Part 1: The Chinese Communist Party and Its Emerging Next-Generation Leaders
Volgende week: de jonge garde treedt aan
