Bo Xilai is ontslagen als hoogste politieke ambtenaar in Chongqing. Zijn functies zullen voorlopig worden vervuld door anderen. Op de voornaamste post in de stadsregio, die van partijleider, komt Zhang Dejiang, een van de vicepremiers en een collega van Bo Xilai in het politiek bureau.
De beslissing om Bo Xilai te ontslaan is een beslissing van het centrale comité van de CPC, de hoogste partijvergadering. Ze heeft ongetwijfeld te maken met het incident veroorzaakt door Bo’s medewerker, de viceburgemeester van Chongqing Wang Lijun. Deze laatste had begin februari een dag doorgebracht op het consulaat van de VS en daardoor de indruk gewekt een overloper te zijn. Wang is misschien onder behandeling voor een zenuwinzinking, maar zeker het voorwerp van een politiek onderzoek en wellicht ook een gerechtelijk onderzoek in een oude corruptiezaak. Ook Wang is gisteren officieel ontslagen. Bo Xilai heeft eerder deze week een persconferentie gegeven over de zaak en daar onder andere toegegeven dat hij onterecht zijn vertrouwen had gesteld in Wang. Het was duidelijk dat de zaak met zijn viceburgemeester de kansen van Bo Xilai om tot de hoogste partijtop door te dringen sterk hadden verminderd. De mogelijkheid dat Bo Xilai op het eind van dit jaar lid wordt van het dagelijks comité van het politiek bureau is nu allicht te verwaarlozen.
Bo werd erg populair door een radicale campagne tegen criminaliteit en corruptie in Chongqing, waarbij zelfs personen uit de hoogste rangen veroordeeld werden. Maar zijn rechterhand daarbij, Wang Lijun, gebruikte daarbij niet alleen middelen op of over het randje van het wettelijke, maar bleek zelf niet helemaal koosjer en sleurt nu zijn baas mee in de ondergang. Bo deed echter meer dan corruptie bestrijden. Hij volgde in Chongqing een linkse politieke lijn met versterking van de staatsbedrijven (in combinatie met het aantrekken van andere investeringen), met afremmen van speculatie door een vastgoedtaks, en met bredere rechten voor plattelandsmigranten. Hij probeerde ook een socialistisch cultuur te bevorderen , volgens critici echter niet meer dan een oppervlakkig laagje vernis. Een commerciële krant uit Guangzhou schreef dat direct na de aankondiging van Bo’s ontslag de Satelliettelevisie van Chongqing zijn eerste reclamespot in een jaar tijd uitzond. De zender was een van de media waar reclame was afgeschaft in de periode dat Bo de leiding van de stadsregio had. De officiële media hebben het nieuws over Bo Xilai meteen, maar op een zakelijke en in korte stukken gebracht. De media in Hong Kong en de sociale media geven een beeld van een publieke opinie waarin de beoordelingen van Bo Xilai verdeeld zijn.
Premier Wen heeft voordat het ontslag van Bo Xilai officieel werd, aan de pers verklaringen afgelegd over de situatie. Wen zei onder andere dat in het bestuur van partij en overheid in Chongqing grondig lessen uit de gebeurtenissen moeten worden getrokken. Volgens een commerciële krant uit Chongqing zelf heeft de huidige burgemeester Huang Qifan benadrukt dat zijn functionarissen alle beslissingen van Beijing inzake Bo en Wang nauwgezet zullen uitvoeren.
Het ontslag van Bo Xilai met zijn links image betekent politiek misschien meer dan het afzetten van een politicus die een ernstige beoordelingsfout gemaakt heeft. Het komt gelijktijdig met een initiatief in de media van voorstanders van meer privé-ondernemingen, meer vrijheid voor de markt en meer integratie van de Chinese munt in de internationale financiële markten. Dat initiatief kreeg vorige week nog een stevige duw in de rug door de publicatie van een Wereldbankrapport dat precies deze maatregelen voorstelt.
Bronnen: Xinhua, BBC, China Vitae
